Od 13 lat w Polsce 2 maja świętujemy Dzień Flagi – być może po raz ostatni w obecnych barwach. W tym dniu pamiętamy także o Polonii oraz Polakach za granicą.
Na mocy ustawy z 20 lutego 2004 roku postanowiono, że podobne święto powstanie również i w Polsce. Datę wyznaczono na 2 maja – między dwoma innymi uroczystościami: Świętem Pracy a rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 maja.
Ironiczna data?
Wydaje się, że wybór tej daty jest dość przewrotny. W czasach komunizmu 2 maja był dniem, w którym flagi właśnie znikały z ulic i domostw.
Ówczesne władze nawoływały do hucznego obchodzenia Święta Pracy, organizując pochody pierwszomajowe. Równocześnie zniosły święto 3 maja, które upamiętniało podpisanie konstytucji.
Rządzący nie chcieli, by właśnie w tym dniu eksponowano biało-czerwone barwy, stąd też 2 maja następowała mobilizacja, by te flagi usuwać.
Dzisiaj symbole narodowe mogą wisieć niemal bez ograniczeń i zdobią ulice przynajmniej przez pierwsze trzy dni maja.
Zasady wywieszania flagi
Należy jednak zadbać o to, by flagę wywiesić w sposób odpowiedni i godny. Istnieją pewne zasady, których powinniśmy przy tym przestrzegać. W skrajnych przypadkach nieodpowiednie traktowanie flagi może się wręcz skończyć karą.
Jak wyjaśnia Tomasz Orłowski, specjalista od protokołu dyplomatycznego, flagę należy wywieszać w reprezentacyjnych, widocznych miejscach.
Powinna być czysta, wyprasowana i zadbana. Wywieszenie brudnej czy podartej flagi mogłoby być uznane wręcz za jej znieważenie.
Przyjęło się także, że flagę wywiesza się za dnia, natomiast nocą chowa. Można pozostawić ją po zmroku tylko w sytuacji, gdy jest odpowiednio oświetlona.
Nie należy jej także wystawiać na trudne warunki atmosferyczne. W czasie bardzo silnego wiatru czy deszczu warto ją schować.
Flaga nie powinna także dotykać podłoża, nad którym wisi. Jej rozmiar powinien być odpowiednio dobrany do kija czy masztu.
Zmiana barw
Barwy polskiej flagi to biel (a raczej srebro) i czerwień. Pierwszy kolor oznaczać ma czystość, natomiast czerwień symbolizuje odwagę i waleczność.
Według innej interpretacji polskie barwy odnoszą się do historii, a mianowicie herbów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Biel pochodzi od bieli orła (godła Polski) oraz bieli Pogoni – rycerza galopującego na koniu (godła Litwy). Czerwień zaś to tło obu tarcz herbowych. Natomiast jeśli chodzi o układ kolorów, biel znajduje się wyżej, ponieważ polska heraldyka wskazuje, że kolor godła jest ważniejszy niż tła.
Co ciekawe, barwy polskie mogą wkrótce się zmienić – spokojnie – tylko nieznacznie. Pracują nad nimi resort kultury oraz Komisja Heraldyczna. Planuje się ich wdrożenie na 2018 rok – w setną rocznicę odzyskania niepodległości.
Okazuje się bowiem, że obowiązujące kolory flagi, które są określone w przestrzeni barw CIELUV, nie są wcale czerwienią, a kolorem jasnoszarym i buraczkowym.
– Dzieje się tak, bo barwy dobierano do bandery na płótnie wełnianym. Te same wartości na innej tkaninie przyniosą odrębny efekt – wyjaśniał w rozmowie z „Rzeczpospolitą” grafik Andrzej Ludwik Włoszczyński.
Odbywają się prace nad ustaleniem barw na nowo – tym razem za pomocą współczesnych palet barw. Jak czytamy w „Rzeczpospolitej”, najbardziej prawdopodobne to te używane w okresie międzywojennym, czyli karmazyn i cynober.
Dzień Polaków za Granicą
Tego samego dnia obchodzony jest Dzień Polonii i Polaków za Granicą, którego tradycja jest nieco dłuższa, bo trwa od 2002 roku.
Jak czytamy w Dzienniku Ustaw, święto ustanowiono w dowód „uznania wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach”.
