Eucharystia w okopach Bachmutu. „Wiemy, że Bóg jest z nami i nie ma rzeczy niemożliwych”

– Najważniejsze jest, żeby ludzie wiedzieli, że nie są sami, że Kościół ich nie opuścił – mówi greckokatolicki biskup okupowanego Doniecka. Swe duszpasterstwo dostosowuje do wojennych warunków. Młodzieży żyjącej pod rosyjską okupacją spotkanie z papieżem w Lizbonie relacjonował w mediach społecznościowych.

Czytaj także:Abp Szewczuk: Jeśli nie zbudujemy kultury życia na Ukrainie, nie zbudujemy państwa życia

Bp Maksym Ryabukha odpowiada za egzarchat doniecki, czyli najbardziej wysuniętą na wschód greckokatolicką diecezję Ukrainy. Leży ona na linii frontu i wciąż trwają tam zacięte walki. Aż dwie trzecie terytorium jest okupowane przez Rosjan i nawet biskup nie ma możliwości wjazdu na ten teren. Życie duszpasterskie jest kompletnie sparaliżowane. Ostatni dwaj księża – ojcowie Ivan Levitskyi i Bohdan Haleta – zostali jesienią uprowadzeni.

– Mimo podejmowanych wysiłków nie mamy żadnych sprawdzonych informacji na temat porwanych redemptorystów. Donoszono nam, że początkowo byli torturowani, a już dziewiąty miesiąc są w rękach Rosjan – mówi bp Ryabukha prosząc o modlitwę w intencji ich uwolnienia.

Zakonnicy posługiwali zarówno grekokatolikom, jak i łacinnikom w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Berdiańsku i stamtąd zabrały ich rosyjskie służby specjalne. Kapłanom zarzucono „dywersyjną” oraz „partyzancką” działalność, po tym jak na parafię podrzucono im broń.

– To kapłani Kościoła, którzy nie mają żadnej winy, chyba że za taką należy uznać sakramentalną służbę ludziom i niesienie im wsparcia humanitarnego – mówi bp Ryabukha.

Pytany o realia duszpasterskie wyznaje: „Jestem biskupem jednej z ukraińskich diecezji najbardziej dotkniętych ranami i szaleństwem obecnej wojny. Wiemy jednak, że Bóg jest z nami, nie ma rzeczy niemożliwych”.

Dynamiczny 42-letni salezjanin, od lat zaangażowany w pracę z młodzieżą w duchu księdza Bosko, został biskupem w czasie wojny. Posługiwał wówczas w Kijowie, gdzie kierował wspólnotą salezjańską i odpowiadał za formację młodych zakonników.

– Któregoś wieczoru zadzwonił do mnie papież Franciszek. Byłem ogromnie zaskoczony. Długo rozmawialiśmy. Pytał o sytuację w stolicy, potrzeby ludzi, a na zakończenie powiedział, że będę biskupem egzarchatu donieckiego, czyli na terenach, gdzie trwają zacięte walki – wspomina.

Święcenia biskupie przyjął siedem miesięcy temu w katedrze w Kijowie, tłem liturgii były kolejne alarmy przeciwlotnicze i odgłos ostrzałów. Wspomina pierwsze wojenne tygodnie. Najazd Rosji na jego ojczyznę zastał go w podkijowskim miasteczku, w piwnicach którego spędził z ludźmi wiele tygodni, odprawiając dla nich msze w świetle latarek i spowiadając całymi godzinami.

– Namacalnie widziałem, że Kościół nie opuścił ludzi, że trwał przy nich i niósł nadzieję, tak jest do dziś – mówi dodając, że wtedy przeszedł praktyczny kurs tego, jak duszpastersko odpowiadać na wojenne wyzwania.

Gdy pytam go o pierwsze miesiące biskupiej posługi wyznaje, że nadzieja miesza się z bólem, a miłosierdzie z okrucieństwem, którego przerażające skutki zbyt często widział na własne oczy. Na teren Doniecka i Ługańska, które należą do jego egzarchatu wciąż nie ma wjazdu.

Czytaj także:Abp Szewczuk: Wielki, chrześcijański naród polski pomógł Ukraińcom ocalić tożsamość duszy

Zamieszkał w niewielkim pokoju przy parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Zaporożu i stamtąd objeżdża wspólnoty uchodźców rozsiane po całym wschodzie Ukrainy, pokonując miesięcznie po 5 tys. kilometrów. Wciąż marzy o tym, by móc wejść do swej katedry w Doniecku i spotkać wiernych będących obecnie zakładnikami na terenach okupowanych przez Rosjan.

– To jest ogromna próba dla Kościoła. Przypominają się czasy komunistycznych represji, gdy z braku kapłanów wiarę przekazywali świeccy – mówi bp Ryabukha. Zajmuje się pracą wśród uchodźców z Donbasu, na ile może pozostaje w kontakcie z ludźmi na terenach okupowanych, którzy, jak mówi, bardzo cierpią z powodu braku możliwości przystępowania do sakramentów.

Kiedy tylko może jeździ też do żołnierzy na linię frontu. Eucharystię sprawował m.in. w okopach wokół Bachmutu. – Widziałem wzruszenie żołnierzy jak wspólnie śpiewaliśmy. Mówili mi, że myśleli o swych bliskich, ale i o kolegach, którzy ginęli na ich oczach. Ktoś kiedyś za to będzie musiał odpowiedzieć przed Bogiem – mówi poruszony.

Potwierdza to, co mówi wielu kapłanów jeżdżących do okopów: podczas wojny rośnie zainteresowanie praktykami religijnymi wśród ludzi a w okopach na linii frontu nie ma ateistów.

– Nawet jeżeli chłopak przychodzi niewierzący, to gdy widzi śmierć, tragedię i walkę – to znika ateizm, bo pojawia się pytanie, jaki jest sens życia. Jeśli nie ma Boga. To życie, ale i jego ofiara nie ma żadnego sensu.

Młody biskup codziennie na Telegramie publikuje krótkie wideo-rozważanie nt. Słowa Bożego. Liczba obserwujących ciągle się jednak zmniejsza, bo okupanci rekwirują ludziom telefony starając się ich jak najbardziej sterroryzować. Jeśli natrafią na ślad kontaktów z wolną Ukrainą, możesz skończyć na torturach. Tym niemniej ludziom nie brak odwagi.

Na Światowe Dni Młodzieży do Lizbony pojechał z grupą ukraińskiej młodzieży, która chciała opowiedzieć światu o swoim cierpieniu. Po raz pierwszy w historii ŚDM wyjazd był organizowany wspólnie przez grekokatolików i łacinników. Wyznaje, że jest dumny z ukraińskiej młodzieży, która nie wstydziła się swej ojczyzny i odważnie opowiadała o tym czego doświadcza. Świadcząc o swoim bólu Ukraińcy nabierali w Lizbonie nadziei na przyszłość. Te chwile były dla nich momentem uzdrowienia.

– Do tej pory nauczyliśmy się żyć na wojnie, nauczyliśmy się żyć nawet wśród wycia alarmów, nauczyliśmy się stawiać opór mimo wszystkich ciosów, jakie zadają nam Rosjanie. Usiłujemy zachować w pamięci, że życie nie przestaje biec do przodu w trakcie wojny. W Lizbonie zaczerpnęliśmy oddech wiary i ogromnej solidarności, co rodzi nadzieję – mówi bp Ryabukha prosząc, by nie bać się być przyjaciółmi Ukrainy.

Czytaj także:Polscy Rycerze Kolumba z prestiżowymi wyróżnieniami