Aleteia logoAleteia logoAleteia
piątek 29/03/2024 |
Wielki Piątek
Aleteia logo
Sztuka i podróże
separateurCreated with Sketch.

„Chrystus zstępujący do otchłani”. Obraz na Wielką Sobotę

web3-mantegna-descent-limbo-wikipedia

Andrea Mantegna, Zstąpienie Jezusa do Otchłani/Wikipedia

Juliusz Gałkowski - 15.04.17

Zwycięstwo nad szatanem jest zarazem tryumfem nad śmiercią. I właśnie w taką tradycję wpisuje się obraz Andrei Mantegni.
Wielki Post to czas modlitwy i ofiary.
Pomóż nam, abyśmy mogli służyć Ci
w tym szczególnym okresie
Wesprzyj nas

Najbardziej zagadkowy etap w misji Mesjasza przeminął pomiędzy piątkowym wieczorem a niedzielnym porankiem. Jeżeli mówimy o „ukrytym” życiu Zbawiciela, sprzed rozpoczęcia publicznego nauczania, to czas między Pasją a Zmartwychwstaniem jest nie tylko nieopisany w Piśmie, ale po prostu niemożliwy do pojęcia przez ludzki umysł.

Obraz na Wielką Sobotę

Tradycja Kościoła przybliża wiernym zrozumienie tego czasu, mówiąc o zstąpieniu do Otchłani. W pierwszym liście Piotra padają słowa: „Poszedł ogłosić [zbawienie] nawet duchom zamkniętym w więzieniu, niegdyś nieposłusznym”. Dalej autor listu mówi o głoszeniu Dobrej Nowiny umarłym.

Według tradycji Piekło jest nie tylko miejscem, jest także symbolem szatana oraz personifikacją śmierci. Zwycięstwo nad szatanem jest zarazem tryumfem nad śmiercią. I właśnie w taką tradycję wpisuje się obraz Andrei Mantegni Chrystus zstępujący do otchłani.

MantegnaDescentLimbo
Andrea Mantegna, Zstąpienie Jezusa do Otchłani/Wikipedia

W dziele renesansowego malarza widzimy konkretny moment, w którym Jezus idzie do podziemi, będąc nie tylko Mesjaszem, lecz także – co było typowe dla renesansowego myślenia istotne – antycznym herosem kruszącym wrota Hadesu.

Śmierć Jezusa Chrystusa nie jest końcem

Nietypowe jest także ustawienie postaci Zbawiciela tyłem do oglądającego i pochylającego się nad postacią Hadesa – wyraźnie stylizowanego wedle mitologicznej tradycji. Samego Chrystusa rozpoznajemy tylko dzięki krzyżowi na długim trzonku ozdobionym chorągwią – symbolowi tryumfu i Zmartwychwstania.

Zwycięzcy i pokonanemu towarzyszy pięć postaci. Łatwo rozpoznać Adama (pierwszego z lewej) po ranie na biodrze, co nawiązuje do księgi Genesis i opisowi stworzenia. Chrystus, jako drugi Adam, zbawiając świat i odkupując winę praojca jednocześnie wyzwalapierwszego człowieka z okowów śmierci i piekła.

Zatem przez analogię możemy przyjąć, że kobieta w głębi to Ewa, matka ludzi, a pomiędzy nimi stoi Jan Chrzciciel – pozbawiony co prawda jednoznacznie identyfikujących atrybutów, lecz jego obecność zdaje się być niemalże konieczna, był on bowiem prekursorem wszelkich działań Mesjasza, zatem też zwycięstwa nad śmiercią. Kim sąpozostałe postacie? Trudno to jednoznacznie określić, być może Hiob, Eliasz lub Mojżesz.

Ważne jest przesłanie, jakie niesie obraz. Śmierć Jezusa Chrystusa nie jest końcem, jest początkiem i nadzieją dla wszystkich wiernych. Wyzwolenie postaci ze Starego Testamentu jest świadectwem prawdziwości przesłania Nowego. Bóg nas kocha tak bardzo, że nie pozostawi, nawet gdy zawinimy śmiertelnie. Jeżeli przyjmiemy Jego łaskę to postawi nas w jednym szeregu ze sprawiedliwymi.




Czytaj także:
„Chrystus spowity całunem”. Cud przezroczystego marmuru

Tags:
malarstwopiekłoWielka SobotaWielki Post
Modlitwa dnia
Dziś świętujemy...





Top 10
Zobacz więcej
Newsletter
Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail