Pieśniarz, jezuita i alkoholik. Kim był o. Aimé Duval, gitarzysta dobrego Boga?

Aimé Duval zawsze dodawał przymiotnik „dobry”, kiedy mówił o Bogu. Jego pierwszy album nagrany w 1956 r. sprzedał się w 45 tys. egzemplarzy w ciągu trzech tygodni, do 1961 r. liczba sprzedanych płyt osiągnęła milion. W latach 60. zaczął cierpieć na chorobę alkoholową. Podjął też próbę samobójczą. Po odratowaniu poddał się detoksykacji, uczęszczał na spotkania Anonimowych Alkoholików i walczył o uznanie alkoholizmu za chorobę. 

Aimé Duval urodził się 30 czerwca 1918 r. w Val d'Ajol w Wogezach, jako piąte z dziewięciorga dzieci rodziny rolników. Dzieciństwo, które spędził w Plombières wspominał raczej dobrze. W rodzinie ważna była wiara w Boga.

„Dzień w dzień odmawialiśmy wspólnie wieczorem pacierz (…). Do dziś porusza mnie wspomnienie postawy mojego ojca. Zmęczony pracą na roli albo przy transporcie drewna, po kolacji klękał do modlitwy, a za nim my wszyscy (...)” – opowiadał.

Jako jedyny z rodzeństwa chodził do szkoły. Codziennie pokonywał pieszo osiem kilometrów. Miał wtedy czas na indywidualną modlitwę i refleksje o życiu. „Ta samotność była dla mnie dobrodziejstwem” – tłumaczył po latach. 

Pewnego dnia, w drodze ze szkoły, spotkał na poboczu starego księdza, który stracił przytomność. Aimé z pomocą ojca i brata przetransportowali kapłana do domu. „Właśnie prosiłem Pana, aby zesłał mi kogoś, kto mnie zastąpi, czy chcesz, abyś to był ty?” – rzekł do niego duchowny. Tak zaczęło się jego powołanie.

W wieku 12 lat Duval wstąpił do szkoły jezuickiej we Florennes w Belgii. Uczył się tam filozofii, zegarmistrzostwa, grał na fortepianie, pobierał nauki śpiewu. Następnie rozpoczął nowicjat w Towarzystwie Jezusowym, a potem także studia teologiczne na Papieskim Wydziale Teologicznym w Enghien. 24 lipca 1949 r. przyjął święcenia kapłańskie. Jako jezuita kierował chórem szkolnym w Reims. Tam odkrył jeszcze większą pasję do muzyki. Poświęcił się całkowicie komponowaniu piosenek. Duval występował na scenie, a na jego koncerty przychodziło coraz więcej ludzi.

W 1956 r. był pierwszym księdzem, któremu pozwolono wyjść na scenę za tzw. „żelazną kurtyną”. Jego popularność wzrastała, do tego stopnia, że przyjaciel Georges Brassens zatytułował mu zwrotkę swojego utworu „Trompettes de la Fame”.  „Chwała niech będzie niebiosom, żyję w dobrych stosunkach z ojcem Duvalem” – śpiewał muzyk. 

Zakonnikowi udało się zagrać ponad 3 tys. koncertów w 45 krajach. Stres związany z występami przed publicznością zapijał alkoholem. „Alkohol pomagał mi w śpiewie, rozmyślaniu, modlitwie. Wino pomagało mi także w komponowaniu pieśni. Alkohol wyważał bramy milczenia, dawał mi odwagę, by wołać na cały głos” – wspominał w autobiografii,

W 1969 r. ojciec Duval podjął nieudaną próbę samobójczą. Po odratowaniu zapisał się na terapię detoksykacji od alkoholu, a następnie uczestniczył w spotkaniach Anonimowych Alkoholików. Pragnął ewangelizować w barach i kawiarniach. W sutannie, z gitarą, siadał przy ladzie i rozpoczynał rozmowę. Zwracał się do każdego po imieniu, mówił o Jezusie, który zbawił człowieka, śpiewał piosenki, w których pojawiał się temat wiary. 

„Natura choroby jest duchowa. Teraz to wiem” – mówił o swoim nałogu. Lata spożywania alkoholu spowodowały, że zakonnik miał poważne kłopoty ze zdrowiem. Do swojej choroby miał odwagę przyznać się publicznie. Szczerze opowiedział o swoim uzależnieniu. „Gdy piłem, strach przed śmiercią odbierał mi ochotę do życia. Wstrzemięźliwość przywraca mi jego smak i nie napawa mnie lękiem przed śmiercią. A wszystko to jest wynikiem jednego małego aktu pokory: -Nazywam się Lucien i jestem alkoholikiem” – napisał w książce autobiograficznej „Dziecko i księżyc”. 

Opowiedział tam, jak się wydostał z choroby alkoholowej i swojej drodze do uzdrowienia. Ostatnie miesiące życia poświęcił braciom alkoholikom. „Panie Jezu, znasz mnie od czasu, kiedy jesteśmy przyjaciółmi, znasz mnie, nie jestem nieuczciwy, wiesz, że nie chcę nikogo skrzywdzić (…). Wiesz, że nie lubię pieniędzy ani zaszczytów. Wiesz też, że robię się stary i nie jestem przystojny. Straciłem młodość, morale, zdrowie, przyjaciół. Straciłem prawie wszystko. Z wyjątkiem Ciebie” – tymi słowami zwracał się do Boga.

Aimé Duval zmarł 30 kwietnia 1984 r. w Metz. Został pochowany 3 maja 1984 r. w jezuickiej części cmentarza Préville w Nancy, we Francji. O. Jean de Longeaux, jezuita, który żył we wspólnocie z o. Aimé Duvalem w Nancy, wspominał w wywiadzie z lemonde.fr, że Duval był człowiekiem „głęboko dobrym, radosnym i skromnym, zafascynowanym poezją”. „Czasami był krytykowany za swój głos, który nie był głosem artysty operowego, ale interesowały go słowa wyrażające jego wiarę poprzez pieśń” – podkreślił jego współbrat 

Źródła: A. Duval,  „Dziecko i księżyc”. Wydawnictwo Księży Marianów. Warszawa 1995; ks. S. Sierla, „Świadectwo ojca Duvala”, za: niedziela.pl (dostęp 19.02.3025); ks. J. Orchowski, „Gitarzysta Boga”, „Królowa Różańca Świętego”, nr1/2025; ecrivosges.com; go.gale.com; E. Krawczyk, „Świadectwo Ojca Duvala”, Niedziela nr 31/2004. jesuites.com; lemonde.fr; au.cabaret-du-bon-dieu. assomption.org; pl.wikipedia.org.