Aleteia logoAleteia logoAleteia
poniedziałek 27/03/2023 |
Św. Ernesta
Aleteia logo
Sztuka i podróże
separateurCreated with Sketch.

Zagrabione przez nazistów obrazy Chrystusa i Matki Bożej wróciły do Polski

Odzyskane przez Polskę obrazy - dyptyk Boutsa

Stanisław Różycki/REPORTER

Karol Wojteczek - 16.03.23

Wywiezione przez Niemców z zamku w Gołuchowie dzieła flamandzkiego mistrza odnalazły się aż w Hiszpanii...

Wielki Post to również czas jałmużny. W tym szczególnym okresie prosimy cię o wsparcie, które umożliwi nam dalszą ewangelizację i wlewanie nadziei w serca czytelników.

Kliknij, aby wesprzeć

XV-wieczny malarz Dirk Bouts (1415-1475) zasłynął jako jeden z pierwszych z pierwszych północnoeuropejskich artystów stosujących perspektywę liniową z jednym punktem zbiegu. Pochodził z Niderlandów, lecz jako twórca działał głównie we flamandzkim Leuven, gdzie od 1462 r. pełnił funkcję malarza miejskiego.

Bouts tworzył głównie dzieła religijne (w tym szczególnie wiele z motywami maryjnymi), a niektóre z jego prac zdobią dziś ściany Luwru, Prado, londyńskiej Galerii Narodowej czy nowojorskiego Metropolitan Museum of Art.

Powstały w warsztacie artysty dyptyk Mater Dolorosa i Ecce Homo w 1883 r. zakupiła zaś arystokratyczna rodzina Czartoryskich. Wchodzące w jego skład obrazy zasiliły bogatą kolekcję zgromadzoną na zamku w wielkopolskim Gołuchowie. Tam też podziwiać je można było do roku 1939…

Wtedy to, aresztowawszy uprzednio właścicieli, zbiór gołuchowskich dzieł sztuki przejęli nazistowscy okupanci. Kolekcja rodziny Czartoryskich trafiła najpierw do Warszawy, a następnie, w 1944 r., cofający się przed Armią Czerwoną Niemcy wywieźli ją na zachód. Przez kolejne niemal trzy dekady los należących do kolekcji dzieł pozostawał nieznany.

W 1973 r. gołuchowski dyptyk Boutsa wypłynął na rynku sztuki w Hiszpanii. Tam też zakupił go miejscowy kolekcjoner, Jose Fernandez Lopez. W 1994 r. przebogatą kolekcję Lopezów odkupiło Museo de Pontevedra.

W 2019 r. zrabowany przez Niemców dyptyk namierzyli w pontevedryjskim muzeum pracownicy polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dwa lata później strona polska, przygotowawszy uprzednio materiał dowodowy, wystąpiła z oficjalnym wnioskiem o zwrot skradzionych obrazów. Przekazanie dzieł nastąpiło 25 stycznia br. Wkrótce powrócą one do swojego gołuchowskiego „matecznika”.

***

Dyptyk Mater Dolorosa i Ecce Homo powstał w pracowni Dirka Boutsa w II połowie XV w. (choć niektórzy historycy sztuki mówią nawet o I połowie XVI w.). Jego autorstwo najczęściej przypisywane jest synowi Dirka, Aalbrechtowi. Wchodzące w skład dyptyku obrazy namalowane zostały techniką olejno-temperową na panelach o wymiarach 45,5 x 31 cm.

Z warsztatu Boutsów wyszło wiele podobnych dyptyków przedstawiających Matkę Bożą Bolesną i ubiczowanego Chrystusa. Najsłynniejszy z nich podziwiać można obecnie w Galerii Narodowej w Londynie.

Jak przy okazji styczniowej uroczystości przekazało MKiDN, Polska prowadzi obecnie ok. 130 procesów restytucyjnych, mających na celu odzyskanie zrabowanych jej dzieł sztuki. Średnio co tydzień-dwa do naszego kraju powracają kolejne takie dzieła.

Tags:
HiszpaniaII wojna światowaNiemcyprzestępstwosztuka
Wesprzyj Aleteię!

Jeśli czytasz ten artykuł, to właśnie dlatego, że tysiące takich jak Ty wsparło nas swoją modlitwą i ofiarą. Hojność naszych czytelników umożliwia stałe prowadzenie tego ewangelizacyjnego dzieła. Poniżej znajdziesz kilka ważnych danych:

  • 20 milionów czytelników korzysta z portalu Aleteia każdego miesiąca na całym świecie.
  • Aleteia ukazuje się w siedmiu językach: angielskim, francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, polskim i słoweńskim.
  • Każdego miesiąca nasi czytelnicy odwiedzają ponad 50 milionów stron Aletei.
  • Prawie 4 miliony użytkowników śledzą nasze serwisy w social mediach.
  • W każdym miesiącu publikujemy średnio 2 450 artykułów oraz około 40 wideo.
  • Cała ta praca jest wykonywana przez 60 osób pracujących w pełnym wymiarze czasu na kilku kontynentach, a około 400 osób to nasi współpracownicy (autorzy, dziennikarze, tłumacze, fotografowie).

Jak zapewne się domyślacie, za tymi cyframi stoi ogromny wysiłek wielu ludzi. Potrzebujemy Twojego wsparcia, byśmy mogli kontynuować tę służbę w dziele ewangelizacji wobec każdego, niezależnie od tego, gdzie mieszka, kim jest i w jaki sposób jest w stanie nas wspomóc.

Wesprzyj nas nawet drobną kwotą kilku złotych - zajmie to tylko chwilę. Dziękujemy!

Modlitwa dnia
Dziś świętujemy...





Tu możesz poprosić zakonników o modlitwę. Wyślij swoją intencję!


Top 10
Zobacz więcej
Newsletter
Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail