Najdłuższa i najdalsza
Najdłuższa polska nazwa miejscowa Sobienie Kiełczewskie Pierwsze (tak nazywa się wieś koło Otwocka), a wśród nazw jednowyrazowych najdłuższa to Siemieniakowszczyzna (koło Hajnówki). Natomiast najmniej wysiłku w napisanie nazwy swojej miejscowości muszą włożyć mieszkańcy wsi Oś (na Opolszczyznie).
Żeby odwiedzić Włochy, Paryż, Wenecję, Florencję, Amerykę (i Ameryczkę!), Moskwę czy nawet Saharę, wcale nie trzeba wyjeżdżać z kraju – wszystkie te miejscowości leżą w Polsce. W „Wykazie urzędowych nazw miejscowości i ich części” („części miejscowości” to np. kolonie i przysiółki) znajdziemy także aż 15 Rzymów. Ciekawe, czy choć w jednym z nich jest karczma…
Gaci ci u nas dostatek
Za najśmieszniejszą polską miejscowość od lat uchodzą Swornegacie (koło Chojnic). Jednak ewentualne bieliźniano-erotyczne skojarzenia są tu chybione. „Gać” to po staropolsku umocnienie, a „swora” to kaszubskie określenie warkocza uplecionego z korzeni drzew, którym umacniano brzegi zbiorników wodnych. W wielu częściach Polski możemy spotkać miejscowości o nazwie Gać; są też Podgacie i Zagacie, a nawet Podzagacie!
Przyznacie jednak, że zacnym Swornymgaciom niewiele ustępują takie piękne nazwy, jak Zezuj, Ciućmanija, Zapluskowęsy, Uciekajka, Skurgwy, Pupy, Burdele, Mięsośnia, Oszczywilk i Pędziwiatry. W niektórych przypadkach (Ciućmanija) chętnie bym poznała etymologię nazwy, ale w innych (Oszczywilk) chyba jednak wolałabym nie wiedzieć…
A czym się kierowali ci, którzy nadali miejscowości nazwę SamoklęskiMałe, Małachowo-Złych Miejsc, Wielkie Oczy albo Stary Bógpomóż? Trzeba przyznać, że Beznazwa, Mała Przyjaźń i Koniec Świata również robią wrażenie. Chcecie się wybrać w podróż, której celem jest Koniec Świata? Wystarczy pojechać do Wielkopolski.
Czy Stara jest Winna?
Niekiedy komiczny efekt powstaje, gdy połączą się dwie nazwy, które osobno nie budzą szczególnie zabawnych skojarzeń. Tak się stało na przykład ze wsiami: Niemyje-Ząbki, Kłopoty-Stanisławy, Twarogi Ruskie, Grzeczna Panna, Winna Stara, Krzywe Kolano czy Wola Radziecka. Jak to było – „Wola Radziecka z tobą od dziecka”?
Prawdziwość innego powiedzenia – że „polska język trudna język” – potwierdzają takie nazwy, jak Wytrzyszczka, Jazgarzewszczyzna, Brzyskorzystewko, Dzierzążnia. A na dowód, że nasza ortografia nie należy do banalnych, mamy na przykład nazwy Wieczfnia Kościelna czy znany wszystkim Kórnik.
Niektóre nazwy miejscowe wyrażają niepochlebny osąd o miejscu, w którym zostały założone, na przykład: Zgniłe Błoto, Zgniłka, Podła Góra, Nędza, Głodówka, Paskudy czy Piekło. Inne aż zachęcają do przeprowadzki, np.: Całowanie, Pieścidła, Przytulanka, Miłość, Radość, Wesoła.
Którędy do Zimnej Wódki?
Najsmaczniejsze polskie nazwy miejscowe to Ciastkowa, Pączek Gorzycki i sąsiadujący z nim Pączek Wrzawski, Kluski, Pierożki, Śmietanka, Słodkowo, Słodyczki i Słodzona. A dla amatorów całkiem innych smaków – Flakowizna, Schaby, Kiełbaskowo (jest też kilkanaście innych nazw pochodzących od słowa „kiełbasa”), Grzybowo-Kapuśnik, Brulino-Piwki, Zimna Wódka i Przepitki.
Najbogatsze polskie miejscowości – przynajmniej jeśli weźmiemy pod uwagę nazwy – to Miliardowice, Pieniążki i Pieniężno. Są też nazwy miejscowe, które wystawiają niezbyt pochlebną (z pewnością niesłusznie!) cenzurkę swoim mieszkańcom: Lenie Wielkie, Żulinki, Ciemnoszyje, Niemyje, Bachor.
Wiele nazw miejscowych w polszczyźnie pochodzi od nazw zwierząt. Zwykle pośrednikiem były nazwiska albo przydomki ludzi, którzy osiedlili się w danym miejscu. Pszczółki, Zające czy Owieczki były zapewne koloniami zamieszkałymi przez klany o takich zawołaniach. Jednak niektóre nazwy potrafią rozśmieszyć i wprawić w zdumienie. Podczas podróży po Polsce możemy spotkać nie tylko miejscowości o nazwie Kukuryki, Źrebięta, Pisklaki, Kobyłka i Niedźwiada Duża, ale także: Nowy Konik, Nietoperek, Sucha Psina, Królik Polski, a nawet Jednorożec! Ta ostatnia to wieś gminna w powiecie przasnyskim. W jej sąsiedztwie leży miejscowość Bocianica, której mieszkańcy mają bardzo ciekawy adres: „Bocianica, gmina Jednorożec”.
Dziś świętujemy...