Wszyscy Święci: to nasze Siostry i nasi Bracia, których wspominamy z radością. Kto jest świętym?

Święty. Świętość. Kto jest świętym? Czym jest świętość? Radosny dzień Wszystkich Świętych jest dobrą okazją do postawienia takich pytań.

„Zaprawdę, święty jesteś, Boże, źródło wszelkiej świętości” –  te słowa modlitwy eucharystycznej często słyszymy we mszy świętej. Vere Sanctus es, Domine – brzmi ich łaciński pierwowzór. Vere – czyli: prawdziwie, rzeczywiście święty. Bo tylko Bóg jest „święty” w pierwotnym znaczeniu tego słowa. Co to oznacza?

Kadosz – Święty, to jedno z imion Boga w Biblii. Hebrajskie słowo sugeruje inność, oddzielenie, odcięcie od istniejącej wokół rzeczywistości. Kadosz oznacza, że Bóg jest poza porządkiem stworzenia, jest różny od niego, przewyższając wszystko, co do niego należy. Dlatego On (i tylko On) godzien jest uwielbienia i boskiej czci.

Ta „inność” Boga manifestuje się nieraz w sposób budzący trwogę. Świętość Boga objawia się jako moc, posługując się siłami natury: w trzęsieniu ziemi, w ogniu, w błyskawicach i gromach, w ciemności i dymie, w obłoku i w potężnym dźwięku trąb.

„Trzęsą się przed Nim góry i chwieją się wzgórza. W Jego obecności drży ziemia, cały okrąg świata i jego mieszkańcy” – taki opis jednej z wielu teofanii znajdujemy w księdze proroka Nahuma (Na 1,5).

W scenie powołania Izajasza, prorok na własne oczy widzi chwałę Boga (nazywanego: Kadosz, Kadosz, Kadosz) i przekonany jest, że musi umrzeć, bo jako grzesznik ujrzał „Króla, Pana Zastępów” (Iz 6,1-5).

Manifestujący swoją świętość Bóg nie objawia się jednak po to, aby zniszczyć człowieka. Wręcz przeciwnie, Jego świętość staje się ocaleniem dla zasługujących na karę z powodu ich niewierności: „Bogiem jestem, nie człowiekiem. Pośrodku Ciebie jestem Ja – Święty – i nie przychodzę, aby niszczyć”.

Świętość Boga stała się wezwaniem dla człowieka. „Ponieważ Ja jestem Pan, Bóg wasz: uświęcajcie się i świętymi bądźcie, bo Ja jestem święty!” (Kpł 11,44).

„Świętość” człowieka często rozumiana była w Starym Testamencie jako rytualna czystość. To, co święte (obecność Boga), nie może przecież stykać się z tym, co jest nieczystym profanum. Stojąc przed Bogiem, objawiającym się w płonącym krzewie, Mojżesz musi zdjąć sandały, gdyż stanął na „ziemi świętej”.

Lud zgromadzony pod Synajem ma zakaz dotykania góry w czasie trwającego objawienia Boga. Miejsca i przedmioty święte (na przykład w świątyni) mogły być dotykane tylko przez kapłanów i lewitów, i to po wykonaniu określonych prawem obrzędów oczyszczenia.

Sytuacja zmieniła się diametralnie, gdy w świecie objawił się „Święty Boga”. Tak w Nowym Testamencie nazwany jest Jezus. Przez Niego łaska Boga objęła także pogan, powołując ich do świętości. Wcielenie Syna Bożego sprawiło, że świętość Boga stała się dotykalna.

„Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas” (J 1,14). Apostoł Jan napisał o Tym, który jest Kadosz, że Go „dotykali swoimi rękami” (1 J 1,1). Rzeczywiście, ileż jest w Ewangelii scen, gdzie Bóg dotyka człowieka, albo daje się mu dotknąć...

Wezwanie „świętymi bądźcie” wypełniło się w zaskakujący sposób. Autor Listu do Hebrajczyków, nawiązując do starotestamentowych teofanii, przypominał chrześcijanom, że otrzymali dostęp „nie do tamtego ognia płonącego, gęstego obłoku i wichru, i dźwięku trąby”, ale „do góry Syjon, do miasta Boga żywego, niebiańskiego Jeruzalem, do niezliczonej rzeszy świętujących aniołów; na zgromadzenie pierworodnych, zapisanych w niebie; do Boga, sędziego wszystkich; do duchów sprawiedliwych, które już osiągnęły doskonałość; do Jezusa, pośrednika Nowego Przymierza” (Hbr 12,18-24).

Chrześcijanie, odrodzeni we chrzcie, stali się święci. Uczestniczą w świętości Boga – w Jego doskonałej dobroci, sprawiedliwości, miłości i czystości. Mają prowadzić święte życie, odróżniając się w ten sposób od świata, świadcząc o Bogu, który ich powołał.

O tym właśnie przypominają nam nasze Siostry i nasi Bracia – Wszyscy Święci, których z radością dziś wspominamy.