Papiescy bibliotekarze przywieźli ze sobą do Dubaju trzy najwyższej klasy zabytki sztuki piśmienniczej. Najstarszy zaprezentowany przez nich manuskrypt, arabskojęzyczny wstęp do Tablic podręcznych Ptolemeusza, pochodzi z początków IX w. i po raz pierwszy w swej historii prezentowany jest poza Watykanem.
Dzieło powstało prawdopodobnie w słynnym bagdadzkim Domu Mądrości, bodaj najważniejszej placówce naukowej średniowiecznego Bliskiego Wschodu. Stanowiło ono najpewniej fragment tłumaczenia opracowanych przez greckiego uczonego tablic astronomicznych, umożliwiających prognozowanie ruchu ciał niebieskich po nieboskłonie.
W IX w. mnisi jednego z palestyńskich klasztorów zakupili manuskrypt na lokalnym targu. Oryginalny tekst został jednak przez nich skrócony i podzielony na mniejsze fragmenty. Dzięki pracy papieskich ekspertów udało się go w znacznej mierze odtworzyć.
“To prawdopodobnie jedyny zachowany dokument z ogromnego dorobku Domu Mądrości” – podkreśla Stephen Metzger z Biblioteki Watykańskiej. Gigantyczny bagdadzki księgozbiór, porównywany niekiedy z Biblioteką Aleksandryjską, uległ całkowitemu zniszczeniu w trakcie najazdu mongolskiego w 1258 r.
Co jeszcze wystawiają watykańscy bibliotekarze?
Oprócz 1200-letniego rękopisu delegacja Biblioteki Watykańskiej zabrała ze sobą do Dubaju również dwa inne dokumenty. Pierwszy to datowany na przełom XII i XIII w. manuskrypt z instruktażem dot. używania cyfr arabskich, autorstwa znamienitego włoskiego matematyka Fibonacciego. Drugi to XVI-wieczne zapiski matematyka Tomasa de Orty nt. reformy gregoriańskiej.
Jak podkreśliła w oficjalnym komunikacie Stolica Apostolska, przygotowana ekspozycja ma na celu umożliwić “spotkanie nauki z wiarą w duchu braterstwa i międzykulturowego oraz międzyreligijnego dialogu”.
Oprawę wizualną watykańskiego stoiska stanowią reprodukcja fresku Giotta ze św. Franciszkiem przed obliczem sułtana (oryginał w bazylice w Asyżu) oraz kopia słynnego “Stworzenia Adama” Michała Anioła z Kaplicy Sykstyńskiej.