(Nie)oczywisty podręcznik holenderskiego biskupa do edukacji seksualnej

Powstawanie nowych idei, które co chwilę stawiają nas przed znakami zapytania, to nieuniknione zjawisko. Wystawiają nas one na próbę i mobilizują do myślenia i formułowania swojego stanowiska w nieustannie zmieniającym się świecie. A to akurat dobrze, bo rozwój umysłowy i duchowy jest wpisany w drogę chrześcijańską. Podążanie za Jezusem oznacza, że On jest źródłem, do którego mamy przychodzić w każdych okolicznościach. W przypadku wątpliwości – tym bardziej.

Czasami aby znaleźć właściwy tor, potrzebujemy pomocy drugiej osoby, która ma podobne doświadczenie. Jak we wspólnocie AA, gdzie w wychodzeniu z uzależnienia może jednej osobie pomóc druga, która ten proces ma za sobą, jest świadoma przyczyn i skutków uzależnienia, jest uwolniona od tej potrzeby i ma narzędzia do prowadzenia zdrowego trybu życia.

Czasami jednak jeszcze nie jesteśmy na końcu ślepej ulicy, tylko stoimy na rozstaju. Wtedy zamiast eksperymentować z nieznanymi szlakami możemy zapytać innych o to, dokąd one prowadzą. Dla katolików w Polsce osobą, którą możemy zapytać, jak to jest pójść w te nowe rejony i dlaczego we łzach i cierpieniu stamtąd się zawraca, jest holenderski kardynał Willem Eijk. Z wykształcenia jest nie tylko duchownym, ale także lekarzem (nie wykonuje obecnie praktyki). Ma doktoraty z biologii medycznej i filozofii. Wykładał etykę i teologię moralną, należał też do zarządu stowarzyszenia lekarzy pro-life w Holandii. Kocha Jezusa i Kościół szczerym sercem i od lat nieugięcie walczy o Prawdę.

Jego książka Więź miłości. Katolicka moralność małżeńska i etyka seksualna jest więc wywodem nie tylko duchownego, ale także osoby mającej wiedzę naukową w dziedzinie zdrowia, a także bezpośredni kontakt z ludźmi.

W wielu miejscach w Holandii książka ta jest niedopuszczana do sprzedaży. Dlaczego? Prezentuje stricte katolicki punkt widzenia i jest napisana całkowicie pod prąd dominujących nurtów myślenia – które pojawiły się obecnie i w naszym kraju.

Co się stało, że kardynał broni tak niepopularnej tradycyjnej nauki Kościoła, często wbrew innym księżom czy wiernym? Okazuje się, że nie tylko przestępstwa seksualne duchownych, ale także zmiany w zakresie teologii i moralności (np. w Nowym Katechizmie Holenderskim z 1966r.) oraz wprowadzanie dowolności w liturgii poskutkowały na dłuższą metę opustoszeniem świątyń. A powrót do korzeni, do nauki opartej na biblijnej wizji człowieka jest tym, co przyciąga wiernych z powrotem do wspólnoty.

Według słów kard. Eijka, od pewnego czasu (ok. dwa lata) w Holandii każdego roku przystępuje do Kościoła Katolickiego ok. 500 osób. Są to osoby nieochrzczone oraz ochrzczone w innych wspólnotach chrześcijańskich. Ich wybory świadome, przemyślane i odważne. Te osoby odkrywają Kościół, a dzięki autentyczności i spójności w swoim sposobie życia budzą u innych zainteresowania drogą chrześcijańską. Ożywienie w Kościele katolickim w Holandii pokazują statystyki wzrostu przyjmowania sakramentów.

Do tego w ostatnią Wielkanoc na przyjęcie chrztu zdecydowało się od kilku do kilkudziesięciu dorosłych w każdej z diecezji. Także coraz więcej młodzieży i młodych dorosłych świadomie wybiera nie tylko chrzest, ale i bierzmowanie, które jest dla niektórych sakramentem powrotu do Kościoła. Gdy świat oferuje im totalną swobodę i szeroką paletę przyjemności, ich bardziej przyciąga coś innego. Kościoły prawosławne w Holandii również zauważają przypływ młodych ludzi. Diakon Peter Mikhail (27 l.) duszpasterz młodzieży w kościele koptyjskim w Amsterdamie i Hadze tak wyjaśnia wzrost zainteresowania: „Trzymamy się tego, co robimy od dwóch tysięcy lat: bycia żywym ciałem Chrystusa. Nie rezygnujemy z życia i nauk Jezusa Chrystusa aby dostosować się do norm i wartości tego czasu”²

Wygląda na to, że stałość i stabilność, pewien fundament budowany z Jezusem w mocy Ducha Świętego, który jest postrzegany przez pryzmat nowoczesnych koncepcji życia społecznego jako staroświeckość czy zacofanie, przyciąga na nowo wiernych poszukujących wypełnienia życiowej pustki, której nie jest w stanie zaspokoić nic innego.

Do czego wraca kościół w Holandii, a co może być dla nas wskazówką i nauką nie na własnym, lecz czyimś błędzie? Jak na razie, opublikowane właśnie w naszym kraju statystyki pokazują, że na razie konsekwentnie idziemy drogą holenderską. Widać spadek osób przyjmujących sakramenty, uczestniczących we mszy św.  Kardynał Eijk pokazuje i dogłębnie analizuje obszary, które dziś są żywo dyskutowane w naszym kraju: seksualność, płeć, małżeństwo, rodzicielstwo, rodzina, antykoncepcja, bezpłodność, zapłodnienie pozaustrojowe, rozwód. Tematy przedstawione są w ujęciu przyczynowo-skutkowym, także na tle historycznym. W tym świetle doskonale widać procesy formowania się oraz podstawy nowych idei, w tym teorii gender.

Jej źródło tkwi w zaostrzającej się formie feminizmu w latach 60. XX wieku, kiedy to ruch ten nie skupiał się już jedynie na osiągnięciu równouprawnienia kobiet w dziedzinie prawa, a zaczął zadawać pytania o istotę kobiety, a dokładnie – o jej płeć. Główne pytanie: „Czy kobieta to istota zdeterminowana przez płeć?” postawiono w świetle dwóch aspektów: biologicznym i społecznym (pomijając duchowy). Przy czym u podstaw tego pytania istniała negatywna ocena roli kobiety. Radykalne feministki w dość wąski sposób interpretowały płciowość kobiety jako poniżającą, podporządkowaną mężczyźnie. Widziały płciowość kobiety („więźnia rodziny”) jako spełnienie jednej funkcji - prokreacji.

Dla katolika istotny może być fakt, że do radykalizacji, początkowo liberalnego, feminizmu przyczynił się wpływ różnych nurtów, w tym w głównej mierze egzystencjalizm ateistyczny, reprezentowany przez Simone de Beauvoir, która w książce z 1949 roku napisała:

„Nie rodzimy się kobietami - stajemy się nimi. Kształtu przybieranego w społeczeństwie przez samicę człowieka nie determinuje żadne przeznaczenie biologiczne, psychiczne czy ekonomiczne. Ów produkt, który określa się mianem kobiety, a który jest czymś pośrednim między samcem a kastratem, to wytwór całokształtu naszej cywilizacji”.

Nurt filozoficzny, który stoi za dzisiejszą dyskusją publiczną o tym, czy płeć jest kwestią wyboru, zaprzecza istnieniu Boga, który nadał światu uporządkowaną strukturę. Stąd, jak pisze kard. Eijk, „założenie, że nie rodzimy się z ustaloną, z góry określoną istotowością, ale jesteśmy rezultatem naszych wyborów”. Do takiego prądu myślenia (szczegółowo rozwiniętego w książce) skutkującego dyskusją na temat płci dołączone zostały także inne: materializm dialektyczny Marksa i Engelsa (przynależność do określonej klasy nie wynika z natury lecz ekonomicznej struktury społeczeństwa), teoria polimorficznej perwersji według Freuda (młode istoty ludzkie nie są hetero- ani homoseksualne – stają się takie dopiero w wyniku określonych sytuacji) oraz strukturalizm (naturalna/biologiczna kobieta jest przekształcana w społecznie podporządkowaną kobietę, porównanie do „surowego jedzenia i jedzenia ugotowanego - płeć naturalna vs płeć kulturowa/gender”).

Radykalne feministki formułując swoje idee – z którymi dziś, ponad 70 latach później dane jest nam się konfrontować i to nie w książkach, a w życiu codziennym – cechowały się postawą silnie walczącą. Nie da się uniknąć wrażenia, że ten duch walki ma swój głos również w naszym kraju.

Pomocą dla rodziców, nauczycieli, katechetów w zachowaniu spokojnej postawy w tej dyskusji może być książka kardynała Eijka. Holenderski duchowny akurat w swoim kraju nie zauważa takich sytuacji jak w USA, gdzie rozszerza się ruch trans,skutkujący tym, że dzieci są odbierane rodzicom, ponieważ uznaje się ich za niedostatecznie wyedukowanych w dziedzinie płci, gdy z całą troską i miłością wobec swoich dzieci utrzymują, że istnieją dwie płcie. Miejmy nadzieję, że w naszym kraju nie doświadczymy takich sytuacji, jednak gdy nasze dzieci przyjdą z pytaniami po lekcjach edukacji zdrowotnej, miejmy dla nich konkretne, merytoryczne odpowiedzi.