Odnaleziono najstarszy kościół w najstarszym chrześcijańskim kraju. Oto on!

Najstarszy kościół w Armenii został odkryty przez zespół archeologów z Uniwersytetu w Münster (Niemcy) i Narodowej Akademii Nauk Armenii w Artaksacie, czyli w miejscu, w którym w starożytności znajdowało się tętniące życiem miasto. Leży ono ok. 60 km od góry Ararat.

Archeolodzy prowadzą badania w Artaksacie od 2018 r., a 11 października 2024 r. ogłosili, że znaleźli tam pozostałości kościoła z IV wieku. To najstarszy kościół chrześcijański, jaki kiedykolwiek znaleziono w Armenii. „Pochodzący z IV wieku kościół jest najstarszym udokumentowanym archeologicznie w kraju – sensacyjnym świadectwem wczesnego chrześcijaństwa w Armenii” – wyjaśnił archeolog Achim Lichtenberger, podała Katolicka Agencja Informacyjna.

Starożytny kościół został zbudowany na planie ośmioboku z przedłużeniami w czterech miejscach, które nadały konstrukcji kształt krzyża - podał na swojej stronie Uniwersytet w Münster. To typowy kształt świątyń wczesnochrześcijańskich. Pozostałości kościoła zostały przebadane przy użyciu metod geofizycznych. Archeolodzy odkryli drewniane platformy, które zostały datowane metodą radiowęglową na połowę IV wieku. Umiejscawia to konstrukcję w latach kształtowania się chrześcijańskiej liturgii i teologii.

Budynek o średnicy około 30 metrów miał podłogę z płytek terakotowych połączonych zaprawą, co wskazuje na to, że został zbudowany z wielką starannością i kunsztem. Z kolei odkrycie fragmentów marmuru pochodzących z regionu Morza Śródziemnego sugeruje, że kościół był bogato zdobiony. Musiał mieć duże znaczenie dla wczesnej społeczności chrześcijańskiej.

Armenia zajmuje szczególne miejsce w historii Kościoła jako pierwsze państwo, które przyjęło chrześcijaństwo jako oficjalną religię. Według legendy Grzegorz Oświeciciel nawrócił króla Tyrydatesa III na chrześcijaństwo w 301 r., czyniąc Ormian pierwszym chrześcijańskim narodem.

Osiem kilometrów na południe od Artaksaty znajduje się klasztor Chor Virap, święte miejsca dla Ormian i cel pielgrzymek, który zapewne u swoich początków był związany z odkrytą niedawną świątynią. Tradycja głosi, że był tam przez wiele lat więziony Grzegorz Oświęciciel.

Jak podaje Katolicka Agencja Informacyjna, zespół z Uniwersytetu w Münster i Armeńskiej Akademii Nauk będzie kontynuować wykopaliska z nadzieją na nowe odkrycia. Teraz archeolodzy najbardziej chcieliby się dowiedzieć, pod jakim wezwaniem był kościół w Artaksacie.