separateurCreated with Sketch.

„Kreślić nowe mapy nadziei”. Papież Leon XIV o edukacji leczącej z duchowej atrofii

whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Redakcja - publikacja 28.10.25
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
W 60. rocznicę soborowej deklaracji „Gravissimum educationis” Papież Leon XIV opublikował List Apostolski „Disegnare nuove mappe di speranza”. Wzywa w nim do odnowienia misji edukacyjnej Kościoła, by na nowo rozpalić głód prawdy, sensu i nadziei.

Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.

Wesprzyj nasPrzekaż darowiznę za pomocą zaledwie 3 kliknięć

Edukacja i ewangelizacja

„Edukacja nie jest działalnością uboczną, ale stanowi samą tkankę ewangelizacji” – podkreśla Papież Leon XIV w liście popisanym w wigilię rocznicy deklaracji Gravissimum educationis. Dokument papieski ukazuje wychowanie jako serce misji Kościoła – miejsce, w którym wiara i rozum nie rywalizują, lecz wzajemnie się przenikają.

Ojciec Święty zwraca uwagę na potrzebę odnowienia chrześcijańskiej paidei – integralnej wizji człowieka, w której poznanie i miłość, nauka i modlitwa, technologia i duchowość tworzą jedną całość. „Tam, gdzie wspólnoty edukacyjne pozwalają się prowadzić słowu Chrystusa – nie wznoszą murów, lecz budują mosty” – pisze Papież.

Leon XIV przypomina, że historia edukacji katolickiej to historia Ducha Świętego w działaniu: od pustyni egipskich i klasztorów benedyktyńskich po współczesne szkoły misyjne. Wspomina świętych wychowawców – Jana Bosko, Józefa Kalasantego, Jana Chrzciciela de La Salle – oraz niezliczone kobiety, które torowały drogę dziewczętom, migrantom i ubogim.

Wspólnota, nie samotność

Papież podkreśla, że nikt nie wychowuje sam. Wychowanie chrześcijańskie jest dziełem wspólnoty, w której splatają się wiara, kultura i życie. Szkoła katolicka – mówi Leon XIV – powinna być miejscem relacji, a nie rywalizacji; przestrzenią, gdzie każdy może wzrastać w wolności i odpowiedzialności.

W centrum tego procesu pozostaje rodzina – „pierwsza szkoła miłości i prawdy”. Leon XIV przypomina, że rodzice, nauczyciele i Kościół muszą działać razem. „Relacja jest ważniejsza niż opinia, a osoba ważniejsza niż program” – zaznacza Papież.

Papież podkreśla także konieczność zaangażowania Kościoła w edukację ubogich: „Edukacja ubogich nie jest przysługą, lecz obowiązkiem”.

Człowiek – nie algorytm

W duchu Gravissimum educationis Leon XIV przypomina o prymacie osoby nad funkcjonalnością. „Człowiek nie jest profilem kompetencji, lecz obliczem i powołaniem” – czytamy w liście. Papież przestrzega przed redukowaniem edukacji do standaryzacji i wydajności.

Edukacja chrześcijańska – przekonuje – musi formować całego człowieka: duchowo, intelektualnie, emocjonalnie, społecznie i cieleśnie. W tym świetle przywołuje św. Johna Henry’ego Newmana, którego ogłasza współpatronem misji edukacyjnej Kościoła. To on uczył, że „prawda religijna nie jest dodatkiem, lecz warunkiem wszelkiego poznania”.

Nowy dokument papieża wiele miejsca poświęca technologii i edukacji cyfrowej. „Technologia ma służyć człowiekowi, nie go zastępować” – podkreśla Leon XIV. Ostrzega przed „efektywnością bez duszy” i apeluje o „humanizm cyfrowy”, w którym rozwój sztucznej inteligencji idzie w parze z kształtowaniem serca i sumienia.

Zobaczyć całość

Leon XIV wzywa do przezwyciężenia „atrofii duchowej”, która – jak mówi – dotyka dziś także świat nauki. „Staliśmy się ekspertami od detali, ale utraciliśmy zdolność spojrzenia całościowego” – zauważa. Tego właśnie spojrzenia, zdolnego objąć całe życie, potrzebuje współczesny Kościół.

Papież przywołuje przykład wielkich intelektualistów – Augustyna, Tomasza z Akwinu, Teresy z Ávili, Edyty Stein – którzy łączyli badania naukowe z życiem duchowym. Zachęca, by „praca intelektualna nigdy nie była oddzielona od życia”, lecz stawała się miejscem spotkania z Bogiem i człowiekiem.

Globalny Pakt Edukacyjny i nowe priorytety

W zakończeniu listu Leon XIV nawiązuje do Globalnego Paktu Edukacyjnego, zainicjowanego przez Papieża Franciszka, określając go jako „gwiazdę, która wskazuje kierunek Kościołowi w XXI wieku”. Dokument wymienia siedem dróg edukacji oraz trzy priorytety: życie wewnętrzne, humanizm cyfrowy i budowanie pokoju.

„Uczmy języków bez przemocy, budujmy mosty zamiast murów” – apeluje Papież, przywołując błogosławieństwo Jezusa: „Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój” (Mt 5,9). W tym – jak podkreśla – kryje się pedagogika przyszłości.

Źródło: vaticannews.va, ewtn.it

Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.

Wesprzyj Aleteię!

Jeśli czytasz ten artykuł, to właśnie dlatego, że tysiące takich jak Ty wsparło nas swoją modlitwą i ofiarą. Hojność naszych czytelników umożliwia stałe prowadzenie tego ewangelizacyjnego dzieła. Poniżej znajdziesz kilka ważnych danych:

  • 20 milionów czytelników korzysta z portalu Aleteia każdego miesiąca na całym świecie.
  • Aleteia ukazuje się w siedmiu językach: angielskim, francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, polskim i słoweńskim.
  • Każdego miesiąca nasi czytelnicy odwiedzają ponad 50 milionów stron Aletei.
  • Prawie 4 miliony użytkowników śledzą nasze serwisy w social mediach.
  • W każdym miesiącu publikujemy średnio 2 450 artykułów oraz około 40 wideo.
  • Cała ta praca jest wykonywana przez 60 osób pracujących w pełnym wymiarze czasu na kilku kontynentach, a około 400 osób to nasi współpracownicy (autorzy, dziennikarze, tłumacze, fotografowie).

Jak zapewne się domyślacie, za tymi cyframi stoi ogromny wysiłek wielu ludzi. Potrzebujemy Twojego wsparcia, byśmy mogli kontynuować tę służbę w dziele ewangelizacji wobec każdego, niezależnie od tego, gdzie mieszka, kim jest i w jaki sposób jest w stanie nas wspomóc.

Wesprzyj nas nawet drobną kwotą kilku złotych - zajmie to tylko chwilę. Dziękujemy!