Dlaczego czerwiec jest poświęcony Bożemu Sercu? O litanii, nabożeństwie i obietnicach łask

„Miesiąc czerwiec jest w sposób szczególny poświęcony czci Serca Bożego. Nie tylko dzień – święto liturgiczne, które zwykle wypada w czerwcu – ale wszystkie dni. Z tym łączy się pobożna praktyka, aby codziennie odmawiać lub śpiewać litanię do Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Jest to wspaniała modlitwa, w całości skupiona na tajemnicy wewnętrznej Chrystusa: Boga-Człowieka. Litania do Serca Jezusowego czerpie obficie ze źródeł biblijnych, a równocześnie odzwierciedla najgłębsze doświadczenia ludzkich serc. Przemawia ona szczególną głębią swych teologicznych treści w poszczególnych wezwaniach. Przez cały czerwiec trwa to pobożne skupienie, a szczytem jego jest uroczystość Bożego Serca” – wyjaśniał przed laty św. Jan Paweł II. A jaka jest historia nabożeństw czerwcowych?

To sam Pan Jezus skierował wzrok Kościoła na swoje serce. Był 16 czerwca 1675 r., siostra Małgorzata Maria Alacoque modliła się w kaplicy klasztoru sióstr wizytek w Paray-le-Monial, kiedy po raz trzeci objawił się jej Pan Jezus.

„Oto serce, które tak bardzo umiłowało ludzi, że niczego nie szczędziło aż do wyczerpania i wyniszczenia się, by im dać dowody swojej miłości” – mówił. Prosił też, aby pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała był świętem poświęconym czci Jego serca.

„Żądam, żeby pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała był odtąd poświęcony jako osobne święto na uczczenie mojego Serca i na wynagrodzenie mi przez Komunię świętą i inne praktyki pobożne za zniewagi, jakich doznaję, gdy w czasie oktawy jestem wystawiony na ołtarzach.

W zamian za to obiecuję ci, że serce moje wyleje hojne łaski na tych wszystkich, którzy w ten sposób Sercu memu oddadzą cześć lub przyczynią się do jej rozszerzenia”.

W czasie objawień Pan Jezus wzywał również do otaczania czcią wizerunków swojego serca, godzinnej adoracji w noc poprzedzającą pierwszy piątek oraz wynagradzającej Komunii w pierwsze piątki miesiąca.

Pięćdziesiąt pięć lat później, również we Francji, wybuchła epidemia dżumy. Był rok 1720, zaraza pojawiła się w Prowansji a jej ofiarą padła najpierw Marsylia, która w ciągu kilku miesięcy stała się wielkim cmentarzyskiem. Liczbę zmarłych oszacowano na ok. 40 tysięcy, pochowano aż 250 księży zarażonych podczas pełnienia posług kapłańskich.

W tym czasie s. Anna Magdalena Rémuzat, młoda, dwudziestoczteroletnia wizytka, usłyszała w czasie żarliwej modlitwy, że Chrystus nie tylko chce uratować miasto przed zarazą, ale – licząc na akt wiary mieszkańców Marsylii – chce przyciągnąć zbolałych ludzi do swojego serca.

W październiku 1720 r. Chrystus dał jej zrozumieć, że „jest to na korzyść, gdyż zostanie zrealizowane ustanowienie święta ku czci Najświętszego Serca Jezusowego”.

Natychmiast opowiedziała treść tej modlitwy biskupowi Franciszkowi Ksaweremu de Belsunce de Castelmoron, a ten uwierzył i już 22 października ustanowił uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa w diecezji Marsylii.

1 listopada uroczyście poświęcił miasto i diecezję Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Epidemia ustąpiła. Kiedy dwa lata później miasto zaatakowała nowa fala epidemii, radni miasta, za zachętą biskupa, 18 maja 1722 r. zobowiązali się ślubem, że co roku w święto Serca Jezusowego będą uczestniczyć we mszy świętej w kościele wizytek oraz wezmą udział w procesji, którą będzie prowadził biskup miasta. Epidemia znów ustała.

Tekst litanii do Najświętszego Serca Pana Jezusa powstał także w Marsylii, w 1720 r., w czasie epidemii, a napisała go właśnie s. Anna Magdalena Rémuzat.

Pierwotnie tekst liczył dwadzieścia siedem wezwań. Dwanaście z nich zakonnica zaczerpnęła z modlitewnika jezuity, ojca Jana Croiseta, który już w 1691 r. uczcił Serce Pana Jezusa, zbierając w jednej modlitwie biblijne określenia odnoszące się do Bożego Serca. Sześć dodatkowych wezwań dołożyła do tekstu litanii rzymska Kongregacja Wiary, która w 1899 r. zatwierdzała modlitwę do odmawiania jej w całym Kościele.

Dziś litania liczy trzydzieści trzy wezwania, co upamiętnia lata życia Jezusa na ziemi. Każde z litanijnych wezwań nie jest poetyckim pomysłem twórców, ale czerpie z Pisma Świętego. Układ wezwań w litanii można podzielić na trzy części.

Pierwsza dotyczy relacji Jezusa do Ojca i Ducha Świętego, druga dotyczy przymiotów Serca Jezusowego, a trzecia opisuje stosunek Bożego Serca do każdego z nas.

Nabożeństwa czerwcowe, odprawiane w obecnej, znanej nam formie, kiedy odmawiamy litanię do Serca Jezusa w czasie trwającej adoracji Najświętszego Sakramentu, pojawiły się dość późno, bo dopiero w XIX w., również we Francji.

Tym razem w Paryżu s. Aniela de Sainte-Croix w czasie dziękczynienia po Komunii świętej pomyślała, że skoro maj jest poświęcony Matce Bożej, to dobrze byłoby ofiarować czerwiec Sercu Jezusa. Pomysł szybko zyskał aprobatę i już w 1873 r. papież Pius IX zatwierdził nabożeństwo czerwcowe jako oficjalną modlitwę Kościoła.

Zatwierdzenie to było uwieńczeniem procesu wznoszenia fundamentów nabożeństwa dla czcicieli Bożego Serca, którzy od wieków odkrywali w Nim źródło życia, świętości i wszelkiej pociechy kontemplując otwartą Ranę boku Zbawiciela i Jego zranione Serce.