W czerwcowym dodatku do magazynu psychologicznego „Charaktery” („Trening psychologiczny”) Ted Vander Clute napisał, że w wyniku choroby zaczął się zastanawiać, w jaki sposób by żył, gdyby zostały mu tylko trzy lata życia. Czy pracowałby mniej albo więcej? Czy zmieniłby relacje, w których aktualnie się znajduje? Czy zrobiłby rzeczy, których do tej pory bał się spróbować? Czy może spędzałby więcej czasu z ludźmi, których kocha? Autor przywołał także książkę australijskiej byłej pielęgniarki Bronnie Ware „Czego najbardziej żałują umierający”.
Czytaj także:
Litza: Bałem się kolejnego dziecka, przeprowadzek, następnego miesiąca [wywiad]
Otopięć rzeczy, opisanych przez Bronnie Ware, których jest najczęściej żal na łożu śmierci:
- Szkoda, że nie miałem odwagi żyć tak, jak chciałam, a nie tak, jak oczekiwali inni.
- Szkoda, że tak dużo pracowałem.
- Szkoda, że nie miałem odwagi okazywać uczuć.
- Żałuję, że straciłem kontakt z przyjaciółmi.
- Szkoda, że nie pozwoliłam sobie być szczęśliwym człowiekiem.
Być milszym i bardziej uczynnym
W swoim życiu miałem epizod, w którym byłem wolontariuszem w hospicjum. Nie był to długi okres – niecałe dwa tygodnie w wakacje. Podczas tego krótkiego czasu spędzonego w ośrodku dla nieuleczalnie chorych dało się jednak łatwo zauważyć, że właśnie tych wspomnianych pięciu rzeczy najbardziej jest żal, gdy już czujemy zbliżający się koniec naszej ziemskiej przygody.
Do tego dodałbym jednak jeszcze jedną myśl: żal, że po prostu nie byliśmy milsi i bardziej uczynni dla innych ludzi. Słyszałem to m.in. od policjanta, który słynął wśród lokalnej społeczności ze swojej surowości, kierowniczki oddziału bankowego, rybaka oraz emerytki.
Wszystkim tym pacjentom hospicjum towarzyszyło podobne odczucie. W ostatnim czasie również do mnie często wracają różne życiowe sytuacje i żałuję, że zwyczajnie nie byłem bardziej uprzejmy i serdeczny w stosunku do innych osób. Domyślam się, że w chwili zbliżającej się śmierci ta myśl będzie jeszcze silniejsza. Staram się o tym stale pamiętać.
Wspomniany we wstępie Ted Vander Clute zachęca nas także do podjęcia eksperymentu myślowego i próby zastanowienia się – jak bym żył, gdyby zostało mi jedynie trzy lata życia? Warto czasem wrócić do przywołanych we wstępie pytań. Odpowiedzi mogą nam wskazać interesujące kierunki, w których powinniśmy podążać.
Czytaj także:
Konrad Kruczkowski: Dlaczego mężczyźni nie okazują uczuć?
Dziś świętujemy...