Odpowiedzialność instytucjonalna i sprzedaż majątku. Jak Kościół we Francji zadośćuczyni ofiarom przestępstw?

Pierwszym obowiązkiem Kościoła katolickiego wobec ofiar jest uznanie jego odpowiedzialności instytucjonalnej, obok odpowiedzialności osobistej sprawców przestępstw seksualnych. Na Kościele spoczywa odpowiedzialność wobec ofiar, wobec społeczeństwa i wobec Boga – czytamy w oświadczeniu opublikowanym na stronie Konferencji Biskupów Francji (CEF).

Uznanie tej odpowiedzialności (...) pociąga za sobą obowiązek sprawiedliwości i zadośćuczynienia, który otwiera możliwość proszenia o przebaczenie w prawdzie. Idąc za Jezusem, zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby zapytać tych, którzy są zranieni: "Co chcesz, abym Ci uczynił?" (Mk 10,51) – dodają francuscy biskupi.

W związku z powyższą deklaracją episkopat Francji zobowiązał się również do sprzedaży dóbr kościelnych. Uzyskane w ten sposób środki przeznaczone zostaną na wypłatę zadośćuczynień ofiarom przestępstw. Biskupi dopuszczają również możliwość zaciągnięcia na ten cel pożyczki. Dla koordynacji wypłaty rekompensat powołają oni także specjalną komisję pod świeckim przewodnictwem.

Deklaracja wyprzedaży kościelnego majątku, choć odbiła się najszerszym echem, nie jest jedyną konkluzją z zakończonego plenum. W pierwszej kolejności francuscy biskupi zaapelowali bowiem do papieża Franciszka o skierowanie do kraju zespołu wizytacyjnego. Należałaby do niego ocena działań wdrożonych przez episkopat Francji dla ochrony małoletnich.

CEF zobowiązał się również do powołania szeregu grup roboczych, których celem będzie wypracowanie dobrych praktyk w tym zakresie. Dotyczyć mają one w szczególności profilaktyki przestępstw oraz sposobów właściwego reagowania na nie.

Biskupi zapowiedzieli także m.in. zlecenie zewnętrznego audytu już istniejących organów kościelnych odpowiedzialnych za przeciwdziałanie nadużyciom. Instytucją ją nadzorującą będzie (mający wkrótce powstać) ogólnokrajowy kanoniczny trybunał karny.

Ze wszystkim postanowieniami i konkluzjami francuskiego plenum można zapoznać się tutaj.

Z opublikowanego 5 października raportu Niezależnej Komisji ds. Wykorzystywania Seksualnego w Kościele (CIASE) wynika, że w latach 1950-2020 we Francji ofiarą molestowania seksualnego przez księży, zakonników lub zakonnice padło 216 tys. osób. Liczba ta wzrasta do 330 tys., jeśli uwzględnimy osoby molestowane przez świeckich pracujących w instytucjach Kościoła katolickiego.

W ciągu minionych 70 lat ok. 3 tys. kapłanów i zakonników dopuściło się przestępstw seksualnych względem osób małoletnich. W tym okresie we Francji posługę pełniło 115 tys. duchownych. Oznacza to, że problem dotyczy prawie 3 proc. kapłanów i zakonników.