Wiejskie „naj”: 21 najciekawszych wsi w Polsce

Najstarsza wieś w Polsce ma… 6500 lat! To Grojec w województwie małopolskim. Pierwsze wykopaliska, które odbywały się w latach 60., 70. i 80. XX w. na Górze Grojeckiej odkryły pozostałości kultury łużyckiej i celtyckiej. Szacowano, że ludzie zamieszkiwali te tereny ok. 2500 lat temu. 

Późniejsze wykopaliska odkryły dużo starsze pozostałości. W 9 jamach mieszkalnych archeolodzy odkryli ceramikę kultury lendzielskiej, która rozwijała się od 5000 do 4000 lat przed Chrystusem! Naukowcy szacują, że osada w Grojcu istniała już 6500 lat temu. 

„Okazuje się na dodatek, że jesteśmy jedną z najstarszych miejscowości w Polsce, która istnieje i mieszkają w niej ludzie!” – stwierdza sołtys wsi Krzysztof Wolak.

Pewnie myślisz, że Kozy! Otóż nie! Najludniejszą wsią w Polsce (dane z 2021 r.) jest Józefosław – ma prawie 15 tys. mieszkańców. Znajduje się w województwie mazowieckim. 

Józefosław to dawna kolonia niemiecka założona po trzecim rozbiorze Polski. Przybyły tu rodziny z południowo-zachodniej Rzeszy Niemieckiej. Osadnicy nazwali miejscowość Ludwigsburg. Nazwę Józefosław nadano w 1820 r. najprawdopodobniej na cześć księcia Józefa Poniatowskiego. 

Największą pod względem powierzchni wsią w Polsce jest Zawoja. Leży na południu Polski na granicy ze Słowacją. Jej powierzchnia to 128 km kwadratowych! Mieszka tu ok. 9000 osób. Dla porównania Kielce, w których żyje blisko 190 tys. osób, mają powierzchnię 110 km kwadratowych.

Na terenie Zawoi znajduje się Babia Góra. Ta piękna miejscowość przyciąga amatorów pieszych wycieczek i narciarskich wędrówek. Według danych to także najdłuższa wieś w Polsce – rozciąga się na długości 18 km. Choć co do tego ostatniego trwają spory.

Niedaleko od Zawoi leży miejscowość Ochotnica. A właściwie dwie Ochotnice: Górna i Dolna. Powstała ona w XV w. i aż do 1910 r. była to jedna wioska. Jednak na początku XX w. utworzono nową parafię i podzielono wieś na Górną i Dolną. Często jednak wciąż traktuje się je jako jedno miejsce. Jeśli przyjmiemy to kryterium, palma najdłuższej wsi należy się Ochotnicy – 25 km. 

Tu się zaczynają schody. W większości miejsc przeczytamy, że najmniejszą wsią w Polsce jest Dąbrowa w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, gdzie mieszka sołtys z żoną. Tyle. Nikt więcej.

Ale dane statystyczne zebrane przez GUS pokazują, że w Polsce jest 15 wsi, w których mieszka 1 (słownie – jedna) osoba.