Tak rodzi się Kościół [komentarz do czytań]

Kiedy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też jakby języki ognia, które się rozdzielały, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić. 

Przebywali wtedy w Jeruzalem pobożni Żydzi ze wszystkich narodów pod słońcem. Kiedy więc powstał ów szum, zbiegli się tłumnie i zdumieli, bo każdy słyszał, jak tamci przemawiali w jego własnym języku. 

Pełni zdumienia i podziwu mówili: „Czyż ci wszyscy, którzy przemawiają, nie są Galilejczykami? Jakżeż więc każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty? – Partowie i Medowie, i Elamici, i mieszkańcy Mezopotamii, Judei oraz Kapadocji, Pontu i Azji, Frygii oraz Pamfilii, Egiptu i tych części Libii, które leżą blisko Cyreny, i przybysze z Rzymu, Żydzi oraz prozelici, Kreteńczycy i Arabowie – słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże”.

(Dz 2, 1-11)

To był dzień święta Szawuot (Tygodni), przez greckojęzycznych Żydów nazywany: Pentekoste (Pięćdziesiątnicą). Uroczystość, będąca jednym z trzech (obok Paschy i Sukkot) świąt „pielgrzymkowych” Izraela, jak co roku zgromadziła tłumy.

Pięćdziesiąt dni po Passze Jerozolima znów była pełna pobożnych pielgrzymów, przybywających do świętego miasta. Oprócz mieszkańców Judei, do Jerozolimy docierali Żydzi mieszkający w diasporze – w wielu częściach Azji Mniejszej, Syrii, Palestyny, północnej Afryki, a nawet Europy. Mówiący różnymi językami i narzeczami, wywodzący się z różnych kręgów kulturowych, różniący się wyglądem i strojem, tworzyli wielobarwną wspólnotę. Łączyło ich jedno: pragnienie oddania czci Bogu i złożenie Mu dziękczynnej ofiary za zebrane plony.

Szawuot było też upamiętnieniem wyjścia z Egiptu i narodzin Izraela, jako Bożego ludu. Uroczyście wspominano zawarcie przymierza i nadanie Tory (Prawa) na Synaju, widząc w tych wydarzeniach zaślubiny Boga ze swym ludem. Tego właśnie dnia o poranku, na zgromadzoną w Wieczerniku wspólnotę zstąpił Duch Święty.

„Byli wszyscy razem w tym samym miejscu” – czytamy w Dziejach Apostolskich. Posłuszni poleceniu Jezusa, trwali na modlitwie. Łukasz wymienia apostołów, kobiety wraz z Maryją i krewnych Jezusa. Opis zstąpienia Ducha – w akompaniamencie szumu wiatru i blasku ognistych płomieni – przypomina wydarzenia z Synaju. Oto powstaje nowy lud, zjednoczony z Bogiem nowym przymierzem, doświadczający jedności ponad panującymi wśród ludzi podziałami.

Dzieje Apostolskie wymieniają długą listę narodów, z których wywodzą się przybyli do Jerozolimy pielgrzymi, będący pierwszymi adresatami głoszonej Ewangelii. Rodzący się Kościół ma być otwarty na wszystkich, niezależnie od ich etnicznego, czy kulturowego pochodzenia, nie wykluczając nikogo.

Jednym z pierwszych owoców działania Ducha Świętego jest możliwość porozumienia się. Nawet istniejące od zawsze bariery kulturowe i językowe nie będą już stanowić przeszkody. Apostołowie otrzymują „dar języków”. To znaczy, że Dobra Nowina, którą głoszą, stanie się dostępna dla wszystkich – będzie ją można usłyszeć (we własnym języku), zrozumieć i przyjąć. Spektakularnym wydarzeniem, potwierdzającym ten fakt, jest reakcja tysięcy zgromadzonych w Jerozolimie pielgrzymów, którzy poruszeni głoszonym przez apostołów słowem, nawracają się i przyjmują chrzest. To z nich właśnie powstaje jerozolimski Kościół.

Tak rozpoczął się ostatni etap historii zbawienia: epoka Ducha Świętego. To właśnie On – nieuchwytny i niewyobrażalny – prowadzić będzie w świecie dzieło Jezusa, „dopełniając wszelkiego uświęcenia”. Wraz z Oblubienicą-Kościołem wołać będzie: „Przyjdź!”. Aby każdy, kto usłyszy, zawołał: „Przyjdź!”. I by przyszedł każdy, kto jest spragniony i kto chce, aby zaczerpnąć wody życia – za darmo (Ap 22,17).