separateurCreated with Sketch.

Mniszka, zakonnica, nowicjuszka, postulantka: co oznaczają te terminy?

Zakonnice z Ekwadoru czekają na przyjazd papieża Franciszka
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Elizabeth Scalia - 08.09.23
whatsappfacebooktwitter-xemailnative
Podręczny słownik terminów związanych z siostrami zakonnymi.
Pomóż Aletei trwać!
Chcemy nadal tworzyć dla Ciebie wartościowe treści
i docierać z Dobrą Nowiną do wszystkich zakątków internetu.
Wesprzyj nas

Twoje wsparcie jest dla nas bardzo ważne.
RAZEM na pewno DAMY RADĘ!

Jaka jest różnica między mniszką a zakonnicą i czym postulantki różnią się od nowicjuszek?

Uwaga: istnieją tysiące różnic pomiędzy zakonami i zgromadzeniami zakonnymi, dlatego jest to bardzo podstawowy i ogólny słowniczek. Zawsze będą wyjątki od czegoś, co tutaj napisano!

Mniszki, zakonnice i siostry

„Mniszka” to kobieta, która rozpoznała powołanie do życia w opactwie, klasztorze lub przeoracie jako zakonnica klauzurowa. Zwykle wiąże się to z mieszkaniem i pracą w wyznaczonej „zamkniętej” przestrzeni, zwanej klauzurą. To przestrzeń niedostępna dla wszystkich oprócz księży, personelu medycznego i robotników. Mniszki mają nie wychodzą z klasztoru, chyba że ze względu na problemy medyczne lub sprawy związane z zakonem. Podobnie jak w przypadku mnichów, „pracą” mniszki, poza tym, co pomaga w materialnym utrzymaniu domu, jest modlitwa, która trwa przez cały dzień i jest ofiarowana w intencji Kościoła i świata.

„Zakonnicą” nazywa się zwykle taką siostrę, której charyzmat apostolski jest uważany za „aktywny”, co oznacza, że chociaż ona i jej wspólnota modlą się, to pomagają także Kościołowi w inny sposób, na przykład poprzez pracę społeczną, nauczanie, opiekę pielęgniarską, duszpasterstwo i pomoc w rekolekcjach, pracę misjonarską, pracę w mediach, opiekę nad osobami starszymi itp. 

To rozróżnienie jest nieco specjalistyczne. Większość kobiet, które żyją w klasztorach, będzie mówić o sobie „zakonnica”, „siostra zakonna”, lub po prostu – „siostra”.

Formacja zakonna

Pozostałe terminy, o których napiszemy niżej, powinny być opatrzone zastrzeżeniem „chyba że jest inaczej”. Każda wspólnota zakonna ma bowiem swoje tradycje. Ogólne nazewnictwo jest następujące:

Aspirantka – to osoba, która na pewien czas zamieszkała ze wspólnotą zakonną, aby sprawdzić, czy takie życie ją pociąga i czy czuje się dobrze w tej wspólnocie. Także sama wspólnota ocenia, czy dana kobieta wpisuje się w ich styl życia. W niektórych miejscach czas aspirantury nazywa się prepostulatem.

Postulantka – to kobieta, która wprowadziła się do klasztoru wspólnoty i rozpoczęła swoją formację. Postulat to czas głębszego rozeznania. W zależności od zakonu postulat trwa od 6 do 12 miesięcy i w tym czasie do postulantki zwraca się per siostro. W wielu wspólnotach postulantki noszą specjalne habity.

Nowicjuszka – to kobieta, która została formalnie włączona do zakonu i rozpoczęła bezpośrednie przygotowanie do złożenia ślubów zakonnych. Nowicjat zwykle trwa dwa lata w zgromadzeniach żeńskich, a rok – w męskich. Obejmuje czas intensywnej formacji ludzkiej i duchowej, studiowanie charyzmatu danego zgromadzenia, pogłębianie doświadczenia modlitwy. W wielu zakonach siostry po rozpoczęciu nowicjatu przyjmują habity z białym welonem. Nowicjat to czas rozeznawania, zatem kobieta może go opuścić w dowolnym momencie lub zostać z niego usunięta.

Grupa sióstr pasjonistek. Jedna z nich jest po ślubach wieczystych, dwie złożyły śluby czasowe. Obok nich dwie postulantki oraz aspirantka (zdjęcie wykorzystane za pozwoleniem sióstr pasjonistek)

Profesja zakonna

Pierwsze śluby, lub pierwsza profesja, mają miejsce, gdy nowicjuszka ukończyła wymagany nowicjat i poprosiła o formalne dopuszczenie do ślubów, a przełożeni i członkowie wspólnoty rozeznali, że jest powołana do tego zakonu. Nowicjuszka składa śluby „proste”, które kanonicznie obowiązują przez określony czas – zwykle od roku do pięciu lat, czasem dłużej. Obecnie jest uważana za „juniorystkę” lub „siostrę po ślubach czasowych” i może pracować w apostolstwie i podpisywać się z użyciem skrótu danego zgromadzenia (tj. Siostra Teresa OSSR; Siostra Maria Anna RSM).

Profesja czasowa jest nadal czasem rozeznania i siostra może jeszcze poprosić o zwolnienie z nich, ale ponieważ śluby są kanoniczne, wymaga to bardziej formalnego procesu.

Śluby wieczyste lub profesja wieczysta mają miejsce, gdy zakonnica składa śluby dożywotnio jako członkini danej wspólnoty. W większości przypadków podpisuje zadeklarowaną formułę na ołtarzu i pokazuje ją wszystkim obecnym, a jej śluby są kanoniczne. Jest teraz „profeską wieczystą”. Teraz zaczyna się pełne życie w danym zgromadzeniu i formacja permanentna, która trwa całe życie.

Newsletter

Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail.