Inteligentny, czyli jaki?
Potocznie inteligencją nazywamy zdolność uczenia się na podstawie własnych doświadczeń i umiejętność adaptacji. Ale to przecież cechy charakteryzujące i ludzi, i zwierzęta. Czym wyróżnia się nasza ludzka inteligencja? Pionier badań nad nią, sir Francis Galton twierdził (pod koniec XIX w.), że inteligencja to podstawowa zdolność umysłu, decydująca o sukcesie jednostki w „walce o byt”.
I rzeczywiście – mówiąc o kimś „inteligentny”, mamy ma myśli: umiejący rozwiązywać problemy, wyciągać wnioski, zaradny, logiczny, szybko uczący się, bystry, elokwentny… Na ukształtowanie naszej inteligencji wpływ ma wiele czynników.
Aby język giętki…
Według psychologów z Massachusetts bogaty słownik przekleństw przekłada się na nasz ogólny zasób słów. Jeśli łatwo zapamiętujemy wulgaryzmy, nie mamy problemu z przyswojeniem innych wyrazów. Mam wrażenie, że w konkluzji pominięto istotną kwestię: to, że znam jakieś słowo, nie musi oznaczać, że go używam. Wystarczy trochę czytać – zwłaszcza współczesną prozę – by mieć spory (bierny) katalog niecenzuralnych wyrażeń. Za inteligentne uznam właśnie niestosowanie ich bez potrzeby na co dzień.
Kto rano wstaje…
Człowiek przestawił się na nocny tryb życia w wyniku ewolucji. Nasi praprzodkowie polowali za dnia. Rozwój cywilizacyjny umożliwił funkcjonowanie nocą, człowiek zaś wszedł na wyższy poziom poznawczy. Obserwacje naukowe dowodzą, że prowadzący nocny tryb życia mogą pochwalić się wyższym IQ.
Co nie zmienia faktu, że jednocześnie są bardziej narażeni na rozchwianie emocjonalne czy zaburzenia odżywiania. To raczej nie sprzyja owemu logicznemu myśleniu, kojarzeniu, zaradności… Zatem: czy skowronki mają się lepiej od sów? Może nie ma o co kruszyć kopii. Marcel Achard, francuski dramatopisarz odniósł się kiedyś do powszechnego przekonania, że aby odnieść sukces, należy wcześnie wstawać. Otóż nie – trzeba wstawać w dobrym humorze.
Zaśmiecone biurko
Znamy także to powiedzenie, przypisywane Einsteinowi: Jeżeli zabałaganione biurko jest oznaką zabałaganionego umysłu, oznaką czego jest puste biurko? Jeden z ulubionych cytatów wszystkich z dystansem podchodzących do organizacji swojej najbliższej przestrzeni.
Warto zauważyć, że jest pewna różnica między „puste” a „uporządkowane”. Jordan Peterson, kanadyjski profesor psychologii, nawołuje często: „Posprzątaj swój pokój!”. Brzmi trywialnie, ale niesie głębsze treści: to przestrzeń, nad którą masz kontrolę, to mała zmiana, którą jesteś w stanie wprowadzić od razu, wreszcie: to warunek sukcesu życiowego (także tego, o którym mówił sir Galton w XIX w. – w walce o byt).
Po prostu bądź
Kończąc tekst na ponad 500 słów wnioski mam dwa. Pierwszy: że z moim zasobem słownictwa nie jest najgorzej, choć nie użyłam żadnego wulgaryzmu (czyli może i z inteligencją nie jest tak źle). Drugi: badania badaniami, pewnych rzeczy nie zmienimy. Można jakoś modyfikować swój charakter, temperament, ale chyba nie o to chodzi, by się dostosowywać do jakiegoś (jakiego?) ogólnie obowiązującego standardu. Wartością jest niewątpliwie autentyczność i umiejętność robienia z niej pożytku dla siebie i innych. „Bądź tym, kim jesteś i bądź nim dobrze” – to św. Franciszek Salezy. I to ci dopiero inteligentne podejście.
Czytaj także:
Im częściej tulisz dziecko, tym będzie „inteligentniejsze”
Czytaj także:
Twoje IQ nie ma znaczenia! To tylko jeden z 8 aspektów Twojej inteligencji!
Czytaj także:
Jak rozpoznać, że cechujesz się inteligencją emocjonalną?
Dziś świętujemy...