Wakacje na Podlasiu? Zobacz Supraśl i poznaj piękno natury i sztuki sakralnej! [zdjęcia]

Kliknij, żeby przejść do galerii

Supraśl to niewielkie miasteczko. Leży niecałe 15 km na północny wschód od Białegostoku. Znajduje się nad rzeką Supraśl i jest otoczone Puszczą Knyszyńską. Nie ma tu ośrodków przemysłowych, można się cieszyć czystym powietrzem i wyjątkowym mikroklimatem.

Walory ekologiczne miejsca wzbogacają znajdujące się w pobliżu złoża borowin. To rodzaj torfu stosowanego w leczeniu chorób reumatycznych, schorzeń ginekologicznych i niektórych chorób narządów wewnętrznych. W 1999 roku Supraśl uzyskał status uzdrowiska. Jednak turystów przyciąga tu nie tylko przyroda. Bogactwo Podlasia to także różnorodność kulturowa, wyznaniowa i etniczna. To wszystko ma odbicie również w bezcennych zabytkach sztuki sakralnej. Jeśli wybierasz się w te okolice na wakacje, odwiedź Supraśl!

Tzw. „ławra Supraska” to jeden z pięciu prawosławnych klasztorów męskich w Polsce. Słowo „ławra” w języku greckim oznacza „przejście”. Takie określenie używane jest w stosunku do większych męskich klasztorów w Kościele prawosławnym, ale także w Kościołach katolickich wschodnich. Zespół mieści się przy ulicy Klasztornej 1.

Monaster to centralny punkt miasta. Zajmuje spory obszar w pobliżu rzeki Supraśl. W skład zabudowań klasztornych wchodzą m.in. cerkiew św. Jana Teologa, Dom Pielgrzyma, Pałac Archimandrytów, Akademia Supraska oraz cerkiew Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Ten ostatni obiekt jest najbardziej charakterystyczny. Znajduje się w samym centrum monasteru, a wszystkie inne budynki stanowią jego otoczenie.

To główna cerkiew w Supraślu i unikat w skali kraju. Świątynia powstała w latach 1503-1511. Budynek ma jednak burzliwą historię. 24 lipca 1944 roku obiekt został wysadzony w powietrze przez Niemców. Od roku 1984 trwała jego odbudowa. Całkowity remont i prace wykończeniowe zajęły 37 lat.

Od 2016 roku realizowano tam projekt odtworzenia XVI-wiecznych fresków zdobiących ściany. Wykorzystano oryginalną technikę pracy na mokrym tynku. 27 czerwca 2021 roku cerkiew została ponownie uroczyście poświęcona.

Obiekt posiada oryginalną architekturę łączącą styl gotycki i bizantyjski. Jest bardzo wysoka i ma ciężkie, grube mury. Już sam widok zewnętrzny robi wrażenie. W środku nie jest przesadnie ozdobna i posiada dość skromny ikonostas. Uwagę przyciąga ogromny, pozłacany żyrandol udekorowany ikonami. Znacznie większy zbiór tego rodzaju dzieł znajduje się tuż obok, w Muzeum Ikon.

Muzeum Ikon w Supraślu to oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Mieści się w budynku dawnego Pałacu Archimandrytów na terenie klasztoru. Obiekt funkcjonuje od października 2006 roku. Jest tam wystawa stała składająca się z około 300 ikon. Nosi tytuł: „Ikona. Obraz i słowo – między tym, co ulotne a wieczne”. Zawiera zabytkowe dzieła cerkiewnej sztuki sakralnej głównie z XVIII i XIX wieku.

Kolekcja muzeum ukazuje przemiany historyczno-religijne, jakie tu zaszły. Zawiera obiekty cenne dla Podlasia. Tu znajdują się m.in. jedna z sześciu zachowanych w tym regionie XVI-wiecznych ikon, a także skrzydło „rajskich wrót” z cerkwi Zaśnięcia NMP w Czyżach oraz obrazy wchodzące w skład kolejnych ikonostasów świątyni. To ikona świętych Jana i Szymona Piotra datowana na wiek XVII oraz XVIII-wieczny zbiór ikon proroków, ewangelistów i apostołów.

Zbiory muzeum ukazują różnorodne wizerunki Chrystusa (np. Mandylion oraz ikona Chrystusa Wielkiego Arcykapłana), jak również Maryi i świętych. Ikon Bogurodzicy jest tu najwięcej. Potwierdza to siłę kultu Matki Bożej właściwą dla duchowości prawosławia.

W muzeum można też zobaczyć historyczne przedmioty sakralne, np. metalowe krzyże wytwarzane przez staroobrzędowców, a także wczesnośredniowieczne krzyżyki i zawieszki, odnajdywane podczas prac archeologicznych na Podlasiu.

Placówka dostarcza także innych wrażeń. Cała przestrzeń została tak zaaranżowana, by można było poczuć historię i sacrum w wieloraki sposób. Wystawy są pięknie oświetlone i wzbogacone oprawą dźwiękową. Muzeum oferuje możliwość oglądania filmów o pisaniu ikon oraz prezentacji o historii klasztoru i cerkwiach na Podlasiu.

Jest tu dziewięć sal. Ich wnętrza zostały tak zorganizowane, by oddać atmosferę pustelniczej pieczary, cerkwi lub chaty wiejskiej z domowym ołtarzem. Historię klasztoru supraskiego ukazują XVI-wieczne freski zachowane na skrawkach ruin cerkwi Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, którą zburzono w czasie wojny. Wszystkie elementy tworzą wyjątkowy charakter miejsca, pozwalają lepiej zrozumieć rolę ikon w prawosławiu i zachwycić się nimi.

*Źródło: muzeum.bialystok.pl