Większość z nas kojarzy najsłynniejsze przedstawienia diabła w sztuce. W Raju utraconym Milton przedstawia szatana jako mieszkającego „w bezdennym zatraceniu, łańcuchach i ogniu”. W Boskiej Komedii Dante daje diabłu trzy twarze i parę skrzydeł nietoperza pod każdą. Co ciekawe, Biblia poświęca diabłu stosunkowo niewiele fragmentów, nigdy nie opisuje jego wyglądu. Nawet jeśli wąż, który kusi Ewę w Raju, jest utożsamiany z szatanem, niektórzy teologowie i uczeni twierdzą, że demonologia rozwinęła się później (fragmenty o upadku Lucyfera pojawiają się w księgach Izajasza, Ezechiela i Hioba).
Egzorcyzmy w sztuce średniowiecza
Podczas gdy wczesne obrazy szatana nadają mu postać zbliżoną do anioła, to już we wczesnym średniowieczu przybiera on wyraźnie demoniczny wygląd, ma cechy zwierząt czy zapożyczone z innych tradycji (jak na przykład babilońskiej czy kananejskiej, gdzie diabeł przedstawiany był ze skrzydłami), przede wszystkim jednak z pogańskiej starożytności.
Im więcej chrześcijaństwo zapożyczyło ze świata rzymskiego, tym bardziej pierwsi wyznawcy wiązali pogański panteon ze złymi duchami. Spośród wszystkich pogańskich bogów tym, którego można było najbardziej powiązać z szatanem, był Pan – nie tylko ze względu na pożądliwość, ale także z powodu dwoistej natury (pół człowiek, pół zwierzę). Bycie w połowie bestią odbierano jako efekt uboczny rozmyślnego wyrzeczenia się bardziej wzniosłej (czyli anielskiej) natury.
W średniowiecznych obrazach przedstawiających egzorcyzmy można zaobserwować wiele diabelskich cech.
Kliknij w galerię zdjęć, aby zobaczyć przedstawienia diabła w sztuce średniowiecza
Czytaj także:
Pięć najpiękniejszych katolickich rzeźb wszech czasów [zdjęcia]
Czytaj także:
O tym, jak diabeł zezłościł się na św. Dominika
Czytaj także:
Jak wyglądają anioły? Zobacz, jak wyobrażali je sobie artyści
Dziś świętujemy...