Sprawdź, co najkorzystniej wpływa na twoją więź z dzieckiem

Ta mała autodiagnoza może być punktem wyjścia do dalszego budowania więzi albo stać się impulsem do dobrej zmiany.

„Może nie jestem dobrym rodzicem?”, „co robię źle?”, „jak mam reagować na takie zachowanie?” – takie i wiele innych pytań słyszałam od tych, którzy w swoim rodzicielstwie byli bezradni, zdenerwowani, zmartwieni, wystraszeni, zmęczeni albo zdezorientowani.

Może też miewasz podobne wątpliwości albo zastanawiasz się jakim jesteś rodzicem. Proponuję przyjrzeć się trzem podstawowym stylom wychowania: autokratycznemu, liberalnemu i demokratycznemu. To, w jaki sposób wychowujesz dzieci, zależy m.in. od wzorców wyniesionych z domu rodzinnego oraz niezaspokojonych potrzeb, które utrudniają dorosłym być dojrzałymi ludźmi.

Dlaczego warto zobaczyć, jakie sposoby zachowania preferujesz najczęściej? Dlatego, aby określić twój dominujący styl wychowawczy, ponieważ tylko jeden z nich sprzyja właściwemu rozwojowi dziecka oraz waszej dobrej relacji. Ta mała autodiagnoza może być punktem wyjścia do dalszego budowania więzi albo stać się impulsem do dobrej zmiany.

Styl autokratyczny

Jeśli w twojej relacji z dzieckiem zauważasz pewien dystans i formalność, trudności z bezpośrednim okazywaniem swoich uczuć, ciepła i troski, to może oznaczać, że w wychowaniu dominuje styl autokratyczny. Wówczas miłość rodzicielska często jest wyrażana poprzez dbałość o przestrzeganie norm i zasad oraz stawianie dużych wymagań, stosowanie kar.

W takim sposobie wychowania rodzice nie pokazują własnych słabości, a także trudno im przyjmować niepowodzenia i błędy dzieci. Autokratyczny rodzic nie potrafi zaakceptować indywidualnych potrzeb i zainteresowań dziecka, nie bierze ich pod uwagę, lecz sam wyznacza to, co jest słuszne.

Takie podejście jest dalekie od dialogu i prawdziwego spotkania oraz niesie ze sobą wiele konsekwencji utrudniających dobrą relację z dzieckiem.

Styl liberalny

Dajesz dziecku dużo swobody, masz trudności, aby stawiać mu granice i ich przestrzegać? Prawdopodobnie oznacza to, że jesteś liberalnym rodzicem. Wówczas twoja niekonsekwencja, zmienność zasad oraz brak stałej kontroli nad dzieckiem sprawia, że traci ono poczucie bezpieczeństwa i nie jest świadome tego, co jest dobre, a co złe.

Jeśli w twoim podejściu dominuje liberalny styl, wtedy często ulegasz dziecku, spełniasz jego wszystkie oczekiwania, bezkrytycznie akceptujesz każde zachowanie, a także pozwalasz mu na samodzielne i swobodne podejmowanie wszystkich decyzji. Raczej nie stosujesz kar.

Taki styl oznacza brak właściwego zainteresowania dzieckiem, zaniedbywanie jego prawdziwych potrzeb, a także wpływa niekorzystnie na rozwój dobrej relacji rodzicielskiej.

Styl demokratyczny

Jeśli traktujesz dziecko jak pełnoprawnego członka rodziny, który ma swoje zdanie, bierze udział w codziennym organizowaniu życia domowego, posiadając swoje prawa i obowiązki, to oznacza, że preferujesz demokratyczny styl wychowania. Nie stosujesz kar, ponieważ uważasz, że konsekwencje trudnych zachowań są wystarczającą nauką dla twoich dzieci.

Wykorzystujesz różne okazje do dialogu ze swoim dzieckiem, wzmacniasz je i motywujesz poprzez pochwałę, wspólne pokonywanie trudności, a także współpracę w codziennych obowiązkach. Przyjmujesz niepowodzenia dziecka, jesteś w stanie przyznać się do własnych błędów i słabości. Stawiasz wymagania, uczysz dziecko wzajemnego przestrzegania granic oraz obowiązujących zasad, ale robisz to z szacunkiem i życzliwością, zawsze uwzględniając jego możliwości.

Demokratyczny styl wychowania jako jedyny wspiera właściwy rozwój i niesie ze sobą wiele korzyści dla dobrej, szczerej relacji dziecka i rodzica. Warto więc utwierdzać się w rodzicielstwie opartym na dialogu, szacunku, zaufaniu i trosce.

Styl wychowawczy wpływa na jakość rodzinnych więzi. Skrajne podejścia łączy brak spotkania między rodzicem i dzieckiem. W autokratycznym dominuje strach i zbyt duża dyscyplina, a w liberalnym nadmierna wolność, która ostatecznie jest brakiem prawdziwego zainteresowania dzieckiem i może prowadzić do zaniedbania emocjonalnego.

Styl demokratyczny to uważne bycie przy dziecku, spotkanie z jego potrzebami i możliwościami, korzystanie z zasad i dyscypliny, a także umiejętność dania mu wystarczająco dużo swobody. To w pewnym sensie „inwestycja” w budowanie dobrych relacji, która mogą przynieść takie owoce jak: umiejętność dialogu, współodpowiedzialność za powierzone obowiązki i tworzenie rodzinnych zasad, poczucie akceptacji i bycia kochanym pomimo zdarzających się błędów.

Czasem może być ci trudno jednoznacznie przypisać swoje podejście wychowawcze do powyższych charakterystyk. Być może jesteś w stanie zarówno podjąć dialog z dzieckiem, a także narzucać mu własne zdanie lub też, w myśl stylu liberalnego, pozostawiać zupełną swobodę w podejmowaniu decyzji, wypowiadaniu się itp. Warto jednak coraz bardziej określać swój styl wychowania i rozwijać rodzicielstwo w stronę stylu demokratycznego, który najkorzystniej wpływa na dobry rozwój młodego pokolenia.

Czytaj także:
Biblijne wskazówki wychowawcze – jak zastosować je w dzisiejszych czasach?

Czytaj także:
Wychowanie – co ma wspólnego z dążeniem do ideału?

Czytaj także:
Wiesz, jaki jest klucz do wychowania dziecka?