separateurCreated with Sketch.

(Prawie) wszystkie sekrety konklawe

Tajemnice konklawe

Kardynałowie podczas konklawe idą na obrady do Kaplicy Sykstyńskiej 12 marca 2013 r. Następnego dnia został wybrany papież Franciszek

whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Tomasz Rowiński - publikacja 30.04.25
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Konklawe - to słowo budzi emocje na całym świecie zawsze wtedy, gdy Kościół katolicki staje przed wyborem nowego papieża. Choć samo wydarzenie owiane jest tajemnicą, jego historia i znaczenie są głęboko zakorzenione w tradycji.

Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.

Wesprzyj nasPrzekaż darowiznę za pomocą zaledwie 3 kliknięć

Skąd wzięło się konklawe?

Termin „konklawe” pochodzi od łacińskiego cum clave, czyli „z kluczem”. Odnosi się do zamknięcia kardynałów-elektorów w specjalnym miejscu — dziś w Kaplicy Sykstyńskiej — tak, aby odciąć ich od wpływów zewnętrznych i umożliwić duchowe skupienie.

Tajemnice konklawe
Kardynałowie podczas konklawe 12 marca 2013 r. przed rozpoczęciem obrad po kolei podchodzą do Pisma Świętego i przysięgają, że zachowają w tajemnicy przebieg obrad

Instytucja konklawe, tak ważna dla życia Kościoła, narodziła się w czasach wielkiego zamętu. W XIII wieku, po śmierci papieża Klemensa IV w 1268 roku, wybór jego następcy przeciągał się dramatycznie – kardynałowie przez niemal trzy lata nie mogli dojść do porozumienia. W odpowiedzi na ten kryzys mieszkańcy włoskiego miasta Viterbo, gdzie odbywało się zgromadzenie, zdecydowali się na radykalny krok: zamknęli kardynałów na klucz (łac. cum clave) i ograniczyli ich dostęp do żywności, aby wymusić decyzję. Właśnie wtedy zrodziła się praktyka konklawe, którą wkrótce zatwierdzono formalnie bullą papieską Ubi periculum wydaną przez papieża Grzegorza X w 1274 roku na II soborze w Lyonie.

Od tamtej pory wybór biskupa Rzymu stał się aktem nie tylko duchowym, ale też obwarowanym jasno określonymi zasadami, by uniknąć wpływów politycznych i przeciągających się sporów. Duch Święty nadal pozostaje głównym przewodnikiem kardynałów, ale ludzka historia przypomina nam, że pewne struktury i procedury były potrzebne, by zapewnić Kościołowi pokój i jedność. Dziś konklawe, choć otoczone wielowiekową tradycją, pozostaje żywym znakiem troski Kościoła o wierność Ewangelii i odpowiedzialność wobec wiernych na całym świecie.

Jak przebiega?

Po śmierci papieża lub jego rezygnacji (jak to było w przypadku Benedykta XVI) rozpoczyna się sede vacante — okres, w którym Stolica Apostolska pozostaje nieobsadzona. W tym czasie najważniejsze decyzje podejmuje Kolegium Kardynałów, jednak sam wybór nowego papieża odbywa się dopiero podczas konklawe.

Kardynałowie, którzy nie ukończyli 80. roku życia, spotykają się w Watykanie i przystępują do głosowań. Oddają głos na specjalnie przygotowanych kartkach, które składają i wrzucają do urny. Po każdym głosowaniu kartki są spalane, a kolor dymu unoszącego się nad Kaplicą Sykstyńską sygnalizuje światu rezultat: czarny oznacza brak wyboru, biały — wybór papieża.

Nowy papież musi uzyskać co najmniej 2/3 głosów. Jeśli taki wynik się nie pojawia, odbywają się kolejne tury głosowań — nawet cztery dziennie.

W czasach nowożytnych najkrótsze konklawe miało miejsce w 1503 roku i trwało zaledwie kilka godzin — wybrano wtedy Piusa III.

W 2013 roku konklawe, które wybrało papieża Franciszka, trwało dwa dni i pięć głosowań.

Jak wybiera się papieża?

Ważne fakty o konklawe

  • Zakaz komunikacji

Podczas konklawe kardynałowie nie mogą kontaktować się ze światem zewnętrznym — nie mają dostępu do telefonów ani internetu, nie mogą listów. Miejsce obrad jest specjalnie zabezpieczone technologicznie przed podsłuchami.

  • Habemus Papam

Po wyborze nowego papieża kardynał protodiakon ogłasza słynne słowa Habemus Papam! — „Mamy papieża!” — i przedstawia światu nowe imię Ojca Świętego.

  • Imię papieskie

Nowo wybrany papież sam wybiera swoje imię, które często odzwierciedla program pontyfikatu lub jest hołdem dla wcześniejszych papieży lub świętych.

  • Papiery do pieca

W przeszłości dodawano do spalanego papieru specjalne chemikalia, by uzyskać czarny lub biały dym. Dziś stosuje się system elektronicznego spalania, który zapewnia wyraźne kolory dymu.

Dlaczego konklawe jest tak ważne?

Konklawe nie jest tylko demokratycznym wyborem „najlepszego kandydata”. To wydarzenie głęboko duchowe, podczas którego kardynałowie starają się rozeznawać nie własną wolę, ale wolę Ducha Świętego. To dlatego obrady owiane są ciszą, modlitwą i wielką powagą. Nowy papież staje się bowiem nie tylko biskupem Rzymu, ale także głową całego Kościoła katolickiego.

Z tego też względu warto otoczyć kardynałów w obecnym czasie naszą modlitwą. Konklawe zostało zapowiedziane na 7 maja br.

Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.

Wesprzyj Aleteię!

Jeśli czytasz ten artykuł, to właśnie dlatego, że tysiące takich jak Ty wsparło nas swoją modlitwą i ofiarą. Hojność naszych czytelników umożliwia stałe prowadzenie tego ewangelizacyjnego dzieła. Poniżej znajdziesz kilka ważnych danych:

  • 20 milionów czytelników korzysta z portalu Aleteia każdego miesiąca na całym świecie.
  • Aleteia ukazuje się w siedmiu językach: angielskim, francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, polskim i słoweńskim.
  • Każdego miesiąca nasi czytelnicy odwiedzają ponad 50 milionów stron Aletei.
  • Prawie 4 miliony użytkowników śledzą nasze serwisy w social mediach.
  • W każdym miesiącu publikujemy średnio 2 450 artykułów oraz około 40 wideo.
  • Cała ta praca jest wykonywana przez 60 osób pracujących w pełnym wymiarze czasu na kilku kontynentach, a około 400 osób to nasi współpracownicy (autorzy, dziennikarze, tłumacze, fotografowie).

Jak zapewne się domyślacie, za tymi cyframi stoi ogromny wysiłek wielu ludzi. Potrzebujemy Twojego wsparcia, byśmy mogli kontynuować tę służbę w dziele ewangelizacji wobec każdego, niezależnie od tego, gdzie mieszka, kim jest i w jaki sposób jest w stanie nas wspomóc.

Wesprzyj nas nawet drobną kwotą kilku złotych - zajmie to tylko chwilę. Dziękujemy!