Habemus Papam! Kim jest Ojciec Święty Leon XIV?

Kard. Robert Prevost został wybrany 267. papieżem. Przyjął imię Leon XIV.

Módlmy się na nowego Ojca Świętego, by był otwarty na Ducha Świętego i kierował Kościołem zgodnie z Jego wolą.

O profilu misyjnym, dyskretny w mediach, Amerykanin Robert Francis Prevost został wyznaczony w 2023 roku przez papieża Franciszka, aby kierować ważną dykasterią odpowiedzialną za wybór biskupów na świecie.

Ten członek Zakonu św. Augustyna, mianowany w tym roku kardynałem, ma nietypowy życiorys. Urodzony 14 września 1955 r. w Chicago, Robert Francis Prevost pochodzi z rodziny o korzeniach francuskich, włoskich i hiszpańskich. Studiował matematykę i filozofię na Uniwersytecie Villanova w Filadelfii, wstąpił do nowicjatu u augustianów w 1977 r., gdzie cztery lata później złożył śluby, zanim w 1982 r. otrzymał w Rzymie święcenia kapłańskie z rąk bp. Jeana Jadota (1909-2009), postrzeganego wówczas jako postać „postępowa” w Kurii Rzymskiej.

Następnie Robert Francis Prevost uzyskał doktorat z prawa kanonicznego na Angelicum (Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu) w 1987 r. na podstawie pracy magisterskiej na temat roli lokalnego przeora Zakonu św. Augustyna. Przygotowując swoją pracę magisterską, miał także swoje pierwsze doświadczenie misyjne w Peru w latach 1985-86, jako kanclerz diecezji Chulucanas i wikariusz katedry. Po kilkumiesięcznym pobycie w rodzinnym Illinois jako kierownik duszpasterstwa powołań i dyrektor misji w swojej prowincji, w 1988 roku wrócił do Peru na jedenaście lat, podczas których przeprowadził liczne misje w archidiecezji Trujillo. W szczególności założył parafię, której był pierwszym proboszczem do 1999 r., a także był kolejno: przeorem swojej wspólnoty, sędzią kościelnym, dyrektorem seminarium augustianów, a nawet prefektem studiów i rektorem seminarium diecezjalnego, gdzie wykładał prawo kanoniczne, patrystykę i moralność.

Wybrany prowincjałem w swoim rodzinnym regionie, obejmującym Środkowo-Zachodnie Stany Zjednoczone, wrócił do Chicago w 1999 r. Ks. Prevost został następnie wybrany przeorem generalnym Zakonu św. Augustyna i urząd ten piastował przez dwie sześcioletnie kadencje, od 2001 do 2013 r. Po roku na stanowisku dyrektora ds. formacji w klasztorze św. Augustyna w Chicago oraz pierwszego radnego i wikariusza prowincjalnego, w listopadzie został powołany do episkopatu przez papieża Franciszka. W 2014 r. powrócił do swojego byłego kraju misyjnego.

Pierwszy administrator apostolski diecezji Chiclayo, we wrześniu 2015 r. został biskupem ordynariuszem. Według wydania Papieskiego Dyrektorium z 2022 r. w diecezji tej, położonej w północnym Peru, żyje 90 inkardynowanych księży, a łączna populacja wynosi 1,3 mln mieszkańców, w tym 83% katolików. Biskup Prevost był także administratorem apostolskim diecezji Callao od 2020 do 2021 roku. W ramach Konferencji Biskupów Peru bp Prevost pełnił funkcję wiceprzewodniczącego i w związku z tym był członkiem Rady Stałej od 2018 do 2023 roku oraz przewodniczącym Komisji ds. Edukacji i Kultury od 2019 do 2023 roku.

Biskupi Peru odegrali ważną rolę podczas kolejnych kryzysów politycznych, które doprowadziły do obalenia kolejnych prezydentów: Pedra Pabla Kuczyńskiego w 2018 r., Martína Vizcarry i Manuela Merino w 2020 r. oraz Pedro Castillo w 2022 r. Na kilka dni przed upadkiem i aresztowaniem ten ostatni, wywodzący się ze radykalnej lewicy, został przyjęty przez przewodniczącego Konferencji Episkopatu i biskupa Prevosta, aby znaleźć pokojowe rozwiązanie „w tym bardzo trudnym momencie demokracji peruwiańskiej” – podkreślali następnie biskupi, którzy do tej pory mieli trudne stosunki z jego administracją.

W episkopacie Ameryki Łacińskiej jest niewielu obywateli Stanów Zjednoczonych. Konferencja Episkopatu Peru ma jednak innego Amerykanina: bp. Arthura Colgana, zakonnika Zakonu Świętego Krzyża, który od 2015 r. jest biskupem pomocniczym Chosicy. Peru, kraj stosunkowo mały na skalę Ameryki Łacińskiej, ale mimo to dwukrotnie większy np. od Francji, odwiedził papież Franciszek w styczniu 2018 r. Podróż ta umożliwiła mu zatem spotkanie i dostrzeżenie bp. Prevosta, którego przyjął na prywatnej audiencji w 2021 r.

Od kilku lat spekulowano o rychłym awansie kurialnym bp. Roberta Prevosta, ponieważ był on członkiem Dykasterii ds. Duchowieństwa od lipca 2019 r., a Dykasterii ds. Biskupów od 21 listopada 2020 r. Te dyskretne nominacje mogą czasami stanowić pierwszą oznakę przejęcia odpowiedzialności w Kurii Rzymskiej. Przejmując obowiązki od kard. Qelleta 12 kwietnia 2023 r. został pierwszym biskupem-misjonarzem spoza swojego kraju pochodzenia, który został mianowany na czele tej strategicznej dykasterii, odpowiedzialnej za wybór biskupów w krajach „starego chrześcijaństwa”, położonych głównie na półkuli północnej (tereny misyjne pozostają pod jurysdykcją Dykasterii ds. Ewangelizacji, dawnej Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów).

Jednakże biskupi z krajów półkuli południowej sprawowali czasami urząd prefekta dykasterii dla biskupów: tak było zwłaszcza w przypadku benijskiego kardynała Bernardina Gantina w latach 1984–1998 i jego następcy, brazylijskiego kardynała Lucasa Moreiry Nevesa w latach 1998–2000. W pierwszych miesiącach urzędowania bp Prevost, który zachowywał się stosunkowo dyskretnie w relacjach z mediami, był ceniony za swoją umiejętność słuchania i opanowanie . Francuski biskup, który spotkał się z nim dwa miesiące po objęciu urzędu, pochwalił jego „rozsądne pytania” i ducha syntezy, podkreślając, że ten pierwszy kontakt wywarł na nim „dobre wrażenie”.

Dwa lata, które spędził jako przełożony augustianów prowincji Notre-Dame-du Bon Conseil (1999-2001) stały się dwadzieścia lat później przedmiotem ostrej krytyki ze strony prasy amerykańskiej ze względu na jego postawę w sprawie wykorzystywania seksualnego nieletnich z udziałem członka jego kongregacji. Jako prowincjał ks. Prevost zgodził się we wrześniu 2000 r. przyjąć zakonnika skazanego na dziewięć lat izolacji za wykorzystywanie seksualne nieletnich, księdza Jamesa Raya, do klasztoru augustianów, położonego w pobliżu szkoły podstawowej. Przez dwa lata zakonnik ten nadal udzielał ślubów i chrztów, pełniąc także posługę kapelana szpitalnego. Dopiero w 2002 r., wraz z zaostrzeniem zasad ustanowionych przez episkopat amerykański, księdza tego usunięto z tej rezydencji, po czym w 2012 r. został on przeniesiony do stanu świeckiego po odkryciu nowych spraw z jego udziałem. Jesienią 2024 r. postawiono mu także zarzuty o próbę zatuszowania dwóch przypadków księży pedofilów w jego byłej diecezji Chiclayo.

Misją kard. Prevosta jako prefekta Dykasterii ds. Biskupów było stosowanie zasad motu proprio papieża Franciszka Vos było lux mundi, co prowadziło do rezygnacji biskupów uznanych za winnych zaniedbania, ukrywania lub niewłaściwego zarządzania sprawami dotyczącymi nadużyć z udziałem księży podlegających ich jurysdykcji.

Kardynał Prevost był uczestnikiem Synodu na temat synodalności – ważnego projektu zapoczątkowanego przez papieża Franciszka w 2021 r., którego celem było uczynienie Kościoła bardziej inkluzywnym i mniej klerykalnym. Był szczególnie zaangażowany w refleksję na temat nominacji biskupów i sposobu ich zarządzania. W obecności dziennikarzy nie wahał się stwierdzić, że proces wyboru powinien mieć charakter bardziej synodalny, czyli w większym stopniu angażować księży, osoby zakonne, a zwłaszcza świeckich. Według niego nuncjusze, którzy mają szczególną misję w realizowaniu tego zadania, muszą mieć kontakt z ludźmi i grupami parafialnymi.

Z pewnością - zdaniem ówczesnego prefekta - biskup musi być przywódcą. Ale nie może być prostym administratorem , ponieważ Kościół potrzebuje pasterzy, którzy znają swoich ludzi. W wywiadzie dla mediów watykańskich w 2023 roku wyjaśnił, że nie chce, aby wybór biskupów był wynikiem procesu demokratycznego lub politycznego. W tym samym duchu na początku 2024 r. był jednym z biskupów Kurii, który blokował niemiecki projekt "Drogi Synodalnej" – struktury mającej umożliwić demokratycznie wybranym przedstawicielom świeckim pełne uczestnictwo w zarządzaniu Kościołem katolickim w kraju.

W kwestii roli kobiet w zarządzaniu Kościołem amerykański kardynał podąża śladem papieża Franciszka, wykluczając a priori możliwość wyświęcania kobiet na diakonów, co ostatecznie groziłoby „klerykalizacją” kobiet. Kardynał Prevost apeluje jednak o przyznanie większej odpowiedzialności kobietom, szczególnie na eksponowanych stanowiskach. Jej dykasteria również przeżyła małą rewolucję za pontyfikatu Franciszka, odkąd zasiadają w niej obecnie trzy kobiety.

Stosunkowo dyskretny podczas synodu w 2023 r., kardynał Prevost pojawił się jako jedna z najbardziej widocznych postaci drugiego zgromadzenia synodalnego w 2024 r. W szczególności podkreślił znaczenie wspólnej formacji biskupów diecezji półkuli północnej i tzw. diecezji „misyjnych”, zachęcając do lepszego wyartykułowania więzi między Rzymem a Kościołami lokalnymi oraz do poszerzenia wyboru nowych biskupów w porozumieniu z ludnością Bóg.

Sylwetka Ojca Świętego Leona XIV
Data urodzenia: 14 września 1955
Wyświęcenie: 19 czerwca 1982
Święcenia biskupie: 12 grudnia 2014 r
Konsystorz: 30 września 2023 r
Mianowany kardynałem przez: Franciszek
Rodzina duchowa: Augustyn Récollet
Używane języki: Angielski, hiszpański, włoski
Mówi po włosku: Tak