Burza wokół obecności mindfulness w szkołach nad Loarą wybuchła po raz pierwszy w czerwcu ub. roku. Zakrojony na szeroką skalę eksperyment z wprowadzeniem tzw. treningu uważności do placówek edukacyjnych firmował wówczas jeden z francuskich parlamentarzystów. Pomysł został jednak zarzucony wskutek sprzeciwu wielu organizacji społecznych, z Ligą Praw Człowieka (LDH) na czele.
Mimo zawieszenia projektu, z wielu placówek na terenie Francji docierały do Ligi sygnały o próbach wprowadzenia zajęć z mindfulness tylnymi drzwiami. Na początku obecnego roku opór społeczny wobec zjawiska wybuchł więc ze zdwojoną siłą. 18 stycznia kilka organizacji zrzeszających rodziców, a także związków zawodowych pracowników sektora edukacji wystosowało do Ministra Edukacji Jeana-Michela Blanquera list otwarty z apelem o zajęcie się problemem.
“Mindfulness może wykształcać w dzieciach uległość i zanik krytycznego myślenia. Praktyka ta niesie za sobą potencjalne negatywne skutki dla ich zdrowia psychicznego” – alarmowali autorzy pisma. Wskazali oni, że ćwiczenia stanowiące elementy tzw. treningu uważności, jak np. warsztaty relaksacyjne, ćwiczenia oddechowe, medytacja czy skanowanie ciała, w dalszym ciągu obecne są w planach lekcji wielu szkół. Prowadzący te zajęcia przestali po prostu określać je mianem mindfulness. Wedle podawanych w liście danych, podobnym programem jest w tym momencie objętych ok. 23 tys. dzieci z co najmniej 425 szkół.
Propagatorów potencjalnie niebezpiecznej dla najmłodszych praktyki autorzy apelu określili mianem “ezoterycznego lobby“. Projekt rozwijany we francuskich szkołach współfinansowany jest bowiem m.in. przez amerykańską organizację Mind and Life Institute. Rzeczony instytut zajmuje się propagowaniem kontrowersyjnych, ezoterycznych koncepcji duchowości, jak np. antropozofia. Twórca mindfulness, John Kabat-Zinn, jest zaś jednym z liderów Instytutu Esalen. W łonie instytutu w ostatnich kilkudziesięciu latach wykształciło się wiele ruchów New Age o charakterze sekciarskim. Francuski rządowy urząd MIVILUDES, zajmujący sięmonitorowaniem aktywności tego rodzaju grup, w latach 2018-2020 otrzymał 12 zgłoszeń dot. nieletnich wciągniętych do sekt właśnie poprzez uczestnictwo w zajęciach z mindfulness.
O stosunek francuskiego Ministerstwa Edukacji Narodowej do obecności tego rodzaju medytacji w szkołach zapytał również dziennik “Le Figaro”. “Ministerstwo nie zachęca do praktykowania mindfulness ani nie prowadzi eksperymentów edukacyjnych w tej dziedzinie” – czytamy w udzielonej przez resort odpowiedzi. Urząd wyjaśnia również, że choć ta forma medytacji nie jest niedozwolona w szkołach, konieczne są “systematyczne kontrole” w tej materii. W szczególności mają być one potrzebne dla zapewnienia “politycznej i filozoficznej neutralności” instruktorów, którzy “mogą łatwo wywierać silny wpływ” na dzieci. Ministerstwo przyznaje jednocześnie, że ćwiczenia medytacyjne wywodzące się z buddyzmu praktykowane są we francuskich szkołach już od kilku lat, a ich obecność tam odbywa się bez żadnych ustalonych ram prawnych. Ten zresztą zarzut jest kolejnym stawianym przez LDH, zdaniem której podobne zajęcia sprzeczne są z zasadą świeckiej szkoły.
Warto też wspomnieć, że podobna debata dot. mindfulness przetacza się obecnie przez Hiszpanię. Tzw. trening uważności jest tam wprowadzany w szpitalach, jako praktyka mająca na celu obniżenie poziomu stresu pacjentów i personelu.
Dziś świętujemy...