“Widać, że bliscy byli z nią silnie związani”. Odnaleziono najstarszy grób noworodka w Europie

Żyła ok. 10 000 lat temu przez ok. 40 dni. Archeologowie odnaleźli ją w jaskini Arma Veirana niedaleko Albengi we włoskiej Ligurii. Miejsce pochówku dziewczynki stało się najstarszym odnalezionym w Europie grobem noworodka. Sposób, w jaki pochowano „Śnieżkę” (tak nazwali ją odkrywcy), wzbudził podziw naukowców. Jej grób ozdobiony był kilkudziesięcioma obrobionymi muszlami i kilkoma wisiorkami. O uroczystym charakterze pochówku świadczy także odnaleziony przy szkielecie pazur drapieżnego ptaka, prawdopodobnie puchacza.

Wykopaliska archeologiczne w jaskini rozpoczęły się w 2015 r. Dwa lata później naukowcy natrafili na pierwsze kości dziewczynki. Rekonstrukcja wyglądu grobu zajęła im aż 4 lata. Wreszcie badacze mogli pochwalić się wynikami swoich prac na łamach "Scientific Reports".

Odkrycie to pozwala nam na zbadanie wyjątkowego obrzędu pogrzebowego z pierwszej fazy mezolitu. Znamy niewiele pochówków z tego okresu. Grób odnaleziony w Arma Veirana świadczy o tym, że wszyscy członkowie społeczności, nawet nowo narodzone dziewczynki, byli uznawani za osoby same w sobie i najwyraźniej cieszyli się równym traktowaniem – tłumaczy prof. Stefano Benazzi z Wydziału Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Bolońskiego.

Szczczegółowe analizy wskazują, że "Śnieżka" w chwili śmierci miała od 40 do 50 dni, a jej matka jadła mięso. Być może z powodu jakiegoś rodzaju stresu fizjologicznego zęby dziecka przestały kształtować się na miesiąc lub dwa przed porodem. Naukowcy podejrzewają, że dziewczynka chorowała już na etapie życia płodowego. Fakt, że żyła jeszcze przez kilka tygodni po narodzinach, świadczy o szczególnej trosce i opiece, jaką ówczesne społeczności darzyły najsłabszych swych członków.

Okres mezolitu ok. 10 000 lat temu przyniósł gwałtowne zmiany, jeżeli chodzi o samoświadomość i wrażliwość gatunku ludzkiego. Wiązało się to z rozwojem wierzeń dot. życia pozagrobowego oraz rozbudową ceremoniału pogrzebowego.

Jaskinia Arma Veirana od dawna znana jest mieszkańcom okolic Albengi. Z uwagi na trudną dostępność nie była jednak wcześniej przedmiotem badań archeologicznych. Trwające zaś obecnie wykopaliska, oprócz grobu noworodka, przyniosły wiele interesujących odkryć. Najstarsze z nich sięgają ok. 50 000 lat p.n.e. W jaskini odnaleziono m.in. narzędzia z różnych okresów rozwoju cywilizacji, a także pozostałości po posiłkach, takie jak nacięte kości czy zwęglony tłuszcz.