Przyjaźń między małżonkami: czy oznacza, że miłość zanika?

Niektórzy nie chcą nawet słyszeć o przyjaźni w kontekście swojej miłosnej relacji, ponieważ uważają, że miłości nie powinno się z nią mylić. Inni z kolei rozpromieniają się i porozumiewawczo uśmiechają na myśl o tym „pięknym połączeniu”. Czyż nie mamy do czynienia z pewnym nieporozumieniem w kwestii przyjaźni między małżonkami?

Małżeńska przyjaźń wypływa z miłości

Starożytni dysponowali czterema słowami na określenie miłości: eros – miłość seksualna, philia – miłość między przyjaciółmi, storgê – miłość w rodzinie i agapè – miłość pełna poświęcenia, wyrażająca się w bezinteresownym darze z siebie. Chrześcijańskie małżeństwo, które w oczach Boga łączy mężczyznę i kobietę nierozerwalnym węzłem, posiada ten szczególny potencjał (i obowiązek), aby rozwijać w sobie wszystkie cztery formy miłości.

Przyjaźń pomiędzy małżonkami ma swoje źródło w philii, którą Arystoteles w Etyce Nikomachejskiej nazywa: „cnotą, która sprawia, że kochamy drugiego za to, kim jest, a nie z uwagi na własną korzyść”. Jeżeli jesteśmy w stanie kochać tak bezinteresownie przyjaciela, dlaczego nie mielibyśmy darzyć tym uczuciem naszego współmałżonka, z którym związaliśmy się na całe życie?

„Mój mąż / moja żona jest moim najlepszym przyjacielem”

W praktyce chodzi zatem o to, by zwracać uwagę i być wyczulonym na drugiego, by coraz baczniej go obserwować i coraz głębiej poznawać. Orientować się w tym, co lubi, a czego nie, pragnąć dzielić z nim nie tylko nadzieje, marzenia i plany, lecz także lęki i słabości, chwile entuzjazmu i przygnębienia. Para, którą poza miłością dodatkowo łączy piękna więź przyjaźni potrafi unikać trudnych tematów, które nie mają bezpośredniego związku z jej małżeńską wspólnotą, a wprowadzają wyłącznie nerwowość i donikąd nie prowadzą. Potrafi także w duchu łagodności i miłosierdzia podchodzić do wzajemnych ułomności, żyjąc w przestrzeni przepełnionej czułością.

Jeżeli możesz powiedzieć: „mój mąż lub żona jest moim najlepszym przyjacielem”, oznacza to, że osoba, którą poślubiłeś jest tym przyjacielem, którego znasz najlepiej i który najlepiej zna ciebie. Możesz na niej polegać i nie czuć się oceniany. Z nią, między innymi, pragniesz dzielić swoje nadzieje na przyszłość oraz realizować wspólne marzenia.

Czyż małżeńska przyjaźń nie jest tą siłą miłości, która uzdalnia nas do oddania życia za współmałżonka, tak jak zachęca nas do tego sam Chrystus na kartach Ewangelii Janowej oraz święty Paweł w tych oto słowach: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”(J 15,13) oraz „Mężowie miłujcie żony, bo i Chrystus umiłował Kościół i wydał za niego samego siebie”(Ef 5, 25)?

Marie-Noël Florant (doradca małżeński i rodzinny)