Gdy podróż przybiera nietypowy obrót… Przygody papieży z samolotami

Podróże papieży samolotem zainaugurował Paweł VI. W 1964 r. wyruszył z rzymskiego lotniska Fiumicino w historyczną podróż do Ziemi Świętej w dniach 24-26 maja. Na pokładzie samolotu Douglas DC8 obsługiwanego przez linię lotniczą Alitalia papież udał się do kokpitu i skorzystał z okazji, aby pobłogosławić patrol sił powietrznych eskortujący samolot. Podczas tego lotu Stolica Apostolska zainaugurowała również zwyczaj wysyłania telegramów z pozdrowieniami do władz krajów, nad którymi przelatuje.

Do dziś po wejściu w przestrzeń powietrzną danego kraju Stolica Apostolska wysyła telegram, w którym papież udziela błogosławieństwa jego mieszkańcom. W 2014 roku, kiedy samolot papieża Franciszka wyjątkowo przeleciał nad Chinami, aby dotrzeć do Korei Południowej, problem z transmisją uniemożliwił dotarcie telegramu powodując „niewielki zgrzyt” dyplomatyczny. Na prośbę Chin Stolica Apostolska musiała ponownie wysłać wiadomość.

Afrykańska podróż Jana Pawła II we wrześniu 1988 r. miała obejmować Republikę Południowej Afryki, w której wciąż panował apartheid, reżim surowo potępiany przez polskiego papieża. Program obejmował wizytę w pięciu afrykańskich krajach: Zimbabwe, Botswanie, Lesotho, Suazi i Mozambiku. Tyle tylko, że zła pogoda miała zmienić tę skrupulatnie zorganizowany plan... i zmusić Boeinga 707 do opuszczenia Maseru (Lesotho) i przekierowania do Johannesburga.

Ta zmiana zmusiła Jana Pawła II do powitania ministra spraw zagranicznych RPA w poczekalni lotniska. Następnie papież ze Wschodu przejechał aż 550 kilometrów terytorium RPA. Ówczesny korespondent Le Monde relacjonował: „Papież i jego świta w limuzynie rządu stosującego apartheid oraz cała jego religijna i dziennikarska świta podróżowali w trzech luksusowych autokarach, dostarczonych, chronionych i zaopatrywanych przez ten sam rząd. Południowoafrykańczycy wiedzą, jak skutecznie zadbać o wizerunek i reputację swojego kraju”.

Pogoda odegrała jeszcze nie raz rolę w historii papieskich podróży, ale konsekwencje dyplomatyczne nie były aż tak dramatyczne. Przykładowo samolot polskiego papieża  w czasie powrotu z Indii w 1986 roku został zmuszony do lądowania w Neapolu, ponieważ śnieg uniemożliwił lądowanie na rzymskim lotnisku Fiumicino. Ostatecznie głowa Kościoła Katolickiego zakończyła swoją podróż... pociągiem!

Papież Jan Paweł II nadal jest rekordzistą pod względem największej liczby oficjalnych podróży zagranicznych - 104 do 129 różnych krajów. Ale z pewnością należy do niego również rekord najszybszej podróży, ponieważ leciał na pokładzie Concorde'a, słynnego francusko-brytyjskiego samolotu o prędkości przelotowej ponad 2000 km/h.

Człowiek w bieli wspiął się na pokład „pięknego białego ptaka”, aby polecieć z Saint-Denis de La Réunion do Lusaki w Zambii w maju 1989 roku. Tradycyjnie kraj goszczący papieża zapewnia mu powrót lokalnymi liniami lotniczymi, w tym przypadku Air France. Jedenaście lat później, 25 lipca 2000 r., kiedy Concorde rozbił się po starcie z Paryża, papież Jan Paweł II wysłał telegram kondolencyjny do przewodniczącego Konferencji Episkopatu Francji.

W kwietniu 2016 roku papież Franciszek sprawił wszystkim niespodziankę. Po jednodniowej wizycie na wyspie Lesbos (Grecja) w celu zwrócenia uwagi Europy na trudną sytuację migrantów argentyński papież zaprosił na pokład swojego samolotu trzy rodziny z Damaszku i Deir ez-Zor, miasta okupowanego przez ISIS. 12 osób - w tym sześcioro nieletnich -  z ośrodka dla migrantów na greckiej wyspie skorzystało z pomysłu kogoś bliskiego papieżowi, który zasugerował mu ten pomysł na tydzień przed podróżą.

„To kropla wody w morzu potrzeb, ale po tej kropli morze nie będzie już takie samo!” - tym cytatem z Matki Teresy papież Franciszek uzasadnił swój gest wobec dziennikarzy, którzy również znajdowali się na pokładzie samolotu. Na pytanie o religię tych migrantów (wszyscy byli muzułmanami) papież odpowiedział: „Nie wybierałem między chrześcijanami a muzułmanami. Te trzy (rodziny) miały uporządkowane dokumenty. Na przykład na pierwszej liście były dwie rodziny chrześcijańskie, które nie miały uporządkowanych dokumentów. To nie jest przywilej. Cała dwunastka to dzieci Boże. Dałem pierwszeństwo dzieciom Bożym”.

Na wysokości 12 000 metrów papież Franciszek błogosławił małżeństwo stewardessy i stewarda w samolocie latynoamerykańskich linii lotniczych Latam podczas lotu z Santiago do Itquique w Chile w styczniu 2018 roku. Po 10 latach związku cywilnego, doczekawszy się dwojga dzieci para miała wziąć ślub kościelny, ale trzęsienie ziemi zniszczyło ich kościół parafialny na krótko przed ceremonią. Tak więc to w niebie para przysięgała wierność przed Bogiem, w obecności papieża.

Akt małżeństwa, sporządzony na kartce papieru i opublikowany przez Watykan, zawiera podpisy pary, papieża i właściciela linii lotniczych, który został wybrany na świadka. „Papież wziął nas za ręce, pobłogosławił obrączki i udzielił nam ślubu w imię Boga. To, co nam powiedział, było bardzo ważne: «Sakrament małżeństwa jest sakramentem, którego potrzebuje świat». Mam nadzieję, że zachęci to pary do zawierania małżeństw” - powiedzieli dziennikarzom. „Wszystkie wymagania formalne zostały spełnione” - zapewnił papież Franciszek na konferencji kończącej jego podróż po Ameryce Południowej.