Praktyki postne nie będą miały znaczenia, jeśli nie połączymy ich z refleksją, która doprowadzi do tego, że nasze życie stanie się bardziej chrześcijańskie. Jak podkreśla papież Franciszek, „nie chodzi o »zmianę diety«, a o styl życia, w którym będzie miejsce na »pokorę« i »spójność«, prowadzące do rozpoznania i naprawy własnych grzechów”.
Jak angażować dzieci w przeżywanie Wielkiego Postu? Oto kilka propozycji:
1Post dostosowany do wieku
Nie chodzi o to, aby dzieci przestały jeść, ale – rozumiejąc znaczenie takich praktyk – odmówiły sobie czegoś, co w ich diecie nie jest elementem podstawowym. Na przykład można zaproponować im rezygnację z cukierków, czekoladek, koktajli czy innych łakoci. Zrozumieją, że to niewielkie poświęcenie stanowi akt miłości wobec Boga. Nawet taką małą czekoladkę można ofiarować za kogoś w potrzebie.
2Post związany z czasem poświęcanym rozmaitym zajęciom
Rezygnacja jako akt panowania nad sobą skierowana na pomoc innym ma szczególne znaczenie dla starszych dzieci i nastolatków. Post może być oddaniem czasu poświęcanego na zabawy komórką czy konsolą… Ten czas w zamian można poświęcić na pomoc rodzicom w domu, na zrobienie zaległego zadania lub jakiegoś dobrego uczynku.
3Jałmużna
Jałmużnę można połączyć z praktykami postu, o których była mowa wcześniej. Pieniądze, które były przeznaczone na zakup słodyczy, można przeznaczyć dla parafii, dla biednych, dla prowadzonej przez Kościół organizacji pozarządowej. Jak mało by to było, nie należy się wstydzić, gdyż wartość pieniądza nie jest określana jedynie liczbą – Bóg mierzy jałmużnę wielkością poświęcenia, jaki dany datek stanowi dla ofiarodawcy. Można też zasugerować dzieciom, aby część swojego kieszonkowego oddały na biednych lub na jakiś szlachetny cel.
4Uczestnictwo w dziełach miłosierdzia
Nie trzeba koniecznie wielkich dzieł, lecz potrzebne są niewielkie czyny, dostosowane do wieku dziecka, niedostrzegalne dla innych, które jednak Bóg widzi. To może być uśmiech skierowany do kogoś, za kim nie przepadamy lub rozmowa z kolegą z klasy, z którym się gniewamy. Dla nastolatków można nawet zorganizować wizytę w domu opieki dla starszych osób, które potrzebują towarzystwa. Są to akty, które nas kosztują pewien wysiłek i które są dobrem dla drugiego człowieka.
5Lektura Ewangelii
Poza przykładem i wyjaśnieniami rodzicielskimi wskazane jest, aby rodzina czerpała też z podstawowego źródła – z Ewangelii. Można czytać fragment o tym, jak Jezus Chrystus spędził 40 dni na pustyni i jak zwyciężył pokusy. To wydarzenie jest uważane za początek tradycji postu. Można również czytać fragment o Męce Pańskiej, aby dziecko zrozumiało, że praktyki postu związane są z piątkiem śmierci Chrystusa.
6Wyjaśnienie tego, co robią rodzice i starsze rodzeństwo
Najlepszą szkołą jest dobry przykład. Dzieci nie powinny od rodziców słyszeć skarg, lecz dobre wyjaśnienie, dlaczego w piątki nie je się mięsa lub dlaczego je się tylko śniadanie albo kolację. Gdy dzieci widzą, że rodzice praktykując takie wyrzeczenia, są radośni, wówczas otrzymują najlepszą lekcję. Obecnie wiele szkół zmodyfikowało menu w stołówkach i nie oferuje w piątki mięsa. Jest to praktyka coraz powszechniejsza.
7Modlitwa przed posiłkiem
W dni postu i powstrzymywania się od jedzenia mięsa można zastosować specjalne błogosławieństwo przed rodzinnym posiłkiem, dziękując Bogu za pokarm, ze szczególnym zwróceniem uwagi na te produkty, które właśnie są spożywane.
8Rezygnacja z przyjęć
Oczywiście jest wiele innych wspaniałych dań, które nie zawierają mięsa. Nie ma sensu, aby to, co powinno stać się małym umartwieniem, przerodziło się w bankiet lub wielkie obżarstwo. Można zwrócić dzieciom uwagę, aby nie brały dokładki, jeśli już się dostatecznie najadły – posiłek, choć bez mięsa, był przecież bardzo smaczny. Papież przypomina, że istnieją tradycyjne posiłki wielkopostne: „To wspaniałe dania! Nie trzeba ich zmieniać lub przygotowywać ryb na rozmaite sposoby, aby były jeszcze smaczniejsze”. Papież zaleca, aby post był „pokorny i prawdziwy”. Ta pokora przy rodzinnym stole obejmuje także najmłodszych, którzy mogą spożywać posiłki prostsze od tych, do których są przyzwyczajone na co dzień.
Czytaj także:
Film na Wielki Post. „Dobry Łotr” w kinach i online!
Czytaj także:
Wielki Post: Mamo, czy masz swoją izdebkę?
Dziś świętujemy...