„Lepiej najpierw wziąć numerek, a dopiero potem poszukać narzeczonej, skoro mamy się pobrać za kilka lat” – powiedział z humorem jeden z chłopaków, opowiadając o pewnej świątyni w Bratysławie. Odwiedzającym stolicę Słowacjikościół św. Elżbiety Węgierskiej oferuje niezliczone niespodzianki.
Znajduje się kilka minut od historycznego centrum miasta, a jego oryginalną architekturę zwiedzają corocznie tysiące turystów. Nazywany Niebieskim Kościołemjest jedną z ikon architektonicznych miasta.
Jego kolor i kształt sprawiają, że wydaje się wyjęty z jakiejś bajki. Jego autorem jest Ödön Lechner, architekt znany jako „węgierski Gaudí”. Architektoniczny styl świątyni należy do węgierskiej secesji, Szecesszió, czyli porządku określanego w innych krajach jako Jugendstil (Niemcy), Art Nouveau (Francja), Modernismo (Hiszpania).
Niebieski Kościół św. Elżbiety Węgierskiej
Lechner ustalił nowe formy traktowania tradycji architektonicznej. Po studiach w Berlinie pracował w Budapeszcie, przez dłuższy czas podróżował także po Włoszech, osiadł następnie na jakiś czas w Paryżu, by potem wyjechać do Londynu.
W Bratysławie pracował przy budowie kościoła świętej Elżbiety Węgierskiej w latach 1907–1913, a jeszcze wcześniej (1906-1908) wznosił Królewskie Kolegium Katolickie, które znajduje się obok kościoła. Architektura Kolegium również nosi cechy secesyjne, chociaż jego kolor nie jest tak ekstrawagancki, a cała budowla podporządkowana została bardziej funkcji utylitarnej. Należy pamiętać, że w owym czasie Bratysława należała do Królestwa Węgier i nosiła inną nazwę– Presporok (po węgiersku) lub Pressburg (po niemiecku).
Zwiedzających Bratysławę szokuje, że naprzeciwko Niebieskiego Kościoła znajduje się brzydki budynek w stylu rosyjskiego formalizmu, który pełnił funkcje szpitala w epoce komunizmu, a obecnie został poddany gruntownemu czyszczeniu.
Św. Elżbieta Węgierska. Wielkoduszna królowa
Kościół jest poświęcony jednej z węgierskich świętych, Elżbiecie, córce króla Andrzeja II. Urodziła się w 1207 r. i zmarła w 1231. Dzieciństwo spędziła w zamku w Bratysławie. Wyszła za mąż za księcia Ludwika z Turyngii – Hesse. Tworzyli bardzo szczęśliwe małżeństwo. Podobno, wbrew licznym krytykom, obdarowywała ubogich różnymi przedmiotami z własnego dworu, co jej małżonek akceptował, uważając, że zostanie to im wynagrodzone w niebie. W dolnej części pałacu w Wartburgu Elżbieta kazała zorganizować szpital na 28 łóżek i codziennie odwiedzała tamtejszych chorych. Jej córka Gertruda z Altenbergu została obwołana błogosławioną.
Bardzo wcześnie Elżbieta owdowiała. Postanowiła wówczas definitywnie odsunąć się od wszelkich bogactw ibudować szpitale oraz poświęcić się posłudze najbardziej potrzebującym. Zmarła w wieku 24 lat, nie wiadomo czy z wyczerpania, czy z powodu jakiejś choroby.
Po śmierci Elżbiety fama o jej świętości szybko rozprzestrzeniła się po całej Środkowej Europie.
Najważniejsza kobieta niemieckiego średniowiecza
W 1235 r. została kanonizowana przez papieża. Mówiono, że była „największą kobietą niemieckiego średniowiecza”. Jej ciało spoczywa w Elizabethkirche w Marburgu. Obecnie jest to świątynia protestancka z wydzieloną przestrzenią dla katolickiego kultu.
Sława Świętej Elżbiety Węgierskiej w krajach hispanojęzycznych bierze się stąd, że jej przyrodnia siostra Jolanta Węgierska była żoną króla Jerzego II Aragońskiego. Od tego czasu często nadawano nowo narodzonym dziewczynkom imię Elżbieta.
Obecnie Święta Elżbieta Węgierska jest patronką miasta Bogota, stolicy Kolumbii.
Św. Elżbieta Węgierska. Patronka pielęgniarek
W Hiszpanii jest patronką pielęgniarek, które czczą ją 17 listopada (dzień jej śmierci).
Wracając do Niebieskiego Kościoła w Bratysławie – jego ściany, tak wewnętrzne, jak i zewnętrzne, są pomalowane na jasnoniebiesko i biało, aby ożywić koloryt budowli. W środku na sklepieniu znajdują się gwiazdy, a obraz głównego ołtarza poświęcony jest Świętej Elżbiecie.
Obraz w ołtarzu przedstawia świętą Elżbietę rozdającą królewskie dobraubogim (królowa podtrzymuje je w fałdzie sukni).
Po prawo znajduje się ołtarz poświęcony świętej Teresce od Dzieciątka Jezus, z obrazem na szkle dedykowanym jej świętym rodzicom – małżonkowie Luis Martin i Maria Celia Guérin zostali beatyfikowani przez Benedykta XVI w 2008 r. i kanonizowani przez papieża Franciszka w 2015.
Czytaj także:
Oto największa synagoga w Europie
Czytaj także:
Św. Elżbieta Węgierska: kanonizowano ją już 4 lata po śmierci. Tak trzeba żyć
Czytaj także:
Kościół zawieszony w powietrzu? Poznaj to sanktuarium! [zdjęcia]
Dziś świętujemy...