1Czy Jan Paweł I popierał pigułki antykoncepcyjne?
Papież Jan Paweł I był zwolennikiem pigułki antykoncepcyjnej. W podcaście, który zostanie opublikowany przez Dykasterię ds. Komunikacji Stolicy Apostolskiej, będzie można usłyszeć nagranie z 1968 r. Ówczesny biskup diecezji Vittorio Veneto, a późniejszy Ojciec Święty, Albino Luciani, stwierdza w nim, że Paweł VI powinien zliberalizować swoje stanowisko ws. stosowania pigułek antykoncepcyjnych.
Po opublikowaniu encykliki Humanae Vitae, zakazującej stosowania środków antykoncepcyjnych, duchowny bronił jednak dokumentu Pawła VI. Nagranie z udziałem "papieża 33 dni" opublikowane zostanie na stronach Vatican News 13 czerwca. Jan Paweł I ma zostać beatyfikowany we wrześniu przyszłego roku.
2Nominacje kardynalskie na złość Chinom i Rosji?
Najbardziej nieoczekiwanym nominatem na najbliższy konsystorz jest z pewnością biskup Giorgio Marengo, prefekt apostolski Ułan Bator, stolicy Mongolii. W kraju tym żyje zaledwie ok. 1300 katolików skupionych w czterech parafiach.
Nominacja dla bp. Marengi potwierdza dobrze znane zainteresowanie papieża "peryferiami" Kościoła. Jej kontekst jest jednak szerszy, wpisuje się bowiem w grę dyplomatyczną Watykanu wobec Rosji i Chin.
Zgodnie z klauzulą umowy zawartej między Stolicą Apostolską a władzami w Pekinie, papież nie może mianować na kardynała żadnego duchownego z Chin. Podjął więc decyzję o nominowaniu hierarchy z kraju kulturowo powiązanego z Państwem Środka.
Biskup Marengo za kilka dni skończy 48 lat, co czyni go najmłodszym kardynałem na świecie. Jego rolą może stać się pośredniczenie w trudnym dialogu między Watykanem a Chinami.
Obecność purpurata w Mongolii pozwoli również podtrzymywać więzi Stolicy Apostolskiej z krajami Azji Środkowej znajdującymi się w rosyjskiej strefie wpływów. Celowi temu służyć ma także nadchodząca papieska wizyta w Kazachstanie.
Szerzej sylwetkę bp. Marengi przedstawiliśmy na łamach Aletei Polska (tutaj).
3Czy papież Franciszek ustąpi z urzędu?
28 sierpnia, dzień po konsystorzu, na którym papież Franciszek mianuje 16 nowych kardynałów-elektorów, uda się on do miasta L'Aquila na Święto Przebaczenia. Ojciec Święty podąży śladami papieża Celestyna V, który ustanowił Święto Przebaczenia w 1294 r., na krótko przed swoją rezygnacją. Kolejnego dnia Kolegium Kardynalskie spotka się zaś w sprawie nowej konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium.
28 kwietnia 2009 r., trzy tygodnie po niszczycielskim trzęsieniu ziemi, papież Benedykt XVI przybył do L'Aquili, aby pocieszyć ludność po tragedii. Obecny papież senior położył wtedy swój paliusz na relikwiarzu Celestyna V. Gest ten został później zinterpretowany jako zapowiedź jego własnej rezygnacji.
Nietypowy program na koniec lata sugeruje, że rozważać ją może również obecny papież. Tym bardziej, że do tego czasu reforma Kurii Rzymskiej zostanie już częściowo przeprowadzona, a sam Franciszek wykazuje duże oznaki zmęczenia.
Niektórzy jednak odrzucają pogłoski o jego rezygnacji, wskazując na synod zaplanowany na 2023 rok i wciąż aktywną obecność Benedykta XVI. Współistnienie dwóch papieży emerytów wydaje się rzeczywiście trudne do wyobrażenia i sprawiłoby, że pozycja ich następcy byłaby bardzo niewygodna.
4W Argentynie rośnie liczba ateistów
Ojczyzna papieża Franciszka, podobnie jak inne kraje Ameryki Łacińskiej, sekularyzuje się w szybkim tempie. Kolejne skandale głęboko nadszarpnęły wizerunek argentyńskiego Kościoła katolickiego, któremu ufa już tylko 31% obywateli.
Z 90% katolików w 1960 r. obecnie w kraju pozostało ich, zależnie od sondażu, od 52% do 65%. Ok. 20% Argentyńczyków twierdzi, że nie wyznaje żadnej religii, a ewangelicy stanowią ok. 12% mieszkańców. Pewną popularność w ojczyźnie zachowuje papież Franciszek. Ta jednak także spadła: z 62% w 2017 r. do 52% obecnie.
Podobnie jak w wielu innych krajach, również w Argentynie popularność zyskuje za to medytacja i inne osobiste praktyki duchowe. Rośnie także nieufność społeczna do doktryn religijnych oraz stawianych przez nie wymagań.
5Konieczna reforma Kodeksu Prawa Kanonicznego
Należący do Konferencji Episkopatu Włoch dziennik "Avvenire" ocenia dyskretne wejście w życie nowej konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium. "Sekretariat Stanu traci na jej mocy wiele swoich uprawnień i nie będzie już zwornikiem kurii, jak chciał Paweł VI, a potwierdził Jan Paweł II" – zauważa pismo.
Szczegółem, na który rzadko zwraca się uwagę, jest fakt, że słowo "biskupi" stracił w swojej nazwie Sekretariat Generalny Synodu. Sugeruje to szerszy udział w jego pracach osób świeckich, w tym także przyznanie im prawa głosu w zgromadzeniach synodalnych.
Możliwość objęcia odpowiedzialnych stanowisk w Rzymie przez osoby świeckie może zainspirować inne szczeble Kościoła, zwłaszcza diecezje, do tworzenia urzędów wikariusza generalnego czy świeckiego wikariusza biskupiego. "Najpierw trzeba będzie jednak wprowadzić zmiany w Kodeksie prawa kanonicznego" – wyjaśnia "Avvenire".
Trwająca reforma Kościoła i Watykanu wciąż wymaga ogromnej i złożonej pracy. Jej częścią musi być opracowanie nowego Regulaminu Ogólnego Kurii Rzymskiej i rozporządzeń dla poszczególnych instytucji.