Termin „słupnik” wywodzi się od greckiego „stylos”, oznaczającego filar. Chodzi o bardzo specyficzną formę ascezy chrześcijańskiej, w ramach której decydujący się na nią mnich pozostaje przez dłuższy czas na szczycie filaru (lub kolumny). Tam szuka samotności i ciszy, ale jest to także forma pokuty. Ta wyjątkowa (i dość rygorystyczna) praktyka pojawiła się we wczesnych wiekach chrześcijaństwa, zwłaszcza w Cesarstwie Bizantyjskim.
Św. Symeon Słupnik
Jednym z najbardziej znanych słupników był św. Symeon Słupnik Starszy, który żył w V wieku. Ascetyczna podróż Symeona rozpoczęła się od zamknięcia w małej chatce. Później zdecydował się zamieszkać na szczycie filaru, aby jeszcze bardziej oddalić się od światowych trosk.
Jego kolumna (która z czasem stawała się coraz wyższa) stała się symbolem oddania życia modlitwie i kontemplacji. Asceza Symeona i jego wytrwałość na szczycie filaru (przez prawie cztery dekady!) przyciągnęły wielu naśladowców i pielgrzymów, którzy szukali wskazówek i błogosławieństwa ascety.
Dziś pozostałości bizantyjskiego kościoła zbudowanego wokół kolumny Symeona są świadectwem stylu życia i form ascezy, który zainaugurował. Jego dzieło kontynuował m.in. Symeon Młodszy.
Św. Daniel Słupnik
Św. Daniel Słupnik, współczesny Symeonowi, podążał podobną ścieżką. Żył na filarze przez ponad 30 lat. Alipiusz Słupnik, inna wybitna postać, spędził 53 lata na kolumnie. Święci ci, a także im podobni, postrzegali swoją izolację jako sposób na „niesplamienie przez świat”, zgodnie z zaleceniami Listu Jakuba (por. Jk 1, 27).
Teologicznego uzasadnienia takiej formy ascezy trzeba upatrywać w monastycznym ideale hezychazmu. To słowo z języka greckiego oznacza bezruch, ale także ciszę. Poprzez dobrowolne wycofanie się ze społeczeństwa i życie na szczycie filaru, słupnicy starali się oderwać od rozpraszaczy i pozostawać w stanie nieustannej modlitwy.
Dziś świętujemy...