Aleteia logoAleteia logoAleteia
wtorek 19/03/2024 |
Św. Józefa
Aleteia logo
Styl życia
separateurCreated with Sketch.

Spadki – o czym warto pamiętać?

TESTAMENT

Burdun Iliya | Shutterstock

Dawid Feliszek - 26.02.20

Śmierć to nie jest przyjemny temat do rozmów. Warto jednak o niej rozmawiać, jak również o tym, co jest z nią związane, czyli o dziedziczeniu. Doświadczenie uczy przecież, że nawet najdoskonalsze normy prawne nie mogą równać się z rozwiązaniami wypracowanymi w rozmowach, a to z kolei może pomóc oszczędzić stresu, nerwów i pieniędzy w przyszłości.
Wielki Post to czas modlitwy i ofiary.
Pomóż nam, abyśmy mogli służyć Ci
w tym szczególnym okresie
Wesprzyj nas

Na drugą stronę życia przechodzi się bez tego całego bagażu, który zdołało uzbierać się podczas życia. Szczególnie Stary Testament lubuje się w przypominaniu, że każdy „kiedy umrze, nic z sobą nie weźmie, a jego zamożność nie pójdzie za nim” (Ps 49, 18). Majątek nie rozpływa się jednak wraz ze śmiercią swojego właściciela i pozostaje do objęcia.

Dobry testament

Duża liczba sporów na tle spraw spadkowych doskonale obrazuje, że to objęcie nie jest wcale takie proste. Nie będzie zatem nic niewłaściwego w próbie jasnego uregulowania tych kwestii jeszcze za życia spadkodawcy, by uniknąć dalszych konfliktów. Samemu również warto pamiętać, że będąc właścicielem konkretnych rzeczy, wypada zadbać o ich los na wypadek śmierci. Wystarczy dobrze przygotować testament.

Zasadniczo, pierwszeństwo ma dziedziczenie wynikające z testamentu, a w sytuacji jego braku – dziedziczenie odbywa się na podstawie przepisów ustawy. Testator (twórca testamentu – spadkodawca) ma bardzo dużą swobodę w kształtowaniu zapisów regulujących kwestię dziedziczenia jego majątku in mortis causa (na wypadek śmierci). Może on swobodnie wybrać sobie spadkobierców i wysokość przypadających im udziałów.Co więcej, prawo chroni testatora przed zewnętrznymi naciskami na treść testamentu, jak również sam dokument przez wprowadzaniem do niego zmian przez kogoś innego niż sam spadkodawca. Osoby takie mogą zostać uznane za niegodne dziedziczenia. Dzięki temu testament to świetny sposób na uregulowanie spraw majątkowych na wypadek śmierci.

Najpierw rozmowa

Rozmowa między spadkodawcą i potencjalnymi spadkobiercami to bardzo dobry pomysł. Pozwoli ona na wyrażenie swojego poglądu, oczekiwań i uczuć przez wszystkich zainteresowanych, co ułatwi spadkodawcy podjęcie właściwych decyzji. Taka rozmowa i późniejsze przełożenie jej na testament to rozwiązanie, które powinno oszczędzić długich sporów, nerwów i walki przed sądami. Oczywiście, nie ma co być naiwnym, że każda taka rozmowa zakończy się pozytywnym efektem, ale podjęcie próby na pewno się opłaca i może przynajmniej uprościć część rozwiązania kwestii, jeśli nie rozwiąże jej całkowicie.

Jeśli składników majątkowych lub potencjalnych spadkobierców jest mało, to samodzielne sporządzenie testamentu nie powinno nastręczyć wielu trudności.Trzeba jedynie pamiętać, że testament może być sporządzony tylko przez jednego spadkodawcę. Najczęściej sporządza się go w formie aktu notarialnego lub w całości własnoręcznie z podpisem i datą. W sytuacji bardziej skomplikowanej sytuacji majątkowej czy też większej liczby potencjalnych spadkobierców warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnika, który poprowadzi przez cały proces tworzenia testamentu, włączając w to nieco bardziej skomplikowany świat zapisów, poleceń i innych szczegółowych instytucji prawa spadkowego.

Jeśli brakuje testamentu, to dziedziczenie odbywa się według porządku wskazanego w ustawie, poczynając od osób najbliższych spadkodawcy – małżonka i dzieci – aż po gminę i Skarb Państwa w ostateczności. W takim wypadku wysokość udziału również ustala ustawa. Choć opcja ta pozostawia wciąż pewien zakres swobody do dogadania się co do podziału majątku to jednak jest to trudniejsze i nie tak oczywiste jak wytyczne, które można zawrzeć w testamencie.

Wydziedziczenie i zrzeczenie się dziedziczenia

Testament pozwala też na dokonanie wydziedziczenia. Może polegać ono na pominięciu danej bliskiej osoby w testamencie (wydziedziczenie sensu largo) lub bezpośrednim wskazaniu, że taką osobę bliską się wydziedzicza (wydziedziczenie sensu stricto). W tej pierwszej możliwości taka osoba może być uprawniona do zachowku, tj. części udziału, który przypadałby jej, gdyby była powołana do dziedziczenia według ustawy. Druga opcja całkowicie wyłącza możliwość otrzymania zachowku, co do zasady. Dziedziczenia można się również zrzec na podstawie umowy zawartej ze spadkodawcą za jego życia, w formie aktu notarialnego, o czym warto pamiętać.

Zadbanie o sprawy spadkowe jeszcze za życia i to zarówno przez spadkodawcę, jak i przyszłych spadkobierców to coś, co może oszczędzić wielu nerwów, pieniędzy i konfliktów już po śmierci spadkodawcy. Warto mieć to na uwadze i skorzystać z tej możliwości, jak również z pomocy specjalistów w odpowiednich wypadkach. Do całości nieprzyjemnej sytuacji związanej ze śmiercią bliskiej osoby szkoda dokładać sobie problemy natury spadkowej.Tym bardziej, jeśli istnieje możliwość ich wcześniejszego skutecznego rozwiązania.


SISTER MARIA CARITAS NOTES

Czytaj także:
Testament zakonnicy: 10 rzeczy, których nigdy nie będę żałować przed śmiercią


TIBHRINE

Czytaj także:
Wstrząsające przesłanie do… swego przyszłego mordercy. Testament przeora z Tibhirine

Tags:
prawo
Modlitwa dnia
Dziś świętujemy...





Top 10
Zobacz więcej
Newsletter
Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail