Rano, w południe i wieczorem – ćwiczenie, które pomaga wniknąć w duszę

„Rachunek sumienia szczegółowy i codzienny” – tak właśnie św. Ignacy Loyola (1491-1556), założyciel zakonu jezuitów, nazwał jedno ze swoich najsłynniejszych ćwiczeń duchownych, które mają służyć zgłębianiu duszy. Dla tego, który miał ogromny wpływ na duchowość Zachodu, „ćwiczenia duchowne to przygotowywanie i usposobienie duszy po to, żeby się pozbyć nieuporządkowanych przywiązań, a gdy się ich już pozbędziemy, żeby szukać woli Bożej”.

Podobnie rzecz ma się z tym pełnym uważności na samego siebie ćwiczeniem – wykonywanym bez pośpiechu i z całą pokorą – które pozwala świadomie zawierzyć się Bogu. Codziennie powtarzane, ma odwrócić duszę od grzechu i wznieść ją ku miłości Bożej. Rano, w południe i wieczorem – rachunek sumienia zawiera w sobie trzy pory i odprawia się go dwa razy dziennie.

Po przebudzeniu skieruj swoją uwagę na to, co chciałbyś poprawić w swoim zachowaniu, np. pychę, gniew, obmowę, negatywne myślenie, zniechęcenie:

W środku dnia zrób podsumowanie: ile razy od rana powinęła ci się noga? Jakie okoliczności doprowadziły do niepowodzenia? Tu i teraz, co możesz zrobić, aby to naprawić?

„[Powinien człowiek] prosić Boga o łaskę, by sobie przypomniał, ile razy popełnił ten grzech szczególny lub wpadł w wadę, oraz o łaskę poprawy na przyszłość. Następnie odprawi pierwszy rachunek sumienia, domagając się od swojej duszy zdania sprawy z tego, co sobie w szczególny sposób postanowił i z czego chce się stanowczo poprawić. Przebiegnie tak godzinę po godzinie lub chwilę po chwili, zaczynając od wstania z łóżka aż do obecnego rachunku sumienia. I na pierwszej linii [w zeszycie przeznaczonym do ćwiczeń], oznaczonej literą dnia tygodnia zapisze tyle kropek, ile razy popełnił ten określony grzech lub wpadł w wadę. Następnie na nowo postanowi poprawę aż do drugiego rachunku, który będzie odprawiał”. (Ćwiczenia duchowne)

Po kolacji lub przed pójściem spać ponownie dokonaj szczegółowego podsumowania swojego zachowania w ciągu popołudnia. Odnotuj postępy, ale też pytaj siebie o wszystkie potknięcia.

Św. Ignacy mówił o swoich ćwiczeniach, że „będą one zawsze najskuteczniejszym środkiem dla duchowego odrodzenia świata i zaprowadzenia w nim należytego ładu”.