Czy Kościół ucieka od prawdy? Sprawa komisji ds. zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego

W ostatnich dniach na nowo rozgorzała dyskusja na temat powołania niezależnej komisji kościelnej, która miałaby badać przypadki wykorzystywania seksualnego w Kościele. Ekspertyza Rady Prawnej Konferencji Episkopatu Polski wskazuje na niejasności proceduralne, które mogą podważać ważność wcześniejszych decyzji biskupów w tej sprawie.

Według analiz prawników głosowanie nad powołaniem komisji było przeprowadzone bez należytego przygotowania, a sama „obietnica” jej utworzenia może nie mieć podstaw formalnych. To kluczowy punkt, który wzbudził emocje – zwłaszcza wśród publicystów oraz tych, którzy domagają się zdecydowanych działań Kościoła wobec przestępstw seksualnych.

Niektóre media przedstawiają opinię ekspertów jako próbę „złamania obietnicy” złożonej przez biskupów. Pojawiają się oskarżenia o „zamrożenie” prac komisji, a nawet o chęć wyciszenia tematu. Jednak dokładna lektura ekspertyzy pokazuje, że jej celem nie jest unieważnienie idei komisji, lecz uregulowanie jej statusu i zakresu działania.

Z prawnego punktu widzenia zespół badawczy powinien mieć jasno określone kompetencje i zasady funkcjonowania. W przeciwnym razie może powstać twór nieprofesjonalny – niepodlegający żadnej kontroli jeśli chodzi o rzetelność, ani nadzorowi finansowemu.

Nie ulega wątpliwości, że Kościół potrzebuje skutecznych mechanizmów walki z wykorzystywaniem seksualnym. To kwestia zarówno sprawiedliwości wobec ofiar, jak i wiarygodności Kościoła w oczach wiernych. Jednak każda instytucja musi działać w sposób transparentny i zgodny z określonymi procedurami.

Warto przy tym spojrzeć na doświadczenia innych krajów, w których niezależne komisje badające nadużycia kończyły swoje działania w atmosferze skandalu z powodu wątpliwości co rzetelnej weryfikacji przynajmniej części wyników.

Cała sprawa budzi także pytania o intencje polskiego episkopatu. Dlaczego potrzeba było tak wiele czasu na przygotowanie ekspertyzy? Czy rzeczywiście chodziło tylko o proceduralne poprawki, czy może o strategię odwlekania trudnej decyzji?

Nie można ignorować faktu, że temat wykorzystywania seksualnego przez duchownych jest wyjątkowo delikatny i obciążony emocjonalnie. Nie brak osób, które chciałyby wykorzystać go do ataku na Kościół jako całość. Z drugiej strony, unikanie konfrontacji z prawdą byłoby działaniem po prostu niegodziwym.

Jezus mówił: „Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli” (J 8,32). Kościół nie może pozwolić sobie na półśrodki w tej kwestii. Jeśli komisja ma powstać, powinna być niezależna, ale jednocześnie dobrze umocowana instytucjonalnie i odpowiedzialna za swoje działania. Jeśli jej powołanie ma być odwlekane – trzeba otwarcie powiedzieć dlaczego.

Pytania pozostają: Czy polscy biskupi podejmą decyzję zgodną z nauką Chrystusa? Czy zmierzą się z trudną prawdą, czy jednak zdecydują się na kolejny unik? Odpowiedź na to pytanie pokaże, jak bardzo Kościół w Polsce jest gotowy na przejrzystość i prawdziwą odpowiedzialność.