Święta Nino. Kobieta, dzięki której Gruzja przyjęła chrześcijaństwo

Gruzja to niezwykła ziemia. Ewangelizował ją św. Andrzej Apostoł, ale przyjęła chrześcijaństwo – jako drugie państwo na świecie (!) – dzięki kobiecie, św. Nino, Oświecicielce równej apostołom.

Jak to z kobietami bywa, kronikarze podają sprzeczne wiadomości, gdyż niewiasty, jako mniej znaczące, nie były w centrum ich zainteresowania. Nazywają ją Ninoną, Nino lub Noną. Historycy opatrują znakiem zapytania datę narodzin (może 268?) oraz śmierci (około 338-40).

Jedni pisali, że była krewną patriarchy Jerozolimy, kolejni, że była pochodzącą z Kapadocji zwykłą niewolnicą, która dostała się do Iberii, czyli Gruzji.

Pierwsza wersja życiorysu wydaje się upiększona i uwznioślona, wytworzona na miarę wyobrażeń dziejopisów o wielkich świętych. Druga mówi, że była niewolnicą, dostała się do niewoli Miriana, króla Iberii – państwa, które w pierwszych wiekach po Chrystusie znajdowało się na terytorium dzisiejszej wschodniej Gruzji.

Była więc na dnie hierarchii społecznej, pozbawiona majątku, wsparcia, jakiegokolwiek znaczenia. Jej siłą była modlitwa za ludzi, których spotykała w swym życiu, bo była gorliwą chrześcijanką.

Dzięki tej modlitwie żona króla Miriana została uzdrowiona. Wdzięczny mąż spytał, czego Nino chce w zamian? A ona nie chciała bogactw ani wolności. Poprosiła o wybudowanie świątyni i sprowadzenie do posługiwania w niej kapłanów z Konstantynopola.

Pod jej wpływem król i królowa przyjęli w 337 r. chrzest. Poddani poszli w ich ślady. Tak się zaczęło dzieło, którego owoce trwają do dziś. Podobno to ona rozpowszechniła kult św. Jerzego, dowódcy, świętego chrześcijańskiego wojownika zabijającego smoka.

Święta Nino otrzymała od wdzięcznych potomnych tytuł równej apostołom Oświecicielki Gruzji. Na ikonach przedstawiana jest jako szczupła, ubrana w jasne szaty kobieta. W dłoniach trzyma krzyż, w który wplecione jest pasmo włosów, oraz Księgę.

To przedstawienie jest niezwykłe, jak całe jej życie i rola, jaką odegrała w krzewieniu wiary. Jasny kolor szaty symbolizuje światło chrześcijaństwa, które przyniosła swojej nowej ojczyźnie. Trzymany w dłoniach krzyż jest atrybutem wielu niewiast, zwłaszcza męczennic, przedstawianych na świętych obrazach.

Ale Nino trzyma w dłoniach także Księgę, choć nie była uczoną, być może była analfabetką. Nie była autorką znanych pism, nie była doktorem Kościoła. Najbardziej nietypowe w porównaniu z innymi wizerunkami są pasma włosów, które wymykają się spod chusty okrywającej jej głowę.

Legendy mówią, że polecenie głoszenia Ewangelii w obecnej Gruzji Nino otrzymała od samej Matki Bożej. Udając się na swą misję, własnoręcznie zrobiła krzyż z gałązek, które przeplotła swoimi włosami. Dlatego w jej przybranej ojczyźnie do dziś wykonuje się krzyże z pochylonymi ramionami poprzecznej belki, tak jak miała robić to ich Oświecicielka. Włosy św. Nino mówią nam, jak bardzo całą sobą chciała być blisko krzyża.

Zewangelizowała nową ojczyznę, choć nie była apostołem, misjonarzem, biskupem. Była zwyczajną kobietą o długich włosach, która na wieczność wplotła je w krzyż Chrystusa. I to wystarczyło.