„Dziękuję Ci za to, że jesteś, i że jesteś tak promienna i tak dobra…” – pisał Jakub do swojej żony. Poznajcie historię wielkiej miłości ludzi całkowicie oddanych Bogu, których przyjaźń promieniowała na wielu naukowców, pisarzy i duchownych na całym świecie.
Czytaj także:
To jedno proste pytanie uratowało moje małżeństwo
Poznali się na studiach. On zgłębiał tajniki filozofii, ona studiowała na wydziale przyrodniczym. W burzliwych początkach XX w. Jakub zaangażował się w organizację protestu przeciw złemu traktowaniu studiujących na uniwersytecie imigrantów.
Idąc z ulotkami przez kampus, zobaczył ją – wyróżniała się wśród innych dziewcząt. Ciemne włosy, jasna cera i przenikliwe spojrzenie. Tego dnia dostrzegł w nich przygnębienie. Przedstawił się i zaprosił do zapisania się do komitetu przeciw złemu traktowaniu studentów z Rosji. Tak się złożyło, że stojąca przed nim dziewczyna urodziła się w Rostowie nad Donem. Szybko znaleźli wspólny język.
Dom promieniujący na Europę
Tak mogło wyglądać spotkanie Jacquesa (Jakuba) Maritaina i Raissy Umancewy. Pary, która później jako małżeństwo zapisała się w życiorysie wielu ważnych postaci świata kultury i nauki XX w. Wśród ich mistrzów i przyjaciół byli pisarze – Leon Bloy i Charles Péguy, laureaci Nagrody Nobla Henri Bergson oraz François Mauriac, malarz Marc Chagall czy papież Paweł VI.
W ich domu w podparyskim Meudon, będącym miejscem dyskusji filozoficznych oraz wykładów z teologii, bywał w młodości prof. Stefan Swieżawski. Jacques był profesorem filozofii, wykładał m.in. na Uniwersytecie w Toronto, Uniwersytetach Princeton i Columbia, uczestniczył w Soborze Watykańskim II. Jednak zapisał się nie tylko jako naukowiec. Osobę swojego współbrata opisał Brat Moris, Mały Brat Jezusa, przedstawiając głębię życia kontemplacyjnego Maritainów.
Trudne początki
Zanim poznali wiarę, przeszli żmudną drogę poszukiwania prawdy. Będąc jeszcze na studiach, pewnego dnia dyskutowali o kolejnym wykładzie, spacerując po paryskich plantach. Ich frustracja kierunkiem myśli przedstawianym na uniwersytecie sięgnęła zenitu. Wtedy Jakub i Raissa rzucili sobie wyzwanie: jeśli przez rok nie dowiedzą się, czym jest prawda, popełnią samobójstwo…
Poszukiwanie prawdy o świecie doprowadziło ich do wiary. Dzięki pomocy ich przewodnika, Leona Bloya, poznali wiarę chrześcijańską. Początki kontaktu z Kościołem katolickim nie były łatwe. Jakub napisał: „Wielką przeszkodą w przyjęciu chrześcijaństwa są chrześcijanie”. Kolejną trudnością były ich rodziny – Jakuba ateistyczna, Raissy praktykujących Żydów.
U progu decyzji o chrzcie przeżywali lęk przed niezrozumieniem i rozłąką z najbliższymi. Wtedy rzucili kolejne wyzwanie, tym razem Kościołowi: przyjmują chrzest z nadzieją na spełnienie obietnicy odnalezienia prawdy w wierze.
Czytaj także:
Jak stworzyć święte małżeństwo ze świętymi dziećmi? Uczmy się od rodziny Martinów
Codzienność zjednoczona z Bogiem
„Bezkresny spokój spłynął na nas, niosąc w sobie skarby wiary. Nie było już pytań, niepokojów, próśb – była tylko nieskończona odpowiedź Boga” – pisze Raissa. Odtąd ich życie będzie przebiegało według reguły św. Benedykta i prawdziwie monastycznego rytmu dnia.
Częste choroby Raissy przykuwały ją niejednokrotnie do łóżka. Stwarzało to okazję do ofiarowania cierpień w intencji Jakuba, intensywnie pracującego naukowo i jeżdżącego po świecie z wykładami. Podczas długich okresów nieobecności w domu Jakub starał się o częsty kontakt z żoną. Pewnego razu, gdy wypływał w rejs do Kanady, przekazał mieszkającej z nimi siostrze Raissy, Werze, dwadzieścia pięć listów. Każdego dnia nieobecności Jakuba Wera wysyłała po jednym z listów do Raissy.
W jednym z nich Jakub pisze: „Dziękuję Bogu za to, że Cię stworzył, i za to wszystko, co w Tobie uczynił”. Umiłowana żona zwraca się do męża w słowach pełnych czułej miłości: „U Twego boku znalazłam wszelką słodycz i światło, których potrzebowałam (…). Jak również Twoją tak cenną miłość, która zawsze mnie otaczała, dawała bezpieczeństwo i odwagę, aby żyć”.
Maritainowie żyli w głębokiej jedności, niosąc siebie nawzajem w modlitwie i obowiązkach. Oboje praktykowali modlitwę kontemplacyjną, będąc równocześnie bardzo aktywnymi. Ich wezwanie jest aktualne także dziś: „Czas najwyższy skończyć ze złudzeniem, któremu ulega wciąż tylu ludzi, że jest ona [modlitwa kontemplacyjna] zastrzeżona wyłącznie dla specjalistów”.
Raissa zmarła w 1960 r. Jakub żył jeszcze trzynaście lat po śmierci żony. Zwieńczeniem jego poszukiwań duchowych i filozoficznych stało się wstąpienie do wspólnoty Małych Braci Jezusa. Tam złożył śluby zakonne na trzy lata przed swoją śmiercią.
Cytaty pochodzą z książki „Kontemplacja w świecie” J. i R. Maritain, brat Moris, wyd. W drodze.
Czytaj także:
Zdradziłem swoją żonę. Z… nią samą
Dziś świętujemy...