Św. Jana Chryzostoma

Św. Jan Chryzostom (Złotousty), biskup, patriarcha Konstantynopola, doktor Kościoła. Urodził się w Antiochii około 349 roku. Pochodził z możnej rodziny. Ojciec był oficerem cesarskim. Wcześnie zmarł. Wszechstronne wykształcenie zapewniła mu matka. U jej boku wiódł życie na pół mnisze.

Chrzest przyjął, będąc dorosłym. Przez 6 lat przebywał na pustkowiu, prowadząc życie eremity. Stan zdrowia wymusił na nim powrót do Antiochii. W 381 roku przyjął diakonat. W 5 lat później został kapłanem. Podjął działalność kaznodziejską. Gromadził tłumy pragnące słuchać jego nauk. Sława jego wymowy rozeszła się po całym chrześcijańskim Wschodzie.

W 397 roku zaproszono go do Konstantynopola, gdzie nieoczekiwanie dla niego osadzono go na stolicy patriarchy. Obejmując biskupstwo podjął surowe życie, wprowadził dyscyplinę w środowisku duchownych. Otaczał troskliwą opieką ubogich i chorych, budował dla nich hospicja i szpitale.

Jego postawa spowodowała reakcję oponentów. Podczas kazania o kobietach dopatrzono się aluzji do cesarzowej Eudoksji. W związku z tym zgromadzenie opozycyjnych biskupów, zwane synodem "Pod Dębem", deponowało Jana i zażądało od cesarza skazania go na wygnanie. W jego obronie stanął lud. Doszło do krwawych zamieszek.

Jan, odmawiając uprawnień nielegalnemu synodowi, oddał się w ręce władz cywilnych. Został skazany na wygnanie do Bitynii (403). W obliczu rozruchów, katastrofy w pałacu, a także trzęsienia ziemi - w których upatrywano nadzwyczajnych znaków - sprowadzono Patriarchę do Konstantynopola. Jednak w następnym roku ponownie wydano wyrok (9 czerwca 404), skazując go na wygnanie w okolice Armenii.

W trzy lata później zadecydowano o przeniesieniu go do Pitsundy u stóp Kaukazu. Jan, pędzony pod eskortą, pieszo, zmarł w drodze 14 września 407 roku.

Pozostawił po sobie ogromną spuściznę literacką. Obok wspaniałych mów i szerokiej korespondencji zachowały się teologiczne traktaty o naturze boskiej i ludzkiej Jezusa, o Eucharystii - jako identycznej ofierze z ofiarą na Krzyżu, o prymacie papieskim.

W dwadzieścia lat później Teodozjusz II i św. Pulcheria sprowadzili ciało Patriarchy do Konstantynopola i uroczyście złożyli je w kościele Świętych Apostołów. Jego relikwie znajdują się dzisiaj także na Górze Athos, w Brugii, Clairvaux, Dubrowniku, Kijowie, Maintz, Messynie, Moskwie, Paryżu, Rzymie, Wenecji.

Ogłoszony przez Piusa V doktorem Kościoła w 1568 roku. Jest patronem kaznodziejów.

W ikonografii św. Jan Chryzostom przedstawiany jest jako patriarcha w stroju rytu ortodoksyjnego, czasami jako biskup Kościoła katolickiego. Jego atrybutami są: księga, osioł, pisarskie pióro.

Biogram zaczerpnięty - za zgodą właściciela - z serwisu Ewangelia na co dzień