Gdy wchodzimy w relacje, które nie są dla nas bezpieczne, czujemy się gorsi, niepewni co do swoich umiejętności, czasami sprowadzeni wyłącznie do roli służby w życiu drugiej osoby. „Niebezpieczni ludzie robią wszystko, żeby udowodnić, że są doskonali. Używają w tym celu swojej pracy, rodziny, umiejętności bądź religii” – piszą dr Henry Cloud i dr John Townsend w książce „Bezpieczne relacje”.
Chcemy budować relacje dające nam szczęście i bezpieczeństwo. Pragniemy czuć się akceptowani ze swoimi decyzjami, czasami gorszym humorem i słabością. Błogosławieństwem jest, gdy spotykamy osoby, które swoją obecnością i uczciwością sprawiają, że stajemy się lepszymi ludźmi.
Niebezpieczni ludzie są niestabilni. Zatem, aby być bezpiecznym w swoich relacjach, poddaj je próbie czasu. Pozwoli ci ona nie tylko zweryfikować twoje uczucia do drugiej osoby, ale również da ci ogląd jej osobowości. Bezpieczna relacja, według autorów, zbliża nas do Boga, do ludzi i pomaga być taką osobą, jaką zamierzył Bóg.
„Niebezpieczni ludzie nie pozwalają nam być dojrzałymi. Nie dają nam prawa do własnych opinii, poczucia własnej wartości i podejmowania decyzji. Gdy przyglądasz się swoim relacjom, spójrz na ludzi, którzy szczerze troszczą się o twoją pomyślność i okazują to swoim postępowaniem” – podpowiadają autorzy. Dzięki uprzejmości ich polskiego wydawcy Vocatio udało mi się zadać im kilka pytań.
Czytaj także:
Dorota Zalepa, „Kameralna”: Stawiam na proste relacje z ludźmi, proste wybory i stawanie w prawdzie [wywiad]
Czy są jakieś cechy osobowości, które powodują, że jesteśmy bardziej podatni na bycie ofiarą?
Badania nie wykazują jednoznacznej zależności na poziomie typu osobowości. Jednakże, można wymienić tu kilka cech, które są dość powszechne: dana osoba nie ma zdrowych relacji z osobami, które ją kochają i są „dla” niej, co czyni ją bardziej wyizolowaną oraz wrażliwą. (Gdy duch nieczysty opuści człowieka, błąka się po miejscach bezwodnych, szukając spoczynku, ale nie znajduje. Wtedy mówi: „Wrócę do swego domu, skąd wyszedłem”; a przyszedłszy zastaje go niezajętym, wymiecionym i przyozdobionym. Wtedy idzie i bierze z sobą siedmiu innych duchów złośliwszych niż on sam; wchodzą i mieszkają tam. I staje się późniejszy stan owego człowieka gorszy, niż był poprzedni. Tak będzie i z tym przewrotnym plemieniem»(Mt 12, 43-45)).
Kolejną cechą takiego człowieka jest brak zdrowych, silnych granic i nieumiejętność powiedzenia „nie”, kiedy powinien to zrobić. Osoba, która stanowi dla niego niebezpieczeństwo, może to wykorzystać. (Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi. (Mt 5, 37)). Uważa on, że dbanie o siebie jest egoistyczne, więc nie mówi „nie” osobom, które mogą go wykorzystać. (Z całą pilnością strzeż swego serca, bo życie ma tam swoje źródło. (Prz 4, 23)).
Co możemy zrobić, by uniknąć błędów i sposobów zachowania, do których uciekaliśmy się w relacji z przemocową osobą?
Pismo Święte uczy nas, że powinniśmy otwierać się i zapraszać do naszego życia nowych, zdrowych ludzi, którzy wzmocnią nas swoją łaską (Jakodobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej służcie sobie nawzajem tym darem, jaki każdy otrzymał. (1P 4, 10)) i pomogą nam zidentyfikować i wyrzec się starych schematów zachowania (co się tyczy poprzedniego sposobu życia – trzeba porzucić dawnego człowieka, który ulega zepsuciu na skutek zwodniczych żądz.(por. Ef 4, 22)).
Jaką rolę odgrywają granice? Co musimy wziąć pod uwagę?
Granice pomagają nam mówić prawdę w miłości do siebie nawzajem, nie obawiając się reakcji drugiej osoby. (Natomiast żyjąc prawdziwie w miłości sprawmy, by wszystko rosło ku Temu, który jest Głową – ku Chrystusowi (Ef 4, 15)). Ustawiać je prawidłowo, oznacza być pokornym w naszym zamiarze oraz konkretnym i wyraźnym, co do powodu stawiania granic. By znaleźć odpowiedź na to pytanie polecam książkę pod tytułem „Granice w relacjach małżeńskich”. Musimy wziąć pod uwagę to, że będziemy przyglądać się też sobie (Czemu to widzisz drzazgę w oku swego brata, a belki we własnym oku nie dostrzegasz? Albo jak możesz mówić swemu bratu: Pozwól, że usunę drzazgę z twego oka, gdy belka [tkwi] w twoim oku? Obłudniku, wyrzuć najpierw belkę ze swego oka, a wtedy przejrzysz, ażeby usunąć drzazgę z oka twego brata. (Mt 7, 3-5)). Możemy być kochający nawet wobec krzywdzącej nas osoby (Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują(Mt 5, 43-44)), ale jednoznaczni, co do jej dalszego złego postępowania (Gdy brat twój zgrzeszy, idź i upomnij go w cztery oczy. Jeśli cię usłucha, pozyskasz swego brata.Jeśli zaś nie usłucha, weź z sobą jeszcze jednego albo dwóch, żeby na słowie dwóch albo trzech świadków oparła się cała sprawa.Jeśli i tych nie usłucha, donieś Kościołowi! A jeśli nawet Kościoła nie usłucha, niech ci będzie jak poganin i celnik! (Mt 18, 15-17)).
Jaką rolę pełni Bóg w naszych relacjach? O co możemy Go prosić?
Bóg jest odpowiedzialny za cały świat, a więc i za nasze relacje. Możemy Go prosić o pomoc, kierowanie i mądrość w rozróżnieniu pomiędzy wspieraniem drugiej osoby, a pozwoleniem jej na rozwój. Możemy Go również prosić o siłę, by chronił nas od krzywdzicieli. (Od człowieka głupiego się odsuń: rozumnych warg tam nie znajdziesz (Prz 14, 7)).
Skąd pomysł na tę książkę? Co chcecie przekazać czytelnikom w Polsce?
Spotkaliśmy się z wieloma osobami tolerującymi krzywdzące zachowania w relacjach, które nie potrafiły wybierać zdrowych i kochających ludzi. Chcieliśmy wskazać im drogę do tych, którym na nich zależy i którzy pomogą im we wzrastaniu.
Czytaj także:
Jak poukładać relacje z rodzicami? 3 proste wskazówki
Czytaj także:
Jedno proste słowo, które poprawia relacje przyjacielskie i rodzinne
Dziś świętujemy...