Bóg jest blisko. Nic jednak nie wydarzy się bez wolnej decyzji człowieka [komentarz do czytań]

Szukajcie Pana, gdy się pozwala znaleźć, wzywajcie Go, dopóki jest blisko! Niechaj bezbożny porzuci swą drogę i człowiek nieprawy swoje knowania. Niech się nawróci do Pana, a Ten się nad nim zmiłuje, do Boga naszego, gdyż hojny jest w przebaczaniu. 

Bo myśli moje nie są myślami waszymi ani wasze drogi moimi drogami – mówi Pan. Bo jak niebiosa górują nad ziemią, tak drogi moje – nad waszymi drogami i myśli moje – nad myślami waszymi (Iz 55, 6-9).

Te słowa proroka rozbrzmiewały w Babilonii sześć stuleci przed Chrystusem. Słyszeli je wygnańcy, uprowadzeni z ziemi Judy przez babilońskich najeźdźców. Mieli wciąż przed oczami zbezczeszczoną i zrujnowaną świątynię Boga i zniszczoną Jerozolimę. Orędzie proroka (zwanego „Deutero-Izajaszem, czyli drugim Izajaszem, gdyż tworzył w duchu wielkiego poprzednika) zaskakuje swym przesłaniem.

Jakże dziwnie musiały brzmieć w uszach żydowskich przesiedleńców, opłakujących klęskę swego ludu, słowa: „narody, które ciebie nie znały, przybiegną do ciebie przez wzgląd na Pana, twojego Boga, Świętego Izraela, który ciebie wsławił”…

Byli niewolnikami w obcym kraju i jedyne skojarzenie z obcymi narodami – choćby asyryjskim, czy babilońskim – wiązało się z dramatycznymi klęskami niedawnej przeszłości. Wizja ludu wybranego, doświadczającego właśnie najgłębszego upokorzenia, który z radością powita swych wrogów, przychodzących, by spotkać Boga Izraela, była naprawdę trudna do wyobrażenia. Co więc Bóg ma na myśli, kierując do nich te słowa?

Obietnica takiej przyszłości wpisana jest w przesłanie niosące pociechę uciemiężonym. Przeświadczonym, że odwrócił się od nich i ich opuścił, Bóg przypomina o swej bliskości i przebaczeniu. Nic jednak nie wydarzy się bez wolnej decyzji człowieka.

Bóg „jest blisko” i „pozwala się znaleźć”, ale nie stanie się to bez ludzkiego działania. Tą aktywnością ludu, konieczną, by „odnaleźć” Boga, jest nawrócenie. Rodzi się ono, gdy – tłumacząc dosłownie tekst Izajasza –  „niegodziwy opuszcza swą drogę i człowiek nieprawy swoje zamysły”.

I nie chodzi tu o wielkich przestępców, popełniających ciężkie zbrodnie. Chodzi o nas. O naszą duchową kondycję. O „postawę serca”, gdy przekonani o słuszności swych racji, idziemy własną drogą, realizując swoje zamysły, nie licząc się z „drogą i zamysłami Boga”.

Inaczej mówiąc: „Bóg jest blisko” i „pozwala się znaleźć”, ale to my jesteśmy daleko i często wcale Go nie szukamy. Więcej, uważamy, że powinien utożsamić się z naszymi poglądami i osądami (zwłaszcza wobec tych, których uważamy za swoich nieprzyjaciół) i błogosławić naszym zamiarom.

Tak jednak nie będzie… „Zamysły moje nie są zamysłami waszymi i drogi wasze moimi drogami – wyrocznia Pana”.

Nawrócenie otwiera nas na „logikę Bożego działania”, tak różną od naszej. Pozwala doświadczyć bliskości Boga i przyjąć ofiarowane przebaczenie. Uczy „dróg Pana” – Bożych planów – w których szczególne miejsce zajmują ci – dla nas niewygodni, obcy – których chcielibyśmy usunąć poza horyzont naszego życia.

Niczym babilońscy wygnańcy, z niedowierzaniem słuchający proroctwa o „innych narodach”, które przyjdą, by odnaleźć prawdziwego Boga.