Kiedy przychodzą do nas goście, najczęściej mówimy: „Siadajcie, jak wam wygodnie”. Są jednak sytuacje, kiedy należy to wcześniej zaplanować. Należą do nich ważne uroczystości rodzinne, jak ślub, ale też przyjęcia i spotkania biznesowe. O tym, jak należy to robić, mówią zasady precedencji. Warto się do nich zastosować, aby nikt nie wyszedł od nas urażony.
Istota precedencji
Słowo „precedencja” wywodzi się z języka łacińskiego i oznacza „pierwsze miejsce, pierwszeństwo, prym”. Obecnie posługujemy się tym terminem na określenie porządku pierwszeństwa. Jest ono stosowane przede wszystkim w dyplomacji i regulowane protokołem. W praktyce korzysta się jednak z niej także w biznesie i w życiu towarzyskim, gdzie wyznacza ją zwyczaj i etykieta. Może się wydawać, że jest to coś archaicznego w społeczeństwie demokratycznym, ale, wbrew pozorom, wszędzie mamy do czynienia z hierarchią i określonym porządkiem.
Najważniejsza jest matka
Na pytanie, kto zawsze jest najważniejszy, wszystkie podręczniki poświęcone temu tematowi odpowiadają zgodnie: matka. Oznacza to, że np. kiedy mamy przedstawić sobie naszą mamę i prezydenta USA lub papieża, to zawsze powinniśmy zacząć: „Mamo, pozwolisz, że ci przedstawię…” (przedstawiamy bowiem osobę mniej ważną – ważniejszej).
Może się wydawać, że nie powinniśmy różnicować ludzi. Nawet podczas małych rodzinnych spotkań chcemy jednak często kogoś wyróżnić, najczęściej szczególnego gościa, np. wujka z zagranicy. W tym celu przygotowujemy dla niego honorowe miejsce.
Podstawowe zasady usadzania gości
Na początku musimy pamiętać, że podstawową zasadą usadzania gości jest naprzemienność: kobieta – mężczyzna – kobieta – mężczyzna. Drugą jest nieprzeznaczanie miejsc obok siebie parom (powinny siedzieć naprzeciwko siebie). Trzecią z kolei jest sadzanie obok siebie osób, które się nie znają lub mało znają.
Wszystkie te wskazania służą temu, żeby przyjęcie było żywe, prowadziło do większej integracji i poznania nowych ludzi. Wiadomo zaś, że zakochani będą skupieni wyłącznie na sobie, a nic tak nie służy ludziom jak spotkanie z przeciwną płcią. Wyjątkiem są tutaj narzeczeni, którzy nie powinni być rozdzielani. Warto też pamiętać, żeby nie sadzać obok siebie ludzi skłóconych.
Ślub
Wydarzeniem, które przeżywa większość z nas, jest ślub. To wówczas najczęściej spotykamy się z problemem precedencji, kiedy mamy na liście gości wielu członków rodziny i zastanawiamy się, jak ich rozsadzić. Chodzi już nie tylko o to, by wszyscy się dobrze bawili, ale też o to, by każdy poczuł się doceniony. Doświadczenie pokazuje, że tutaj bardzo łatwo o poczucie krzywdy. Dochodzi do tego np. kiedy bliski członek rodziny widzi, że siedzi daleko od państwa młodych, a przy nich miejsce znaleźli koledzy z pracy.
Konieczne jest więc sporządzenie pewnej hierarchii gości: rodzice, dziadkowie, bliżsi i dalsi krewni, przyjaciele i znajomi. Trzeba też uwzględnić VIP-ów, do których zwyczajowo należy np. ksiądz, który prowadził ceremonię. Zwyczajowo powinien on siedzieć obok matki panny młodej lub naprzeciwko państwa młodych (w zależności od wybranego układu stołu).
Najważniejsze miejsce dla mężczyzny jest obok gospodyni, a najważniejsze dla kobiety – obok gospodarza. Drugie miejsce w kolejności dla mężczyzny jest obok kobiety siedzącej obok gospodarza. Drugie miejsce dla kobiety jest obok mężczyzny siedzącego obok gospodyni. Kolejne miejsca są wyznaczane w oparciu o powyższe.
Klasyczna wersja usadzania gości
Istnieje kilka wersji usadzania gości, zwłaszcza gości weselnych. Najbardziej klasyczna mówi, że państwo młodzi siadają w centralnej części stołu (panna młoda zawsze po prawej stronie pana młodego). Obok pana młodego zasiada matka panny młodej, a następnie świadek płci męskiej, babcia pana młodego, dziadek panny młodej.
Obok panny młodej siedzi ojciec pana młodego, następnie świadek płci żeńskiej, dziadek pana młodego, babcia panny młodej, drugi dziadek pana młodego. Naprzeciwko państwa młodych siadają ojciec panny młodej i po jego prawej stronie matka pana młodego. Obok ojca panny młodej zasiada druga babcia pana młodego. Obok matki pana młodego zasiada drugi dziadek panny młodej.
Dziś świętujemy...