Legendarny miecz, który pomógł pustelnikowi skończyć z rozpustą

Co, oprócz wspaniałych wzgórz lub wilii można zobaczyć podróżując po Toskanii? Jednym z miejsc godnych polecenia jest wioska Chiusdino, w której podziwiać można nie tylko znakomitą architekturę czy festiwale operowe, ale także prawdziwy miecz tkwiący nieporuszenie w kamieniu. Właśnie tak – tkwiący po rękojeść w skale miecz św. Galgano Guidottiego. Jedna z najbardziej intrygujących średniowiecznych relikwii znajduje się w kaplicy Montesiepi na terenie ruin gotyckiego opactwa cysterskiego.

W książce L’enigma di san Galgano Mario Moiraghi przedstawia historyczno-literacką biografię św. Galgano, porównując także jego życiorys z legendami o Parsifalu i królu Arturze. Na podstawie badań Moiraghi wysuwa hipotezę, że arturiańska legenda o mieczu wbitym w skałę była inspirowana właśnie mieczem z Toskanii. Święty Galgano urodził się przecież ok. 1148 r., a zmarł w 1181 r., więc na wiele lat przed opublikowaniem w XIII w. „Merlina” autorstwa Roberta de Borona.

Po przebadaniu próbek zespół naukowców z uniwersytetu w Pawii potwierdził, że jest to oryginalny miecz pochodzący z XII w. Zatem „włoski Excalibur” to autentyk.

W jaki sposób znalazł się w skale? Luigi Garlaschelli z uniwersytetu w Pawii przyznaje, że choć datowanie metalu jest niezwykle trudne, to skład fizyczny oraz styl wykonania broni są zgodne z okresem, do którego odnosi się legenda.

Analiza danych z radaru użytego do zbadania kamienia wskazuje, że poniżej miecza znajduje się wgłębienie o wymiarach 2×1 m. Być może to nisza grobowa, miejsce pochówku rycerza. Zdaniem Garlaschellego, którego odkrycie opisał magazyn „Focus”, w celu uzyskania dalszych informacji należałoby przeprowadzić badania wykopaliskowe.

Według legendy, śmiałkowie próbujący wydobyć miecz ze skały, tracili ręce. Dwie zmumifikowane dłonie, które znajdują się w kaplicy w Montesiepi, pochodzą z XII w., co potwierdzają badania metodą węglową.

Przyjrzyjmy się więc postaci św. Galgano. Przyszedł na świat w rodzinie niepiśmiennego feudała. Uważany był za aroganckiego, samolubnego i poszukującego niebezpiecznych przygód młodzieńca. Jego życie całkiem odmieniło się, kiedy ukazał mu się Archanioł Michał.

Galgano został pustelnikiem. Podczas wspinaczki na górę, na której zamierzał oddać się kontemplacji, usłyszał głos napominający go do odrzucenia rozwiązłości. Na te słowa przyszły święty miał powiedzieć:

Kiedy dla potwierdzenia swoich słów spróbował wbić klingę miecza w kamień, ku jego zdziwieniu, skała ustąpiła.

Na ten widok Galgano uklęknął z przejęcia. Postanowił, że resztę swojego życia poświęci modlitwie. Został kanonizowany zaledwie cztery lata po śmierci, a w 1189 r. wokół miecza tkwiącego w skale wybudowano kaplicę Rotonda della Spada.