W latach 90. ubiegłego wieku na całym świecie każdego roku umierało ok. 12,5 mln dzieci poniżej 5. roku życia. W 2019 r. liczba ta osiągnęła najniższy poziom od 30 lat i wyniosła 5,2 mln, informuje UNICEF, WHO, Bank Światowy oraz Departament Spraw Gospodarczych i Społecznych ONZ. Niestety, przerwy w dostępie do usług medycznych od początku pandemii mogą zaprzepaścić dekady postępu.
Kiedy dzieciom odmawia się dostępu do usług medycznych z powodu przeciążenia systemu, a kobiety boją się rodzić w szpitalu z obawy przed infekcją, one również mogą stać się ofiarami COVID-19. Bez pilnych inwestycji w ponowne uruchomienie globalnego systemu zdrowia miliony dzieci poniżej piątego roku życia, zwłaszcza noworodki, mogą umrzeć – powiedziała Henrietta Fore, dyrektor generalna UNICEF.
W ciągu ostatnich 30 lat opieka medyczna odegrała ogromną rolę w ratowaniu życia milionów dzieci na całym świecie. Przedwczesne rozwiązanie, niska masa urodzeniowa, komplikacje okołoporodowe, sepsa, zapalenie płuc, biegunka i malaria to najczęstsze wyzwania zdrowotne stojące przed najmłodszymi już od pierwszych chwil życia. Dzięki szczepieniom i opiece medycznej na odpowiednim poziomie nauczyliśmy się zapobiegać wielu chorobom oraz leczyć je.
Obecnie kraje na całym świecie doświadczają zakłóceń w usługach zdrowotnych dla dzieci i matek, takich jak badania kontrolne stanu zdrowia, szczepienia oraz opieka prenatalna i poporodowa. Zakłócenia te są spowodowane ograniczeniem zasobów i ogólnym niepokojem związanym z korzystaniem z usług zdrowotnych w czasie pandemii COVID-19.
Z badania przeprowadzonego przez UNICEF w 77 krajach wynika, że 68% państw zadeklarowało jakąś formę ograniczenia w dostępie dzieci do badań kontrolnych i szczepień. Ponadto 63% krajów zgłosiło zakłócenia w opiece prenatalnej, a 59% – w opiece poporodowej.
Z kolei z badania WHO przeprowadzonego w 105 krajach wynika, że 52% z nich miało trudności w zapewnieniu opieki medycznej dla chorych dzieci, a 51% – w leczeniu niedożywienia.
Fakt, że dziś więcej dzieci dożywa swoich pierwszych urodzin niż kiedykolwiek wcześniej w historii jest prawdziwym wyznacznikiem tego, co można osiągnąć, gdy świat stawia w centrum swoich wysiłków zdrowie i dobrostan najmłodszych – powiedział dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO.
Przyczyny zakłóceń w dostępie do opieki medycznej
W oparciu o odpowiedzi z krajów, które wzięły udział w ankietach UNICEF i WHO, najczęściej wymienianymi przyczynami zakłóceń w świadczeniu opieki zdrowotnej były: ograniczenia transportowe, zawieszenie lub zamknięcie usług i placówek medycznych oraz trudności finansowe. Ponadto wielu rodziców unikało ośrodków zdrowia w obawie przed zakażeniem, a liczba pracowników medycznych zmniejszyła się na skutek braku wystarczającej ilości środków ochrony osobistej, takich jak rękawiczki czy maseczki. Afganistan, Boliwia, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Libia, Madagaskar, Pakistan, Sudan i Jemen należą do krajów najbardziej dotkniętych zakłóceniami w opiece medycznej.
W 2019 r., siedem powyższych krajów miało wysokie wskaźniki umieralności dzieci, wynoszące ponad 50 zgonów na 1000 żywych urodzeń wśród dzieci poniżej 5. roku życia. W Afganistanie, gdzie w ubiegłym roku 1 na 17 dzieci zmarło przed piątymi urodzinami, Ministerstwo Zdrowia odnotowało w ostatnim czasie znaczny spadek liczby wizyt w placówkach medycznych.
Jeszcze przed pandemią najbardziej narażone na śmierć były noworodki. W 2019 r. noworodek umierał średnio co 13 sekund. Ponadto, 47% wszystkich zgonów dzieci poniżej 5. roku życia miało miejsce w okresie noworodkowym. Przy poważnych zakłóceniach w świadczeniu podstawowych usług zdrowotnych noworodki mogą być znacznie bardziej narażone na śmierć.
Te raporty i ankiety podkreślają potrzebę podjęcia pilnych działań w celu przywrócenia opieki okołoporodowej na odpowiednim poziomie, w tym pracy wykwalifikowanych pracowników ochrony zdrowia, którzy zajmą się matką i dzieckiem po narodzinach. Ważna jest również praca z rodzicami, aby złagodzić ich lęk i strach.
Źródło: UNICEF
Czytaj także:
Szczepionka przeciwko COVID-19: dobra czy zła? Etyczne dylematy
Czytaj także:
On ma 99 lat, ona 91. Małżeństwo pokonało koronawirusa [wideo]
Dziś świętujemy...