„Wybitny Polak”: ksiądz, który jest świetnym ambasadorem Polski na świecie

Nagroda Templetona niewątpliwie rozsławiła nazwisko tego wybitnego Polaka na całym świecie. Kapłan zaznaczył, że w tym przypadku nie chodzi o słowa, ale o coś więcej – o „patriotyzm dobrej roboty”, który osobiście jest mu bardzo bliski.

„Wybitny Polak”

Chyba każdy kojarzy Polskie Godło Promocyjne „Teraz Polska”, którym oznaczane są najwyższej jakości produkty, usługi oraz gminy. Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego od dziewięciu lat przyznaje także tytuł „Wybitnego Polaka”.

W 2018 r. do grona osób, które poprzez swoją działalność i zaangażowanie „przyczyniają się do propagowania pozytywnego wizerunku Polski i Polaków na świecie” po raz pierwszy zaliczono kapłana – ks. prof. Michała Hellera.

W 2018 r. tytułem „Wybitny Polak” Kapituła „Teraz Polska” nagrodziła przedstawicieli świata sportu, sztuki i nauki: Kamila Stocha, Jerzego Skolimowskiego oraz ks. prof. Michała Hellera, kapłana diecezji tarnowskiej i profesora Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. „Jeden z czołowych humanistów, wielki propagator Polski na całym świecie, prawdziwie wybitny Polak” – mówił o ks. Hellerze kard. Kazimierz Nycz w czasie laudacji.

Czytaj także:
Ewolucja czy „7 dni stworzenia”? Odpowiada ks. prof. Michał Heller, kosmolog

Rozszyfrować zamysł Boga

Jak w jednym z wywiadów przyznał sam ks. Heller, jego największą ambicją naukową jest stworzenie tzw. ostatecznej teorii fizycznej, nazywanej czasami „teorią wszystkiego”. Chodzi o program, który zunifikuje teorie dotyczące czterech fundamentalnych sił w fizyce (grawitacja, elektromagnetyzm i dwa rodzaje sił jądrowych, tzw. słabe i silne), a także o połączenie dwóch najważniejszych teorii fizycznych – ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej.

Szczególną rolę w myśli księdza profesora odgrywa matematyka, która według niego leży u podstaw wszystkich zjawisk. Ks. Heller często przypomina słowa swojego filozoficznego bohatera – Leibniza, który Boga nazywał Wielkim Matematykiem i mówił, że „gdy Bóg liczy, to powstaje świat”.

Matematyk, który dowodzi nowych twierdzeń, nie wymyśla ich ani nie konstruuje – raczej je odkrywa, istniejące w obiektywnej rzeczywistości. „Sądzę, że każdy uczony, chociaż o tym czasami nie wie, jest człowiekiem, który rozszyfrowuje zamysł Boga zawarty w dziele stworzenia, i to jest istota nauki” – mówi ks. prof. Heller.

„Człowiek-most”

Ks. Michał Heller zarówno ze względu na swoje zainteresowania poznawcze: fizykę teoretyczną, filozofię i teologię oraz przez sam fakt bycia kapłanem i naukowcem jest modelowym przykładem „człowieka-mostu” (jak nazywa ks. Hellera publicystka watykańskiego dziennika „L’Osservatore Romano” Lucetta Scaraffia) łączącego naukę i religię. „Nauka daje wiedzę, a religia sens” – twierdzi ks. Heller.

Wielość swoich zainteresowań ks. Heller uważa za swoją słabość, bo każdej z dziedzin (nauka, filozofia, religia) należałoby poświęcić całe życie, a życie jest tylko jedno. Ale w księdzu profesorze nie ma dwoistości. Chociaż jest księdzem i naukowcem równocześnie, to – jak sam mówi – ma jedno powołanie.

„Być może Heller byłby gorszym naukowcem, gdyby nie był księdzem i gorszym księdzem, gdyby nie był naukowcem” – mówi prof. Bartosz Brożek, współautor wywiadu-rzeki z ks. Hellerem.

Czytaj także:
Marsz dla Aleppo – inicjatywa Polki nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla

Laureat „teologicznego Nobla”

To właśnie dlatego, że przez swoją pracę naukową i spójną osobowość kapłana, badacza i popularyzatora „przekonująco ukazał, iż poszukiwania naukowe i badania teologiczne mogą harmonijnie nawzajem na siebie oddziaływać, unikając pułapki ulegania kompromisom” został wyróżniony prestiżową Nagrodą Templetona. Ks. Heller otrzymał ją za całokształt działalności dotyczącej relacji między religią, teologią a innymi naukami.

Wyróżnienie nazywane „teologicznym Noblem” jest najwyżej na świecie dotowaną nagrodą przyznawaną indywidualnie naukowcowi i wynosi ok. 1,6 mln dolarów. Laureat przekazał nagrodę na stworzenie w Krakowie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, w którego działalność zaangażowane są dziś dziesiątki uczonych. Copernicus Center robi to, co przez całe życie robił (i robi nadal) ks. prof. Heller: prowadzi badania, kształci studentów, organizuje konferencje naukowe, popularyzuje naukę.

Nagroda Templetona zmieniła życie księdza profesora. Od 2008 r. wznowiono i przetłumaczono wiele jego książek, a on sam musiał zapomnieć o spokojnej emeryturze, na której chciał podglądać wszechświat i pisać książki, bo, jak mówi, pracy ma teraz jeszcze więcej.

Docenienie abstrakcyjnej myśli

Zaraz po otrzymaniu wyróżnienia laureat zwracał uwagę, że jest ono ważne nie tylko dla niego samego, ale i dla wielu polskich intelektualistów, i to nie tylko wierzących, ale tych, „którzy szanują to, co mądre”. Nagroda Templetona niewątpliwie rozsławiła nazwisko tego wybitnego Polaka na całym świecie, a może w tym wypadku lepiej powiedzieć, że we… wszechświecie.

Dziesięć lat od historycznej nagrody ks. Michał Heller jest z pewnością jednym z ważniejszych na świecie ambasadorów marki „Polska” i bez wątpienia zasłużył na tytuł „Wybitny Polak”. Dla ks. Hellera znaczek „Teraz Polska” zawsze był zwiastunem tego, że produkt, który kupuje, jest dobrej jakości. Przy okazji zawsze też brzmiał patriotycznie, chociaż kapłan zaznaczył, że w tym przypadku nie chodzi o słowa, ale o coś więcej – o „patriotyzm dobrej roboty”, który osobiście jest mu bardzo bliski.

„Jestem wdzięczny kapitule tego odznaczenia, że zdecydowała się przyczepić ten znaczek nie tylko do namacalnych produktów, ale także do wytworu abstrakcyjnej myśli. Abstrakcyjna myśl jest bardzo ważna. Tyle się mówi o zastosowaniach nauki, wykorzystywaniu jej osiągnięć, że powinniśmy kłaść nacisk na badania, które są aplikacyjne, które można zastosować. A mnie się wydaje, że te badania podstawowe, np. policzenia trajektorii ruchu, to jest coś istotnego. Bo jeśli chcemy wyprodukować dobre gwoździe, to najpierw trzeba się zatroszczyć o dobrą stal. Te badania fundamentalne to jest właśnie stal. Bardzo się cieszę, że te abstrakcyjne badania, piękno podstawowe, zostały uwzględnione” – mówił ks. Heller.

Wybitny Polak

Ceremonia wręczenia statuetek „Wybitny Polak” odbyła się 18 czerwca 2018 r. w trakcie wieczornej Gali „Teraz Polska” w Teatrze Wielkim w Warszawie.

Do tej pory tytuł „Wybitnego Polaka” otrzymali m.in. Wojciech Kilar, Hilary Koprowski, prof. Maria Siemionow, Adam Małysz, prof. Wiesław L. Nowiński, prof. Henryk Skarżyński, Rafał Olbiński, Krzysztof Penderecki, Andrzej Wajda, dr Irena Eris, Jan A. P. Kaczmarek i Krzysztof Pastor.

Nominacje w konkursie przyznawane są przez członków Kapituły Konkursu „Teraz Polska” oraz Rady Fundacji. Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego jest prywatną organizacją, działającą na zasadach non profit.

Czytaj także:
Misjonarz, który przekształcił wysypisko w wioskę, kandydatem do Pokojowej Nagrody Nobla