Może ważniejsze niż fakt, że jej twarz pojawiła się na nowej okładce “Time” jest to, że nazwisko Montessori znane jest w szkołach na całym świecie.
Dla zwolenników unikalnej metody Montessori rok 2020 jest ważną datą: 31 sierpnia przypada 150. rocznica urodzin włoskiej pionierki edukacji.
“Dziś edukację metodą Montessori prowadzi się w ponad 25 tysiącach szkół na całym świecie i w ponad 140 krajach” – podaje Montessori Internationale, organizacja założona przez Marię Montessori w 1929 roku dla rozwijania jej dzieła.
Jej metoda pomogła milionom dzieci osiągnąć sukces, ale to ona sama określiła te standardy własnym życiem. Urodzona w Chiaravalle we Włoszech, uczęszczała na politechnikę, chcąc zostać inżynierem – w tamtych czasach bardzo nietypowa ścieżka kariery dla kobiety. Ale zmieniła plany i poszła na medycynę. Początkowo odmówiono jej przyjęcia na studia, ale interweniował w jej imieniu papież Leon XIII. W 1896 roku jako jedna z pierwszych Włoszek uzyskała dyplom lekarski.
Dołączyła do programu badawczego w Klinice Psychiatrycznej Uniwersytetu Rzymskiego, gdzie pracowała z dziećmi chorymi psychicznie. Poprzez dogłębne badania, obserwacje i analizy Montessori opracowała podejście pedagogiczne, które przyniosło zadziwiające efekty. W wieku zaledwie 28 lat przemawiała na kongresach medycznych i pedagogicznych, domagając się większego wsparcia dla dzieci z tego rodzaju problemami, i przedstawiając kontrowersyjne pojęcie edukacji na rzecz reform społecznych.
Odkryła jednak, że jej metody można stosować u wszystkich dzieci, nie tylko upośledzonych umysłowo. Pierwszy „Casa dei Bambini” (dom dziecka) założyła w Rzymie w 1907 r., a swój pierwszy kurs przeprowadziła w 1909 r. Metoda Montessori opanowała cały świat, a ona sama dużo podróżowała i udzielała wykładów na temat swojego wyjątkowego podejścia, skupionego na dziecku.
W 1942 roku opowiedziała, jak powstał pierwszy “Casa dei Bambini”. Poproszono ją o nadzorowanie grupy dzieci w biednej, dotkniętej przestępczością i chorobami dzielnicy Rzymu, która podlegała rewitalizacji. Władze oczekiwały, że Montessori po prostu zaopiekuje się dziećmi, gdy ich rodzice będą w pracy, ale ona zdecydowała, że będzie je uczyć.
Zauważyła, że szkołę założono w święto Narodzenia Pańskiego, 6 stycznia 1907 r. „W całych Włoszech dzień 6 stycznia uważany jest za dzień święta dla dzieci. Tego dnia Trzej Królowie przybyli do Dzieciątka Jezus i ofiarowali mu swoje dary – mówiła. – Poproszono mnie o przemówienie. Wcześniej tego dnia… czytałam lekcję. Wygłaszając mowę, przywołałam ten fragment jako zapowiedź naszej pracy”.
Powstań! Świeć, bo przyszło twe światło i chwała Pańska rozbłyska nad tobą. Bo oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Pan, i Jego chwała jawi się nad tobą. I pójdą narody do twojego światła, królowie do blasku twojego wschodu. Podnieś oczy wokoło i popatrz: Ci wszyscy zebrani zdążają do ciebie. Twoi synowie przychodzą z daleka, na rękach niesione twe córki. Wtedy zobaczysz i promienieć będziesz, a serce twe zadrży i rozszerzy się, bo do ciebie napłyną bogactwa zamorskie, zasoby narodów przyjdą ku tobie. Zaleje cię mnogość wielbłądów – dromadery z Madianu i z Efy. Wszyscy oni przybędą ze Saby, zaofiarują złoto i kadzidło, nucąc radośnie hymny na cześć Pana.
„Nie wiem, co we mnie wstąpiło, ale miałam wizję i zainspirowana nią, zapaliłam się i powiedziałam, że praca, którą podejmujemy, okaże się bardzo ważna i że ludzie będą przybywać ze wszystkich stron, aby to oglądać” – powiedziała.
Internetowa biografia Marii mówi, że w pracy z dziećmi próbowała wielu różnych aktywności i materiałów, ale zostawiała tylko te, którymi dzieci były zainteresowane. „Montessori zdała sobie sprawę, że dzieci uczą się same, jeśli są w otoczeniu zorganizowanym dla wspierania ich naturalnego rozwoju. Później nazwała to samokształceniem – czytamy w biografii.
Jak to opisała Calah Alexander, edukacja Montessori opiera się na podstawowym pojęciu, że dzieci nie są pustymi naczyniami, ale Bożymi stworzeniami, które potrzebują przewodnictwa i opieki. Montessori ujęła to tak: „Musimy widzieć nie tylko dziecko, ale też Boga w nim. Musimy szanować w nim prawa stworzenia”.
Montessori określała edukację jako „pomoc w formacji człowieka”.
„Uważam, że ten krytyczny czas wymaga osób, których osobowości będą moralnie silne i zrównoważone” – powiedziała w 1936 r. w Holandii. „Musimy ochronić człowieka w dziecku”.
Zmarła w 1952 r. w Holandii, pochowana jest tam na katolickim cmentarzu. W kolejnych latach dwie jej uczennice, Sofia Cavalleti i Gianna Gobbi, opracowały specjalny program katechetyczny dla dzieci oparty na pracy i pismach Montessori, zwany Katechezą Dobrego Pasterza.
Czytaj także:
Metoda Montessori zmieniła moje podejście do wychowania dzieci
Dziś świętujemy...