29 września obchodzimy Ogólnopolski Dzień Głośnego Czytania. To święto zostało zainaugurowane przez Polską Izbę Książki w 2001 roku, aby promować lekturę i świetną inicjatywę głośnego czytania. Bardzo się cieszę, że tegoroczny dzień wypada w sobotę, gdyż rodzice i dziadkowie mają znakomitą okazję i dodatkowy weekendowy czas, aby poczytać dzieciom, a dzięki temu stworzyć dobrą tradycję codziennego czytania swoim pociechom.
Przekazując darowiznę, pomagasz Aletei kontynuować jej misję. Dzięki Tobie możemy wspólnie budować przyszłość tego wyjątkowego projektu.
Dlaczego warto czytać dzieciom
Irena Koźmińska i Elżbieta Olszewska w swojej książce Wychowanie przez czytanie przywołują wyniki badań, na podstawie których stwierdzono, że głośne czytanie stymuluje wiele obszarów w rozwoju dziecka już od najmłodszych lat.
Głośne czytanie ubogaca słownictwo, rozwija mowę, a dzięki temu uczy myślenia przyczynowo-skutkowego, logicznego i krytycznego oraz poszerza wiedzę ogólną. Dziecko, które więcej mówi, więcej rozumie, komunikuje się sprawniej, dzięki czemu ma łatwość w wyrażaniu swoich pragnień i potrzeb. Istotne jest również ćwiczenie koncentracji uwagi i pamięci oraz rozwijanie wyobraźni, gdyż te umiejętności pomagają lepiej radzić sobie z nauką w szkole.
Wspólne czytanie pozwala na budowanie naturalnej więzi pomiędzy dzieckiem i rodzicem, dzięki czemu zaspokaja się podstawowe potrzeby dziecka: miłości, bliskości, wyłączności, uwagi, stymulacji. Ponadto czytanie, które sprawia przyjemność, jest wspaniałym sposobem na spędzanie czasu wolnego, dlatego zapobiega nudzie, daje rozrywkę, rozwija zainteresowania i kształtuje poczucie humoru.
Dziecko, któremu dużo się czyta, poznaje różnych bohaterów, ich historię i postawy, dzięki czemu uczy się świata wartości, nabywa umiejętność odróżniania dobra od zła, rozwijając wrażliwość moralną. Irena Koźmińska podkreśla, że „czytanie to najskuteczniejszy – i najtańszy – sposób budowania zasobów wewnętrznych dziecka!”.
W jaki sposób czytać skutecznie
Głośne czytanie dziecku jest niezwykle prostą i skuteczną metodą wychowawczą, bo dzięki niej rodzice mają ogromny wpływ na rozwój swojego potomstwa. Widoczne efekty, a także radość płynąca ze wspólnego spędzania czasu z dzieckiem w trakcie czytania mogą działać niezwykle mobilizująco na rodziców. Wbrew pozorom nie jest to metoda czasochłonna, gdyż fundacja „ABCXXI- Cała Polska czyta dzieciom” uważa, że wystarczy czytać 20 minut dziennie, ale codziennie! Bardzo ważna jest tu systematyczność.
Warto wyznaczyć w ciągu dnia stałą porę czytania. Niezmienność rozkładu doby daje dziecku poczucie bezpieczeństwa, a także umożliwia mu przewidywalność zdarzeń. Dorosłemu łatwiej będzie ustalić plan dnia, jeśli zawsze będzie czytał dziecku o tej samej porze. Pozwoli to na uniknięcie wymówek i uniemożliwi odkładanie czy przekładanie tej czynności z różnych przyczyn.
Godzinę czytania warto dostosować do potrzeb dziecka; maluch zdecydowanie bardziej skorzysta ze słuchania po posiłku i drzemce, niż wtedy, gdy będzie głodny i niewyspany. Wielu rodziców czyta dzieciom przed snem. Jest to niewątpliwie wartościowe zakończenie dnia, należy jednak pamiętać, aby książki przeznaczone na tę porę uspokajały dziecko, a nie pobudzały, pozwalały mu na piękne, radosne sny oraz, aby mogły być uporządkowaniem przeżytego dnia.
Koźmińska i Olszewska podkreślają, że bardzo ważne jest okazywanie radości ze wspólnej lektury. Przymuszanie potomków do słuchania, negatywny stosunek dorosłego do czytania czy książek w ogóle, może spowodować, że ta czynność będzie odbierana przez malucha jako kara i nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Jeśli natomiast dorosły lubi czytać, sprawia mu to przyjemność, to swoje zadowolenie przeniesie na dziecko. Maluch widząc, że lektura jest powodem szczęścia, sam zacznie odczuwać satysfakcję i będzie do niej dążyć, a przecież właśnie o to chodzi, aby zachęcić dziecko do słuchania i sprawić, by czytanie stało się jego ulubionym zajęciem.
Małe dzieci mają słabą koncentrację uwagi, łatwo się rozpraszają i potrzebują wielu często zmieniających się bodźców, aby skupiły swoją uwagę na dłużej. Dlatego czytając maluchom, należy robić to w atrakcyjny sposób, żeby je zainteresować i wciągnąć do zabawy w słuchanie lektury.
Dobrą metodą zaciekawienia dzieci jest odpowiednie operowanie głosem poprzez modulowanie i akcentowanie, a także zmienianie głosu przy poszczególnych bohaterach. Kolejnym sposobem na urozmaicenie czytania jest dodawanie w tekście – tam, gdzie istnieje taka sposobność – wyrazów dźwiękonaśladowczych charakterystycznych dla odgłosów zwierząt czy pojazdów. Ułatwi to dzieciom odbiór i zapamiętywanie, a także umożliwi im powtarzanie i zapewni świetną zabawę.
Zachęcam, aby z dnia głośnego czytania uczynić dobrą tradycję codziennego czytania swoim dzieciom.
Przy pisaniu tekstu korzystałam z książki I. Koźmińskiej i E. Olszewskiej “Wychowanie przez czytanie”, Wydawnictwo Świat Książki: Warszawa 2010.
Czytaj także:
Twoje dziecko ma problemy z czytaniem? Zobacz, jak możesz mu pomóc
Czytaj także:
Wyobraźnia dziecka jest potężna. Czytanie, śmiech i miłość są czymś niezbędnym w naszym życiu.
Czytaj także:
Narodowe Czytanie, narodowe dumanie… Jak (nie)czytać „Quo vadis”
