Życie online – polskie nastolatki w sieci

Ponad 93 proc. nastolatków korzysta z internetu codziennie, a 31,3 proc. przez pięć godzin dziennie. Niepokojący raport „Nastolatki 3.0” opublikował instytut badawczy NASK.

„Cyberprzestrzeń i świat realny błędnie pojmowane są przez niektórych jako dwa odrębne światy. To jeden świat, który przenika się w każdym aspekcie” – podkreśla prof. Maciej Tanaś, kierujący w NASK Pracownią Edukacyjnych Zastosowań Informacyjno-Komunikacyjnych. Ekspert zwraca również zwraca uwagę, że komunikatory i portale społecznościowe zastępują nastolatkom kontakt telefoniczny, poszerzają też i zmieniają formy interakcji.

Jak z wynika z przeprowadzonych badań, internet jest dla młodzieży środkiem do komunikacji ze znajomymi ze szkoły (90,6 proc.) i spoza szkoły (85,4 proc.). Dlatego najczęstsze usługi, z których codziennie korzystają młodzi ludzie, to serwisy społecznościowe (78,1 proc.), komunikatory (68,7 proc.). Większość nastolatków korzysta też z różnorodnych rozrywek dostępnych w internecie, zwłaszcza muzyki i filmów.

Internet jest narzędziem pomocnym w nauce. 79,7 proc. nastolatków stale wykorzystuje sieć do odrabiania lekcji, 64,8 proc. – do poszerzania wiedzy szkolnej, a 45,7 proc – do przygotowywania się do sprawdzianów. Młodzież jednak nie zawsze wie, gdzie szukać rzetelnej wiedzy i wartościowych materiałów.

Ponad 93 proc. badanych korzysta z internetu codziennie. 31,3 proc. badanej młodzieży przyznało, że z sieci korzysta ok. 5 godzin dziennie, a 30 proc. pozostaje online cały czas, niezależnie od miejsca pobytu. Jednocześnie aż 82 proc. nastolatków przyznaje, że zdarza im się korzystać z sieci dłużej niż planowali, a prawie 30 proc. – że przedkładali korzystanie z sieci ponad obowiązki szkolne.

Badacze zapytali młodzież o zjawiska niepokojące lub groźne. Wśród najczęściej wymienianych znalazły się: wyzywanie ich znajomych (59,7 proc.) oraz poniżanie ich i ośmieszanie (58,1 proc.), rozpowszechnianie kompromitujących materiałów (33.3 proc.), straszenie (34,2 proc.), a także szantaż (24,4 proc.). Dość częste są także próby podszywania się pod inne osoby (40,5 proc.).

Wyniki badania omawiają też sposoby reakcji młodych na stosowaną wobec nich cyberprzemoc. Najwięcej (39 proc.) przyjmowało w takiej sytuacji postawę bierną i nie powiadamiało nikogo o stosowaniu wobec nich cyberporzemocy. Powiadomienie o incydencie rodziców deklarowało 19,4 proc. badanych, a pomocy u znajomych szukało 17,7 proc. Niewielki odsetek nastolatków (2,9 proc.) powiadamiał o sytuacji nauczyciela. Powiadomienie administratora sieci zadeklarowało 20,8 proc. badanych. 4/5 badanych deklaruje, że chroni prywatność, ale aż co piąty nie widzi takiej potrzeby.

Badanie koordynowane przez instytut badawczy NASK przeprowadzone zostało przez Fundację Pedagogium we współpracy z Ośrodkiem Sondaży Społecznych „Opinia” we wrześniu 2016 roku.

mb/KAI