U progu Wielkiego Postu zastanówmy się, co moglibyśmy przygotować z wyprzedzeniem, aby umożliwić dzieciom jak najpełniejsze przeżycie tego czasu łaski, jaki proponuje nam Kościół.
Przygotowanie do Środy Popielcowej
Na dobry początek postarajmy się właściwie przeżyć Środę Popielcową. To dzień pokutny, który wyraża nasze pragnienie nawrócenia do Boga. Ma bardzo duże znaczenie również dla małych dzieci. Jeżeli dobrze zaakcentujemy jego wymiar pokutny, nasze pociechy zrozumieją, że jest wyjątkowy. Trzeba, aby każdy w zależności od wieku i możliwości włączył się w ten akt nawrócenia Kościoła powszechnego. W szczególności warto zatroszczyć się o to, by każde dziecko miało okazję w trakcie mszy świętej uczestniczyć w obrzędzie posypania głów popiołem: ten rytuał niezmiennie je fascynuje i skłania do pytań.
Popiół jest bardzo wymownym znakiem. Dzieci widzą, że to prawie nic, niewielka szczypta pyłu. Ten popiół przypomina nam, że bez Boga jesteśmy niczym. Aby wyjaśnić dzieciom, jak powstaje popiół, warto wykorzystać kawałek papieru i spalić go na oczach dzieci. Symbolizuje on również wszystkie nasze grzechy, które pragniemy wrzucić do ognia Bożej Miłości.
Tego dnia nas rodziców obowiązuje post ścisły: zarówno jakościowy (wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych), jak i ilościowy (3 posiłki – w tym tylko 1 do syta). Rzecz jasna, nie dotyczy on małych dzieci, ale bardzo ważne jest, aby obserwując, jak poszczą rodzice i starsze rodzeństwo, włączyły się one w post w sposób dostosowany do swego wieku.
Kalendarz wielkopostny pomaga w drodze ku Wielkanocy
Wielki Post zaprasza nas do tego, byśmy na oścież otworzyli nasze serca na Miłość Bożą poprzez post, modlitwę i jałmużnę, które przekładają się na nawrócenie w stosunku do nas samych, do Boga i do bliźnich. W rozmowie z dziećmi sięgnijmy po obraz trojga drzwi, które mamy Bogu otworzyć, aby pozwolić Mu dostać się do naszego wnętrza. Na jednych drzwiach widnieje słowo Modlitwa, na drugich Pokuta, a na trzecich Dzielenie się. Nawet jeżeli pokuta nie jest do końca równoznaczna z postem, ani jałmużna z dzieleniem się, to porównanie pomoże dzieciom zapamiętać trzy filary Wielkiego Postu.
Ciekawym pomysłem jest wykonanie z dziećmi kalendarza wielkopostnego, który pomoże im zobrazować drogę, jaką muszą przemierzyć do Wielkanocy. Na dużym arkuszu brystolu bądź bloku technicznego flamastrem lub farbami rysujemy drogę (można ją również wykleić przy użyciu kolorowego papieru). W górnej części kartki na końcu drogi piszemy słowo „Wielkanoc”, a obok rysujemy postać Chrystusa Zmartwychwstałego.
Każdego wieczoru dzieci mogą umieszczać na ścieżce naklejkę, codziennie o krok przybliżając się do celu. Aby zaznaczyć poszczególne etapy wędrówki, najlepiej, aby droga nie była prosta, a kręta, gdzie każdy zakręt będzie symbolizował kolejną niedzielę Wielkiego Postu, a odcinek pomiędzy zakrętami, każdy tydzień. Można również przykleić czy narysować na kalendarzu świeczkę lub mały krzyżyk, aby zaakcentować każdą niedzielę, w szczególności Palmową, a przy Triduum Paschalnym – kielich, hostię oraz krzyż.
Modlitwa, pokuta i dzielenie się
Każdy dzień Wielkiego Postu powinien być naznaczony modlitwą, postem i jałmużną. Aby zachęcić dzieci do takiego przeżywania tego czasu i wytrwania w tym duchu można zaproponować im, aby ze swoje wysiłki czy wyrzeczenia zaznaczały na dużym krzyżu naklejkami, które docelowo przykryją go na kształt mozaiki. Inny pomysł polega na tym, by wręczyć dzieciom kartki z drogą do Wielkanocy składającą się z tylu elementów, ile dni liczy okres postu. W każdej cząstce widnieje data, a niedziele są specjalnie oznaczone, aby ułatwić dziecku orientację. Dana cząstka podzielona jest na trzy przegródki odpowiadające odpowiednio: modlitwie, pokucie i dzieleniu się.
W ten sposób dziecko ma okazję do tego, aby codziennie rano lub wieczorem zastanowić się, co zrobi bądź zrobiło, aby postąpić krok naprzód w każdym z trzech obszarów i może, jeżeli chce, zakreślić lub pokolorować odpowiednie przegródki. Oczywiście ten arkusz pozostaje tylko do osobistego użytku dziecka! Z tej formy odnotowywania wysiłków i wyrzeczeń należy korzystać ostrożnie, by nie wypaczyć ducha Wielkiego Postu, który nie powinien przerodzić się w rywalizację z innymi ani z samym sobą.
Christine Ponsard
Czytaj także:
Cały Wielki Post bez mięsa – zbyt trudne? Zobacz, jak radzili sobie w średniowieczu!
Czytaj także:
Wielki Post jest krótki dla tych, którzy muszą zwrócić dług na Wielkanoc.
Dziś świętujemy...