Polska – republika ducha i sumienia?

Czy gdyby potraktować słowa prezydenta nie tylko jako doraźny gest polityczny, ale jako program, Polska mogłaby stać się głosem sumienia współczesnej cywilizacji?

„Musimy bronić praw człowieka w tym najbardziej podstawowym wymiarze – prawa do życia od poczęcia do naturalnej śmierci” – mówił prezydent Nawrocki.
W tych słowach pobrzmiewa nie tylko apel o zmianę polityk państw, ale echo czegoś, co moglibyśmy nazwać chrześcijańskim republikanizmem – wizją wspólnoty, która czerpie siłę nie z siły, lecz z zasad.

Polska przez wieki była miejscem, gdzie łączyły się wolność i wiara, państwowość i duchowość. To nie był tylko przypadek historii, ale owoc przekonania, że życie społeczne może być oparte na prawie Bożym, które chroni godność każdego człowieka.
To właśnie to dziedzictwo, które dziś w wielu krajach Europy uchodzi za relikt przeszłości, prezydent Nawrocki przypomniał światu w murach ONZ.

Przemówienie prezydenta było ostre wobec Moskwy i krytyczne wobec Zachodu. Ale jego sedno nie tkwiło w politycznym podziale między „liberalną Europą” a „imperialną Rosją”.
Sedno było inne: Polska nie chce już być jedynie „anty-Rosją” ani „junior-partnerem” Zachodu. Chce być kimś więcej – alternatywą cywilizacyjną, która przypomina światu, że prawdziwa wolność nie jest możliwa bez prawdy, a prawa człowieka nie mają sensu bez Boga.

To jest właśnie przestrzeń, w której Polska – jeśli potraktuje słowa Nawrockiego na serio – może odegrać kluczową rolę:
stać się rzecznikiem zasad, które w globalnej polityce zostały porzucone.
Nie hegemonem, lecz świadkiem. Nie dominującym graczem, lecz latarnią wśród chaosu.

„Upominamy się jako Polska głośno o los jednej z najbardziej prześladowanych na świecie grup – chrześcijan” – powiedział prezydent.

W czasach, gdy w wielu regionach świata wyznawcy Chrystusa giną w milczeniu opinii publicznej, a w Europie wiara staje się przedmiotem kpin lub przemilczenia, ten głos ma ogromne znaczenie.
Gdyby Polska potraktowała to wezwanie jako realny kierunek polityki – wspierając prześladowane wspólnoty, tworząc fundusze pomocowe, inicjując sojusze z krajami chrześcijańskiego Południa – mogłaby stać się adwokatem tych, których świat zapomniał.

To byłby polski soft power – siła nie w czołgach i kontraktach, lecz w solidarności, pamięci i duchowej wrażliwości.
Taka Polska mogłaby mówić do Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej innym językiem niż Zachód – językiem doświadczenia narodu, który zna cenę wolności, cierpienia i wiary.

Nawrocki przypomniał, że po II wojnie światowej świat potrafił jeszcze mówić jednym głosem wobec zła. Dziś – jak zauważył – świat coraz częściej relatywizuje zbrodnie, uzależniając reakcję od flagi, którą niesie sprawca.

W tym kontekście jego wezwanie: „Zło trzeba nazwać po imieniu, niezależnie od flagi” – to apel nie tylko o prawo międzynarodowe, ale o powrót do moralnego realizmu, w którym zło jest złem, nawet jeśli przynosi zyski.

Polska mogłaby stać się centrum takiego realizmu – głosem tych, którzy wierzą, że sprawiedliwość bez prawdy jest pustym słowem, a pokój bez poszanowania życia jest tylko ciszą przed kolejną katastrofą.

Jeśli polska klasa polityczna – niezależnie od partyjnych barw – potraktowałaby słowa prezydenta jako program, a nie incydent, Polska mogłaby rozpocząć budowę własnej sieci sojuszy duchowych i politycznych.
Z chrześcijańskim Południem, z narodami szukającymi suwerenności, z państwami, które nie chcą wybierać między Moskwą a Brukselą.

Taka Polska nie musiałaby już pytać, „czy nas usłyszą w Berlinie czy Waszyngtonie” – bo mówiłaby do swoich przyjaciół na całym świecie.

Przemówienie w ONZ nie zmieni historii, jeśli pozostanie osamotnione. Ale może być początkiem.
Polska, która odważy się budować politykę zagraniczną na zasadach chrześcijańskiego republikanizmu – troski o życie, solidarności, pokoju opartego na prawdzie – mogłaby wreszcie zacząć spełniać to, o czym mówił Jan Paweł II: „Europa potrzebuje Polski, Polski wiernej swoim korzeniom”.

Nie po to, by wracać do przeszłości, lecz by przyszłości dać duszę.

Można więc powiedzieć, że w słowach prezydenta Nawrockiego zabrzmiała nuta prorocza.
Nie polityczny slogan, lecz wezwanie: by Polska przestała być tylko państwem reagującym, a stała się wspólnotą proponującą – nie tylko Europie, ale światu – nową wizję ładu, w którym człowiek i jego godność są naprawdę w centrum.

Jeśli ten duch zostanie podjęty – w dyplomacji, kulturze, gospodarce i Kościele – Polska mogłaby stać się tym, czym była w swoich najlepszych momentach historii:
Rzeczpospolitą chrześcijańskiego sumienia.